Το ΝΑΤΟ εντείνει τις προσπάθειές του για τον εντοπισμό και την αποτροπή επιθέσεων σε υποθαλάσσιες καλωδιώσεις ενέργειας και δεδομένων στη Βαλτική Θάλασσα, όπως γνωστοποίησε την Τρίτη ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ανακοίνωσε την έναρξη του προγράμματος «Baltic Sentry», το οποίο θα περιλαμβάνει «μια σειρά μέσων», όπως φρεγάτες, αεροσκάφη θαλάσσιας επιτήρησης και «έναν μικρό στόλο ναυτικών drones».
Οι ηγέτες του ΝΑΤΟ πραγματοποιούν συνάντηση στο Ελσίνκι για να συζητήσουν την ασφάλεια της Βαλτικής Θάλασσας, μετά από μια σειρά δολιοφθορών σε καλωδιώσεις τηλεπικοινωνιών και ενέργειας. Οι υπουργοί Άμυνας έχουν στο παρελθόν κατηγορήσει τη Ρωσία για αυτά τα περιστατικά.
Η σύνοδος φιλοξενείται από τον Πρόεδρο της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, και τον Πρωθυπουργό της Εσθονίας, Κρίστεν Μίχαλ, με τη συμμετοχή ηγετών από τη Δανία, τη Γερμανία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πολωνία, τη Σουηδία, καθώς και ανώτατου στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Μέχρι στιγμής, οι χώρες που επλήγησαν δεν έχουν καταφέρει να αποδώσουν οριστικά τις επιθέσεις στη Μόσχα, κάτι που αποτελεί συνηθισμένη πρόκληση στις λεγόμενες υβριδικές επιθέσεις, στις οποίες οι επιθέσεις σε κρίσιμες υποδομές αποτελούν έναν τύπο αυτών.
Οι προσπάθειες του ΝΑΤΟ θα περιλαμβάνουν την ενίσχυση της επιτήρησης στην περιοχή, όπως δήλωσε ο Ρούτε, και την ενσωμάτωση των εθνικών προσπαθειών επιτήρησης των μελών του ΝΑΤΟ για «ολοκληρωμένη ανίχνευση απειλών».
Ο Ρούτε τόνισε επίσης ότι η επιβολή νόμων θα αποτελέσει μέρος της απάντησης, ακολουθώντας το παράδειγμα της Φινλανδίας κατά την αντίδρασή της σε περιστατικό κοπής καλωδίου την ημέρα των Χριστουγέννων, όπου οι φινλανδικές αρχές ξεκίνησαν ποινική έρευνα, επέβαλαν ταξιδιωτική απαγόρευση σε επτά μέλη πληρώματος και επιθεώρησαν το πλοίο Eagle S.
«Οι καπετάνιοι πλοίων πρέπει να κατανοήσουν ότι οι πιθανές απειλές για τις υποδομές μας θα έχουν συνέπειες, όπως η πιθανή κατάσχεση και σύλληψη», δήλωσε ο Ρούτε. Η Συμμαχία θα συνεργαστεί επίσης με παρόχους κρίσιμων υποδομών για να αυξήσει την ανθεκτικότητα των καλωδίων, σημείωσε.
Παρά τις επανειλημμένες δολιοφθορές, η Υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας, Ελίνα Βάλτονεν, δήλωσε στα τοπικά μέσα ότι δεν υπάρχει ανάγκη ενεργοποίησης του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, το οποίο πυροδοτεί επίσημες συζητήσεις μεταξύ των συμμάχων αν ένα μέλος αισθανθεί ότι απειλείται η ακεραιότητα ή η ασφάλειά του. Ακόμη και πριν από την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, η στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή είχε αυξηθεί.
Ο Πρωθυπουργός της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον, ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η Στοκχόλμη θα θέσει για πρώτη φορά έως και τρία πολεμικά πλοία υπό τη διοίκηση του ΝΑΤΟ στη Βαλτική Θάλασσα, ενώ το ΝΑΤΟ δήλωσε στα τέλη Δεκεμβρίου ότι οι σύμμαχοι θα ενισχύσουν τη ναυτική τους παρουσία.
Στα φινλανδικά μέσα αναφέρθηκε ότι η Συμμαχία θα αποστείλει έως και 10 πολεμικά πλοία για να προστατεύσουν υποθαλάσσιες καλωδιώσεις από δολιοφθορές. Ο Γερμανός Καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, φέρεται να δήλωσε την Τρίτη ότι το γερμανικό ναυτικό θα συνεισφέρει πλοία, ενώ το λιθουανικό ναυτικό αυξάνει την επιτήρησή του στην περιοχή.
Η Υπουργός Άμυνας της Λιθουανίας, Ντοβιλέ Σακαλιέν, δήλωσε στην πλατφόρμα X ότι νέες πληροφορίες από τη Σουηδία αποκάλυψαν «πόσο κοντά βρεθήκαμε σε μια κατάσταση όπου και τα τρία μεγάλα ενεργειακά καλώδια [NordBalt, Estlink 1 και Estlink 2] θα μπορούσαν να υποστούν ζημιά ταυτόχρονα.»
Η Σακαλιέν σημείωσε ότι συνομίλησε με υπουργούς Άμυνας από τη Σουηδία, τη Φινλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία, την Πολωνία και την Ολλανδία, και όλοι συμφώνησαν ότι υπάρχει «επείγουσα ανάγκη» να ενισχύσουν την παρουσία τους στη Βαλτική Θάλασσα και να αναθεωρήσουν τη διεθνή και εθνική νομοθεσία για να αντικατοπτρίζει την απειλή που θέτει ο υβριδικός πόλεμος.
Η Σακαλιέν πρόσθεσε ότι υπουργοί Άμυνας από τις χώρες της Βαλτικής και την Ολλανδία συναντώνται επίσης την Τρίτη στη Χάγη για να συζητήσουν το θέμα.
Κοινή δήλωση από τις χώρες της Βαλτικής
Όπως αναφέρεται σε κοινή δήλωση που υπογράφηκε από τους ηγέτες της Φινλανδίας, της Εσθονίας, της Δανίας, της Γερμανίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Σουηδίας, οι πρόσφατες δολιοφθορές σε κρίσιμη υποθαλάσσια υποδομή προκαλούν βαθιά ανησυχία και απαιτούν αποφασιστική αντίδραση. Η κοινή δήλωση, που υπογράφηκε παρουσία του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, και της Εκτελεστικής Αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Χένα Βίρκουνεν, καταδικάζει σθεναρά οποιεσδήποτε ενέργειες προκαλούν ζημία ή απειλούν τη λειτουργία κρίσιμων υποδομών.
Οι ηγέτες εξέφρασαν την αποφασιστικότητά τους να αποτρέψουν, να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν κάθε απόπειρα δολιοφθοράς, δηλώνοντας ότι οποιαδήποτε επίθεση κατά υποδομών θα αντιμετωπιστεί με σθεναρή και αποφασιστική αντίδραση. Παράλληλα, τόνισαν τη σημασία της δυνατότητας απόδοσης ευθύνης σε κακόβουλους δρώντες, όποτε είναι δυνατόν.
Η δήλωση καλωσόρισε την έναρξη του «Baltic Sentry» από το ΝΑΤΟ. Επιπλέον, τονίστηκε η συνεργασία με συμμάχους για την ενσωμάτωση εθνικών μέσων επιτήρησης, καθώς και η υποστήριξη από το Δίκτυο Κρίσιμων Υποθαλάσσιων Υποδομών του ΝΑΤΟ και το Κέντρο Ασφαλείας Κρίσιμων Υποθαλάσσιων Υποδομών για την προστασία κρίσιμων υποδομών. Η δήλωση υπογράμμισε, επίσης, τη σημασία της ενισχυμένης νομικής επιβολής, παραπέμποντας στο παράδειγμα της Φινλανδίας, η οποία επέδειξε ότι η αυστηρή δράση εντός του νομικού πλαισίου είναι εφικτή.
Η κοινή δήλωση περιέχει αναφορές στις απειλές που προκύπτουν από τη χρήση «σκιωδών στόλων» από τη Ρωσία, οι οποίοι, όπως αναφέρεται, θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια και το περιβάλλον της Βαλτικής Θάλασσας, ενώ υπονομεύουν την ακεραιότητα κρίσιμων υποδομών και ενισχύουν τη χρηματοδότηση του πολέμου κατά της Ουκρανίας. Οι ηγέτες δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν την επιτήρηση, να εφαρμόσουν μέτρα όπως η παρακολούθηση πλοίων και η επέκταση κυρώσεων, και να συνεργαστούν στενότερα με την Ευρωπαϊκή Ένωση για την αντιμετώπιση των προκλήσεων αυτών.
Η κοινή δέσμευση για την προστασία της υποθαλάσσιας υποδομής περιλαμβάνει την ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των υποδομών και τη συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα, όπως επιχειρήσεις τεχνολογίας αιχμής και φορείς υποδομών. Τέλος, οι ηγέτες υπογράμμισαν την ανάγκη για περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας ΝΑΤΟ-ΕΕ, με στόχο τη συνολική ασφάλεια της περιοχής και τη δημιουργία ενός πλαισίου που θα διασφαλίζει την ασφάλεια των κρίσιμων υποδομών στη Βαλτική και πέρα από αυτήν.