Οι πρώτοι έξι μήνες του 2023 ήταν δύσκολοι για την αγορά fintech παγκοσμίως, με τη συνολική χρηματοδότηση και τον αριθμό των συναλλαγών να μειώνονται από τα US$ 63,2 δισ. και τις 2 885 συναλλαγές το β’ εξάμηνο του 2022 στα US$ 52,4 δισ. και τις 2 153 συναλλαγές το α’ εξάμηνο του 2023. Το σύννεφο αβεβαιότητας στην αγορά συνέχισε να ρίχνει τη σκιά του στους επενδυτές, με παράγοντες όπως οι παγκόσμιες μακροοικονομικές ανησυχίες (υψηλός πληθωρισμός και αύξηση των επιτοκίων), οι γεωπολιτικές εντάσεις (η συνεχιζόμενη σύγκρουση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας) και οι προκλήσεις του τεχνολογικού τομέα (συμπιεσμένες αποτιμήσεις και συνεχιζόμενη έλλειψη αποεπενδύσεων). Η κατάρρευση αρκετών αμερικανικών τραπεζών στις αρχές του 2023 πιθανότατα οδήγησε πολλούς επενδυτές σε αναμονή κατά το α’ εξάμηνο του 2023.
Δεν ήταν όμως όλες οι ειδήσεις αρνητικές το α’ εξάμηνο του 2023. Σύμφωνα με την έκδοση του α’ εξαμήνου του 2023 της έρευνας Pulse of Fintech της KPMG, ορισμένοι τομείς προσέλκυσαν ισχυρή χρηματοδότηση κατά το α’ εξάμηνο του 2023. Οι fintechs που εστιάζουν στην εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics προσέλκυσαν χρηματοδότηση ύψους US$ 8,2 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023 – ξεπερνώντας κατά πολύ το ετήσιο ρεκόρ των US$ 5,5 δισ. το 2019 του αντίστοιχου κλάδου. Οι πράσινες fintech συγκέντρωσαν επίσης ισχυρό ενδιαφέρον, με χρηματοδότηση US$ 1,7 δισ. κατά τη διάρκεια του α’ εξαμήνου του 2023 — ήδη ελαφρώς μπροστά από τα αποτελέσματα του 2022 (US$ 1,5 δισ.).
Σε επίπεδο περιοχής, η αμερικανική ήπειρος είδε τη χρηματοδότηση των fintech να αυξάνεται – από US$ 28,9 δισ. σε US$ 36,1 δισ. μεταξύ του β’ εξαμήνου και του α’ εξαμήνου του 2023 – παρά τη μείωση του όγκου των συναλλαγών – από 1 323 σε 1 011 – κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. Στην περιοχή της Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής, η χρηματοδότηση fintech μειώθηκε πάνω από 50%, από τα US$ 27,3 δισ. μέσω 963 συναλλαγών το β’ εξάμηνο του 2022 στα US$ 11,1 δισ. μέσω 702 συναλλαγών το α’ εξάμηνο του 2023. Η χρηματοδότηση fintech μειώθηκε επίσης στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού – από US$ 6,8 δισ. μέσω 583 συναλλαγών το β΄ εξάμηνο του 2022, σε US$ 5,1 δισ. μέσω 432 συναλλαγών το α’ εξάμηνο του 2023.
«Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η χρηματοδότηση των fintech μειώθηκε τους πρώτους έξι μήνες του 2023, δεδομένων των ισχυρών αντίθετων ανέμων που ασκούν πιέσεις στην αγορά αυτή τη στιγμή», αναφέρει ο Judd Caplain, Global Head of Financial Services της KPMG. «Ωστόσο, το μακροπρόθεσμο οικονομικό επιχείρημα για πολλούς επιμέρους τομείς του fintech παραμένει πολύ ισχυρό – ιδιαίτερα σε τομείς όπως οι πληρωμές, το insurtech και το wealthtech. Μόλις οι συνθήκες της αγοράς αρχίσουν να εξομαλύνονται, η χρηματοδότηση πιθανότατα θα ανακάμψει – ίσως βέβαια όχι στο επίπεδο ρεκόρ που σημειώθηκε το 2021».
Α’ εξάμηνο 2023 — Βασικά σημεία
- Η παγκόσμια χρηματοδότηση του fintech μειώθηκε από τα US$ 63,2δισ. μέσω 2 885 συναλλαγών το β’ εξάμηνο του 2022 στα US$ 52,4 δισ. μέσω 2 153 συναλλαγών το α’ εξάμηνο του 2023.
- Η Αμερική προσέλκυσε US$ 36,1 δισ. σε χρηματοδότηση fintech μέσω 1 011 συναλλαγών το α’ εξάμηνο του 2023 — εκ των οποίων τα US$ 34,9 δισ. μέσω 809 συναλλαγών αφορούν τις ΗΠΑ. Η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής προσέλκυσε US$ 11,1 δισ. μέσω 702 συναλλαγών, ενώ η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού προσέλκυσε US$ 5,1 δισ. μέσω 432 συναλλαγών.
- Οι παγκόσμιες επενδύσεις VC υποχώρησαν από τα US$ 28,3 δισ. το β’ εξάμηνο του 2022 στα US$ 27,3 δισ. το α΄ εξάμηνο του 2023. Η αμερικανική ήπειρος προσέλκυσε χρηματοδότηση US$ 16 δισ. κατά το α’ εξάμηνο του 2023 —εκ των οποίων τα US$ 15,1 δισ. προέρχονται από τις ΗΠΑ, ενώ η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής προσέλκυσε US$ 6,6 δισ. σε χρηματοδότηση VC και η περιοχή Ασίας Ειρηνικού συγκέντρωσε US$ 4,6 δισ.
- Η παγκόσμια δραστηριότητα συγχωνεύσεων και εξαγορών κινήθηκε σε αρκετά ήπιους ρυθμούς το α’ εξάμηνο του 2023, με αξία συναλλαγών μόλις US$ 24 δισ., συμπεριλαμβανομένων US$ 19,3 δισ. στην αμερικανική ήπειρο (US$ 19,2 δισ. στις ΗΠΑ), US$ 4,3 δισ. στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και US$ 460 εκατ. στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.
- Η παγκόσμια χρηματοδότηση PE ήταν επίσης πολύ ήπια με US$1,1 δισ. σε χρηματοδότηση το α’ εξάμηνο του 2023, συμπεριλαμβανομένων US$ 768 εκατ. στην αμερικανική ήπειρο (US$ 627 εκατ. στις ΗΠΑ), US$ 279,5 εκατ. στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και US$ 60,5 εκατ. στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού.
- Η εταιρική συμμετοχή στη χρηματοδότηση άγγιξε τα US$ 16,7 δισ. κατά το α’ εξάμηνο του 2023, συμπεριλαμβανομένων US$ 10,8 δισ. στην αμερικανική ήπειρο (US$ 10,4 δισ.), US$ 3,1 δισ. στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού και US$ 2,7 δισ. στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής.
- Ο τομέας των πληρωμών συγκέντρωσε χρηματοδότηση US$ 16,2 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023, ενώ το fintech που εστιάζει στην τεχνητή νοημοσύνη και τη μηχανική μάθηση προσέλκυσε US$ 8,8 δισ., το fintech που εστιάζει στην αλυσίδα εφοδιασμού και τα logistics US$ 8,2 δισ. και το insurtech US$ 4,7 δισ.
Όπως σχολιάζει ο Nίκος Δημάκος, Partner, Head of Consulting, KPMG στην Ελλάδα, «Τα σημάδια της μακροοικονομικής αβεβαιότητας και ειδικότερα οι εξελίξεις στην τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και οι γεωπολιτικές εντάσεις έχουν συγκρατήσει σε μεγάλο βαθμό την παγκόσμια επενδυτική δραστηριότητα. Παρά τη συνολική μείωση της χρηματοδότησης, τα πράσινα fintech και οι εταιρείες εφοδιαστικής αλυσίδας προσελκύουν ακόμη τους επενδυτές, αναδεικνύοντας τη σημασία της βιώσιμης ανάπτυξης στην διεθνή επενδυτική σκηνή. Παρότι υπάρχουν ανησυχίες και προκλήσεις στην αγορά fintech, τα δεδομένα της έρευνας δείχνουν ότι η βιομηχανία παραμένει ανθεκτική και διαθέτει τη δυνατότητα να ανακάμψει. Με την εξέλιξη των συνθηκών της αγοράς, αναμένεται ότι η χρηματοδότηση θα ανακάμψει, καθιστώντας τον τομέα fintech ακόμα πιο δυναμικό.»
Περισσότερα από τα δύο τρίτα της χρηματοδότησης fintech για το α’ εξάμηνο του 2023 προέρχονται από τις ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ παίρνουν τη μερίδα του λέοντος της χρηματοδότησης fintech για το α΄εξάμηνο του 2023, με χρηματοδότηση ύψους US$ 34,9 δισ. που αντιστοιχούν σε περισσότερα από τα δύο τρίτα των US$ 52,4 δισ. σε παγκόσμιο επίπεδο. Οι ΗΠΑ προσέλκυσαν επίσης πέντε από τις επτά συμφωνίες fintech ύψους άνω του US$ 1 δισ. κατά το α’ εξάμηνο του 2023, συμπεριλαμβανομένης της εξαγοράς ύψους US$ 8 δισ. της Coupa από την Thomas Bravo, της άντλησης VC US$ 6,9 δισ. από την Stripe, της εξαγοράς ύψους US$ 4 δισ. της EVO payments από την Global Payments, της εξαγοράς ύψους US$ 2,6 δις της Duck Creek Technologies από την Vista Equity Partners και της εξαγοράς ύψους US$ 1,8 δισ. της Moneygram από την Madison Dearborn Partners LLC. Η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής και η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού προσέλκυσαν από μία συμφωνία άνω του US$ 1 δισ. η καθεμία κατά τη διάρκεια του α’ εξαμήνου του 2023. Σε Ευρώπη, Μέση Ανατολή και Αφρική, η Wood Mackenzie με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο εξαγοράστηκε από την Veritas Capital έναντι US$ 3,1 δισ., ενώ στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, η Chongqing Ant Consumer Finance με έδρα την Κίνα άντλησε γύρο χρηματοδότησης VC US$ ύψους 1,5 δισ.
Η περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής καταγράφει πτώση στη χρηματοδότηση άνω του 50% μεταξύ του β’ εξαμήνου του 2022 και του α’ εξαμήνου του 2023
Η συνολική χρηματοδότηση fintech στην περιοχή Ευρώπης, Μέσης Ανατολής και Αφρικής άγγιξε μόλις τα US$ 11 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023—λιγότερο από το ήμισυ των US$ 27 δισ. που σημειώθηκαν στο β’ εξάμηνο του 2022. Το Ηνωμένο Βασίλειο προσέλκυσε πάνω από το μισό αυτού του ποσού (US$ 6 δισ.), συμπεριλαμβανομένης της εξαγοράς της Wood Mackenzie από την Veritas έναντι US$ 3,1 δισ., της αύξησης ύψους US$ 602 εκατ. από την εταιρεία δανεισμού βάσει τεχνητής νοημοσύνης Abound και US$ 250 εκατ. από την πλατφόρμα ηλεκτρονικού εμπορίου eToro. Ενώ άλλες χώρες της περιοχής υστερούσαν κατά πολύ σε σύγκριση με τα αποτελέσματα του Ηνωμένου Βασιλείου, αρκετές χώρες προσέλκυσαν συμφωνίες άνω των US$ 250 εκατ., συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας (Ledger – US$ 493 εκατ.), της Ελβετίας (Teylor – US$ 299 εκατ., Metaco – US$ 250 κατ.) και του Μαυρίκιου (Bold Prime – US$ 250 εκατ.).
Η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού καταγράφει πτώση της χρηματοδότησης fintech στα US$ 5,1 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023
Η χρηματοδότηση fintech στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού μειώθηκε από τα US$ 6,8 δισ. το β’ εξάμηνο του 2022 στα US$ 5,1 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023 – πολύ πίσω από το ρεκόρ εξαμήνου που σημειώθηκε το α’ εξάμηνο του 2022, όταν η χρηματοδότηση fintech ξεπέρασε τα US$ 45 δισ. Η μεγαλύτερη συμφωνία fintech στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού κατά τη διάρκεια του α’ εξαμήνου του 2023 ήταν μια άντληση ύψους US$ 1,5 από την εταιρεία παροχής υπηρεσιών χρηματοδότησης καταναλωτών Chongqing Ant Consumer Finance που εδρεύει στην Κίνα. Άλλες συναλλαγές στην περιοχή κατά τη διάρκεια του τριμήνου κινήθηκαν σε σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης της εξαγοράς ύψους US$ 304 εκατ. της εταιρείας δανεισμού ΜΜΕ Vistaar Finance με έδρα την Ινδία από την εταιρεία PE Warburg Pincus, της άντλησης US$ 270 από την εταιρεία πιστωτικών υπηρεσιών Kredivo Holdings με έδρα τη Σιγκαπούρη, ενώ αντλήθηκαν και US$ 200 εκατ. από την πλατφόρμα ψηφιακού δανεισμού Creditbee με έδρα την Ινδία.
Οι πληρωμές παραμένουν ο κορυφαίος επιμέρους τομέας του fintech με χρηματοδότηση US$ 16 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023
Οι πληρωμές συνέχισαν να προσελκύουν μεγάλο μερίδιο της χρηματοδότησης fintech παγκοσμίως κατά τη διάρκεια του α’ εξαμήνου του 2023, συγκεντρώνοντας χρηματοδότηση ύψους US$ 16,2 δισ., συμπεριλαμβανομένων των τριών μεγαλύτερων συναλλαγών του τριμήνου – της εξαγοράς ύψους US$ 8 δισ. της Coupa από την Thomas Bravo, της άντλησης US$ 6,9 δισ. VC από την Stripe και την εξαγορά αξίας US$ 4 δισ. της EVO payments από την Global Payments.
Η εφοδιαστική αλυσίδα, το logistics και το πράσινο fintech αναχαιτίζουν τις πτωτικές τάσεις
Το α’ εξάμηνο του 2023, ορισμένοι αναπτυσσόμενοι επιμέρους τομείς του fintech αναχαίτισαν τις καθοδικές τάσεις, επιδεικνύοντας ανθεκτικότητα και ικανότητα διατήρησης του ενδιαφέροντος και της χρηματοδότησης παρά τις τρέχουσες προκλήσεις της αγοράς. Ειδικότερα, οι εταιρείες fintech που επικεντρώνονται στην εφοδιαστική αλυσίδα και τα logistics άντλησαν χρηματοδότηση US$ 8,2 δισ. το α’ εξάμηνο του 2023 — νέο ετήσιο ρεκόρ με έξι μήνες να απομένουν ακόμα για να 2023. Το πράσινο fintech προσέλκυσε χρηματοδότηση US$ 1,7 δισ. κατά το α’ εξάμηνο του 2023—ήδη πάνω από τα συνολικά αποτελέσματα του κλάδου για το 2022. Άλλοι κλάδοι που κατέγραψαν ισχυρή χρηματοδότηση κατά το α’ εξάμηνο του 2023 ήταν το insurtech (US$ 4,7 δισ.) και το B2B fintech (US$ 3,7 δισ.).
Σε ένα αβέβαιο μέλλον, τα κέρδη για την τεχνητή νοημοσύνη αναμένονται μεγάλα
Χωρίς να διαφαίνεται κάποιο τέλος σε πολλές από τις γεωπολιτικές και μακροοικονομικές αβεβαιότητες, η χρηματοδότηση του fintech το β’ εξάμηνο του 2023 αναμένεται να παραμείνει σχετικά ήπια – ωστόσο, εάν σταθεροποιηθεί η αγορά, η χρηματοδότηση fintech θα μπορούσε να αρχίσει να καταγράφει μια επιφυλακτική ανάκαμψη. Ένας τομέας που αναμένεται να δει σημαντική αύξηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος κατά το β’ εξάμηνο του 2023 είναι η τεχνητή νοημοσύνη – και ειδικότερα η δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη – καθώς οι εταιρείες παγκοσμίως προσπαθούν να αξιοποιήσουν το πλήρες δυναμικό της τεχνητής νοημοσύνης στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη βελτίωση τόσο της λειτουργικής αποτελεσματικότητας, όσο και της αξίας για τον πελάτη.
«Είναι ακόμη πολύ νωρίς να μιλάμε για την εφαρμογή της δημιουργικής τεχνητής νοημοσύνης για χρήση σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες» σχολιάζει ο Anton Ruddenklau, Global Fintech Leader της KPMG. «Μελλοντικά όμως, αποτελεί έναν τομέα που προσελκύει τεράστιο ενδιαφέρον και χρηματοδότηση – ιδιαίτερα σε τομείς όπως η κυβερνοασφάλεια, το regtech και το wealthtech. Τους επόμενους έξι μήνες, θα αρχίσουμε να βλέπουμε μια αύξηση των επενδυτών που εισέρχονται στον χώρο, καθώς οι εταιρείες αναζητούν τρόπους να αξιοποιήσουν όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά τη δημιουργική τεχνητή νοημοσύνη».