Δέσμη μέτρων που δίνουν τη δυνατότητα στους καταναλωτές και στις επιχειρήσεις να αγοράζουν και να πωλούν προϊόντα και υπηρεσίες στο διαδίκτυο με μεγαλύτερη ευκολία και εμπιστοσύνη παντού στην ΕΕ κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ενώ πρότεινε την επικαιροποίηση των κανόνων για τα οπτικοακουστικά μέσα.
Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, υλοποιώντας τη στρατηγική της για την ενιαία ψηφιακή αγορά και την ενιαία αγορά, παρουσίασε σχέδιο για την τόνωση του ηλεκτρονικού εμπορίου, αποτελούμενο από τρεις συνιστώσες, την αντιμετώπιση του γεωγραφικού αποκλεισμού, τη διασυνοριακή παράδοση δεμάτων σε πιο προσιτές τιμές και την αύξηση της εμπιστοσύνης των πελατών χάρη στην καλύτερη προστασία και επιβολή της νομοθεσίας.
Η δέσμη μέτρων που έχει συζητηθεί επί μακρό στο πλαίσιο των οργάνων της ΕΕ αποτελείται από τα ακόλουθα:
- νομοθετική πρόταση για την αντιμετώπιση του αδικαιολόγητου γεωγραφικού αποκλεισμού και άλλων μορφών διακρίσεων λόγω ιθαγένειας, κατοικίας ή εγκατάστασης·
- νομοθετική πρόταση σχετικά με τις διασυνοριακές υπηρεσίες παράδοσης δεμάτων για να αυξηθεί η διαφάνεια των τιμών και να βελτιωθεί η κανονιστική εποπτεία·
- νομοθετική πρόταση για την ενίσχυση της επιβολής των δικαιωμάτων των καταναλωτών και κατευθυντήριες γραμμές που θα διευκρινίζουν, μεταξύ άλλων, το τι μπορεί να χαρακτηριστεί ως αθέμιτη εμπορική πρακτική στον ψηφιακό κόσμο.
Στόχος της Επιτροπής είναι να διασφαλιστεί ότι οι καταναλωτές που επιθυμούν να αγοράσουν προϊόντα και υπηρεσίες σε άλλη χώρα της ΕΕ, είτε διαδικτυακά είτε αυτοπροσώπως, δεν υφίστανται διακρίσεις όσον αφορά την πρόσβαση σε τιμές, τις πωλήσεις ή τους όρους πληρωμής, εκτός εάν αυτό δικαιολογείται από αντικειμενικούς λόγους όπως ο ΦΠΑ ή ορισμένες νομικές διατάξεις για την κοινή ωφέλεια.
Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την επικαιροποίηση των κανόνων της ΕΕ για τα οπτικοακουστικά μέσα με σκοπό τη δημιουργία ενός δικαιότερου περιβάλλοντος για όλους τους παράγοντες, την προώθηση ευρωπαϊκών ταινιών, την προστασία των ανηλίκων και την καλύτερη αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους. Η πρόταση αυτή αντικατοπτρίζει επίσης μια νέα προσέγγιση για τις διαδικτυακές πλατφόρμες, καθώς εξετάζει τις προκλήσεις σε διάφορους τομείς.
Όπως επισημαίνεται ήμερα οι τηλεθεατές παρακολουθούν περιεχόμενο βίντεο όχι μόνο από τα τηλεοπτικά τους κανάλια, αλλά όλο και περισσότερο από τις υπηρεσίες βίντεο κατά παραγγελία (όπως η Netflix και η MUBI) και από πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο (όπως το Youtube και η Dailymotion). Γι΄ αυτόν τον λόγο η Επιτροπή επιθυμεί μια μεγαλύτερη ισορροπία όσον αφορά τους κανόνες που εφαρμόζουν σήμερα οι παραδοσιακοί ραδιοτηλεοπτικοί οργανισμοί, οι πάροχοι βίντεο κατά παραγγελία και οι διαδικτυακές πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο, ιδίως όταν πρόκειται για την προστασία των παιδιών. Η αναθεωρημένη οδηγία ΟΥΟΑΜ ενισχύει επίσης την προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής πολυμορφίας, διασφαλίζει την ανεξαρτησία των ρυθμιστικών φορέων του οπτικοακουστικού τομέα και παρέχει μεγαλύτερη ευελιξία στους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς σε θέματα διαφήμισης.
Η Επιτροπή πραγματοποίησε αξιολόγηση της οδηγίας του 2010 για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ΟΥΟΑΜ) και, στη βάση αυτή, πρότεινε μεταξύ άλλων τα εξής:
– Υπεύθυνες πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο: οι πλατφόρμες που οργανώνουν και ταξινομούν μεγάλες ποσότητες βίντεο οφείλουν να προστατεύουν τους ανηλίκους από επιβλαβές περιεχόμενο (π.χ. πορνογραφία και βία) καθώς και όλους τους πολίτες από την υποκίνηση μίσους. Στα λεπτομερή μέτρα περιλαμβάνονται εργαλεία μέσω των οποίων οι χρήστες θα μπορούν να καταγγέλλουν και να επισημαίνουν το επιβλαβές περιεχόμενο, καθώς και συστήματα επαλήθευσης της ηλικίας ή του γονικού ελέγχου. Για να βεβαιωθεί ότι τα μέτρα αυτά είναι βιώσιμα και αποτελεσματικά, η Επιτροπή θα καλέσει όλες τις πλατφόρμες ανταλλαγής βίντεο να συνεργαστούν στο πλαίσιο της Συμμαχίας για την καλύτερη προστασία των ανηλίκων στο διαδίκτυο, με σκοπό την εκπόνηση ενός κώδικα δεοντολογίας της βιομηχανίας. Αντί να εξασφαλίζουν απλώς την αυτορρύθμισή τους, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές του οπτικοακουστικού τομέα θα έχουν εξουσία ως προς την τήρηση των κανόνων, η οποία θα μπορεί να οδηγεί και σε επιβολή προστίμων, ανάλογα με την εθνική νομοθεσία.
– Μεγαλύτερος ρόλος για τις ρυθμιστικές αρχές του οπτικοακουστικού τομέα: η οδηγία θα διασφαλίζει πλέον ότι οι ρυθμιστικές αρχές είναι πράγματι ανεξάρτητες από τις κυβερνήσεις και τη βιομηχανία και ότι μπορούν να διεκπεραιώνουν με τον καλύτερο τρόπο τον ρόλο τους, τουτέστιν να διασφαλίζουν ότι τα οπτικοακουστικά μέσα λειτουργούν προς το συμφέρον των τηλεθεατών. Ο ρόλος της ομάδας ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων (ERGA), η οποία απαρτίζεται από τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές των 28 κρατών μελών, θα καθοριστεί στη νομοθεσία της ΕΕ. Η ERGA θα αξιολογήσει τους κώδικες δεοντολογίας για την από κοινού ρύθμιση και θα συμβουλεύσει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
– Στήριξη της ευρωπαϊκής δημιουργικότητας: σήμερα, οι ευρωπαϊκοί τηλεοπτικοί οργανισμοί επενδύουν περίπου το 20% των εσόδων τους σε πρωτότυπο περιεχόμενο και οι πάροχοι περιεχομένου κατά παραγγελία, λιγότερο από το 1%. Η Επιτροπή επιθυμεί οι τηλεοπτικοί οργανισμοί να αφιερώνουν τουλάχιστον το ήμισυ του χρόνου τηλεθέασης σε ευρωπαϊκά έργα και θα υποχρεώνει τους παρόχους περιεχομένου κατά παραγγελία να διαθέτουν στους καταλόγους τους ευρωπαϊκό περιεχόμενο κατά 20% τουλάχιστον. Τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να ζητούν κατά παραγγελία υπηρεσίες διαθέσιμες στη χώρα τους και να στηρίζουν οικονομικά τα ευρωπαϊκά έργα.