Σε μια παγκόσμια αγορά που βρίσκεται συνεχώς εν κινήσει, η εποχή του ‘e’ έχει κλείσει τον πρώτο της κύκλο και έχει ανοίξει ένα νέο που ήδη διαμορφώνει τη νέα τάση που δεν είναι άλλη από το mobility.
Βέβαια την εποχή που κάποιοι ανακάλυπταν το ‘e’, μερικοί ξεκινούσαν τη μετάβαση στο ‘m’ και χωρίς να σηκώσουν πολύ σκόνη το τοποθετούσαν διακριτικά σαν πρώτο συνθετικό των υπηρεσιών που τότε φάνταζαν εξωτικές.
Από τους λίγους αυτούς που άκουσαν από νωρίς το κάλεσμα του ‘m’ είναι ο Γιώργος Σαρηγιαννίδης Διευθύνων Σύμβουλος της m-Sensis. Θεωρήσαμε ότι είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να απαντήσει στις απορίες μας για το παρόν και το μέλλον του οικοσυστήματος.
I-C: Κοινή παραδοχή είναι ότι ατμομηχανή ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, θα είναι οι επιχειρήσεις τεχνολογίας. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη ή τη θεωρείτε απλουστευτική;
Πιστεύω ότι υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις -που κυρίως άπτονται επιχειρησιακών και πολιτικών επιλογών- θα μπορούσαν οι επιχειρήσεις τεχνολογίας να παίξουν ένα τέτοιο ρόλο.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις τεχνολογίας διαθέτουν στελέχη που δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από τα αντίστοιχα στελέχη μεγάλων πολυεθνικών του χώρου της τεχνολογίας. Επιπλέον η εφευρετικότητα και η καινοτομία είναι μέσα στο DNA του Έλληνα, γεγονός πού άμεσα στοιχειοθετείται από την πληθώρα διαπρεπών Ελλήνων επιστημόνων που κάνουν καριέρα στο εξωτερικό, στο χώρο της τεχνολογίας και όχι μόνο.
Υπάρχει μια δεξαμενή από υψηλά καταρτισμένους αποφοίτους τεχνολογικών σχολών που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη του κλάδου και κατ’ επέκταση την ανάπτυξη της οικονομίας.
Ποιες είναι αυτές οι προϋποθέσεις κατά την άποψή μου;
Η Καινοτομία και Εξωστρέφεια των επιχειρήσεων οι οποίες πρέπει να αναπτύσσουν προϊόντα που απευθύνονται πλέον σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον.
Η Αρωγή, διευκόλυνση, ενθάρρυνση και επιβράβευση της πολιτείας προς τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται με τον παραπάνω τρόπο. Θα πρέπει να γίνει μία μεγάλη προσπάθεια για την εξάλειψη όλων των γραφειοκρατικών εμποδίων που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγικές εταιρείες και παράλληλα μια οργανωμένη προσπάθεια προώθησης τους στη παγκόσμια αγορά.
I-C: Θεωρείτε ότι τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα χρηματοδότησης (π.χ. ICT4Growth) μπορούν να παίξουν το ρόλο του αιμοδότη στην αγορά τεχνολογίας και για πόσο;
Προφανώς και μπορούν και σε ένα μεγάλο βαθμό ήδη το κάνουν, λειτουργώντας σαν επικουρικά εργαλεία. Σε μια χειμαζόμενη από την ύφεση αγορά, τα συγκεκριμένα προγράμματα πραγματικά αποτελούν το μοναδικό αιμοδότη της αγοράς.
Στηρίζουν τις επιχειρήσεις, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ώστε να αναπτύξουν και παράλληλα να καινοτομήσουν, δημιουργώντας και μία παράπλευρη ανάπτυξη της αγοράς διαμέσου των προϊόντων και υπηρεσιών που χρειάζονται στη διαδικασία αυτή. Δεν μπορούν όμως να θεωρηθεί ότι μπορούν να ζήσουν τις επιχειρήσεις. Οι επιχειρήσεις πρέπει να σχεδιάσουν και να αναλύσουν το επιχειρηματικό πλάνο για την ανάπτυξη συγκεκριμένων προϊόντων και μόνο αν το πλάνο είναι βιώσιμο να προχωρήσουν, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι, όταν το πρόγραμμα τελειώσει, η επιχείρηση θα μπορεί να ζήσει από την πώληση των προϊόντων που έχει αναπτύξει.
Τα προγράμματα ενίσχυσης όμως, δεν πρέπει να χορηγούνται άκριτα. Πρέπει να είναι στοχευμένα, ώστε να βοηθούν το βιώσιμο κομμάτι της αγοράς. Διότι όσο αίμα και να δώσεις στον πεθαμένο δεν πρόκειται να αναστηθεί. Ο υγιής και δυνατός όμως, που για κάποιο λόγο έχει περιέλθει σε δύσκολη θέση, αν βοηθηθεί θα ανακάμψει. Ο τρόπος χορήγησης των χρηματοδοτήσεων πρέπει να αλλάξει ώστε να προσεγγίζει την μεθοδολογία των αντίστοιχων ευρωπαϊκών που ως βασικό στόχο έχουν να βοηθούν τις χρηματοροές των εταιριών. Σημαντικός αριθμός εξαιρετικών ιδεών που υπάρχουν, δεν μπορούν να υλοποιηθούν, αφού η πολιτική χορήγησης των προγραμμάτων ενισχύσεων προϋποθέτει ότι πρώτα πρέπει να γίνει η δαπάνη και να αποπληρωθεί και μετά να δοθεί η χρηματοδότηση. Θα ήταν πραγματικά σημαντικό για πολλές επιχειρήσεις το μέρος της δαπάνης που χρηματοδοτείται, να πληρώνεται από το πρόγραμμα απευθείας στον προμηθευτή, ώστε να μην επιβαρύνει επιπλέον τις χρηματοροές των εταιριών σε ένα περιβάλλον που η χρηματοδότηση διαμέσου του τραπεζικού τομέα, απλά δεν υφίσταται.
I-C: Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που μπορούν να δώσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε μία επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον ιδιαίτερα «πυκνοκατοικημένο» χώρο της ανάπτυξης λογισμικού;
Όπως ανέφερα παραπάνω, θεωρώ ως τα πλέον σημαντικά την Καινοτομία και την Εξωστρέφεια. Η Καινοτομία σε διαφοροποιεί ιδιαίτερα, αν συνδυαστεί με την αποτελεσματική κάλυψη μιας σύγχρονης ανάγκης και την κατάλληλη προώθησή της. Η Εξωστρέφεια σε βγάζει από τον «πυκνοκατοικημένο» τοπικό χώρο και σου δίνει τη δυνατότητα ελευθερίας κινήσεων στη παγκόσμια αγορά, εφόσον βέβαια μπορείς να κινηθείς σε αυτήν.
Να προσθέσουμε λοιπόν στα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά αυτά της σύγχρονης οργάνωσης και διοίκησης μιας εταιρίας. Μια επιχείρηση στην εποχή μας πρέπει να ακολουθεί μια ευέλικτη οργάνωση ώστε να μεγιστοποιεί την αξία για τον πελάτη και να ελαχιστοποιεί τη σπατάλη των πόρων. Θα πρέπει να χρησιμοποιεί όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες για να αυξήσει την ανταγωνιστικότητα της, τόσο κατά την διάρκεια της ανάπτυξης των προϊόντων όσο και για τη προώθηση τους.
I-C: Ποιο πιστεύετε ότι είναι το ιδανικό εύρος φάσματος λύσεων που μπορεί να δώσει μια εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού. Η εξειδίκευση ή τα ολοκληρωμένα πακέτα λύσεων είναι το ζητούμενο;
Πιστεύω ότι τα εξειδικευμένα πακέτα λύσεων ταιριάζουν καλύτερα στις ελληνικές εταιρίες του χώρου. Αυτό οφείλεται κυρίως στο μέγεθός τους. Εννοώ ότι οι περισσότερες ελληνικές εταιρίες δεν διαθέτουν την απαιτούμενη κρίσιμη μάζα ώστε να αναπτύξουν και να προσφέρουν ολοκληρωμένα πακέτα λύσεων. Η εξειδίκευση παρέχει την δυνατότητα δημιουργίας σημαντικής αξίας και όταν συνδυάζεται με την συνεργασία μεταξύ εξειδικευμένων εταιριών σε ένα οικοσύστημα συνεργατών μπορεί να καλύψει τις ανάγκες ενός ευρέως φάσματος ολοκληρωμένων λύσεων. Στην Ελλάδα έχουμε να καλύψουμε σημαντικό μέρος του δρόμου στο δεύτερο σκέλος δεδομένου ότι δεν έχουμε μάθει να συνεργαζόμαστε. Οι περισσότερες εταιρίες προσπαθούν να κάνουν τα πάντα εσωτερικά με αποτέλεσμα να χάνουν την ευκαιρία της αποτελεσματικής εξειδίκευσης και την σπατάλη των πόρων τους, λόγω μη συνεργασίας σε πακέτα λύσεων μικρής επιχειρηματικής αξίας. Ακόμη και εκτός Ελλάδος, η συνήθης πρακτική είναι, όταν μικρές εξειδικευμένες εταιρίες αναπτύσσονται ραγδαία, ώστε να είναι σε θέση στο ορατό μέλλον να προσφέρουν σημαντική τεχνολογική αξία, να εξαγοράζονται από γίγαντες του χώρου οι οποίοι -βλέποντας τη συγκεκριμένη εταιρική δυναμική- προτιμούν να την εντάξουν στο δικό τους ολοκληρωμένο πακέτο λύσεων αντί να αντιμετωπίσουν σε λίγα χρόνια κάποιο ισοδύναμο ανταγωνιστή.
I-C: Βλέπετε ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στρέφονται προς τις λύσεις software για την εξοικονόμηση λειτουργικού κόστους και αποτελεσματικότερης λειτουργίας;
Αυτή είναι η πρόκληση όλου του χώρου της τεχνολογίας του λογισμικού. Συνήθως οι μικρομεσαίες εταιρείες και ιδίως αυτές των οποίων το αντικείμενο δεν σχετίζεται άμεσα η έμμεσα με την τεχνολογία, δυσκολεύονται να αντιληφθούν τα συγκεκριμένα προσδοκώμενα οφέλη. Ο πιο εύκολος τρόπος να πεισθούν, είναι να δουν τα συγκεκριμένα οφέλη σε κάποιον ανταγωνιστή τους, που με την χρήση του λογισμικού καταφέρνει να αυτοματοποιήσει διαδικασίες μειώνοντας λειτουργικά κόστη και την πιθανότητα λάθους. Το γενικότερο μοντέλο της διείσδυσης της τεχνολογίας στο συγκεκριμένο χώρο ξεκινά με πολύ μικρό ρυθμό αρχικά και αυξάνεται εκθετικά από ένα σημείο και έπειτα.
Υπάρχει όμως μία συνεχώς αυξανόμενη δυναμική στην υιοθέτηση νέων τεχνολογιών με άξονα την αποτελεσματικότερη προώθηση και διάθεση των προϊόντων. Οι νέες τεχνολογίες ανοίγουν νέα κανάλια διάθεσης προϊόντων και υπηρεσιών και προσφέρουν πολλαπλασιαστικά οφέλη. Επίσης, δεδομένου ότι επηρεάζουν θετικά τις πωλήσεις, γίνονται ευκολότερα αποδεκτές από τις επιχειρήσεις.
I-C: Ποιοι είναι οι τομείς που έχουν -κατά την εμπειρία- σας τις καλύτερες προοπτικές για την επιτυχία εφαρμογών smartphones;
«Όλοι» είναι οι απάντηση. Sky is the limit. Αυτό είναι το εγγενές χαρακτηριστικό, όχι μόνο των συγκεκριμένων εφαρμογών smartphones, αλλά της τεχνολογίας γενικότερα. Δεν περιορίζεται. Με τον ίδιο τρόπο που δεν περιορίζεται η φαντασία του πρωτοπόρου. Νομίζω ότι σήμερα είναι πραγματικά δύσκολο να βρεις χώρους που δεν έχουν ήδη διεισδύσει οι συγκεκριμένες εφαρμογές λόγω του ότι τα smartphones αντικαθιστούν ραγδαία τα κινητά τηλέφωνα παλιάς τεχνολογίας και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των ευρυζωνικών ασύρματων δικτύων, παρέχουν πάρα πολλές σημαντικές δυνατότητες χρήσης.
7. Υπάρχουν βασικοί παράγοντες οι οποίοι μπορούν να καθορίσουν την επιτυχία μίας εφαρμογής;
Για την επιτυχία μιας εφαρμογής smartphones, πρέπει από τη μια πλευρά να καλύπτει αποτελεσματικά μία ανάγκη, αλλά από την άλλη πρέπει να ακολουθείται ένα πλάνο που να την κρατά ζωντανή, να την ανανεώνει και να την βελτιώνει, λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλια των χρηστών και τις ανάγκες τους.
Η ανανέωση και ο εμπλουτισμός εξασφαλίζουν ότι η εφαρμογή θα μείνει για αρκετό καιρό χρηστική και αναγκαία, αυξάνοντας την επιτυχία και την αναγνωρισιμότητά της με την πάροδο του χρόνου.
I-C: Ποιο πιστεύετε ότι είναι το πλέον επιτυχημένο μοντέλο για το monetization μίας εφαρμογής;
Νομίζω ότι αυτό εξαρτάται από το είδος της εφαρμογής για μία εφαρμογή που απευθύνεται σε επιχειρησιακούς πελάτες το πιο επιτυχημένο μοντέλο είναι η διάθεση του με ετήσια συνδρομή. Ίσως ο πλέον δόκιμος τρόπος είναι το monetization μιας εφαρμογής που απευθύνεται σε καταναλωτές να είναι μέσω της διαφήμισης (mobile advertisement). Ειδικότερα, έχοντας τη δυνατότητα για απολύτως στοχευμένη διαφήμιση (segmented subscribers, location based services κ.λπ.) το ROI από τη χρήση της εφαρμογής αυξάνεται γεωμετρικά.
Αυτό τουλάχιστον φαίνεται από τα μέχρι τώρα αποτελέσματα.
Επίσης, υπάρχουν και υβριδικά μοντέλα monetization μίας εφαρμογής. Η πιο συνηθισμένη είναι να διατίθεται μία βασική εκδοχή της εφαρμογής η οποία παρέχεται χωρίς χρέωση και ενσωματώνει προβολή διαφημίσεων. Όμως η ίδια εφαρμογή σε προτρέπει για να χρησιμοποιήσεις επιπλέον δυνατότητες και χαρακτηριστικά αναβαθμίζοντάς την σε μία πιο πλήρη έκδοση της αποδεχόμενος κάποια χρέωση. Από την στιγμή που κάνεις την αναβάθμιση, αλλάζεις κατηγορία και δεν αποστέλλονται πλέον διαφημίσεις.
Θεωρώ ότι το μοντέλο αυτό είναι πιο ευέλικτο και αποδεκτό σήμερα. Εκτιμώ όμως ότι υπάρχει πεδίο λαμπρό για καινούργιες ιδέες στο συγκεκριμένο θέμα, και σύντομα θα δούμε καινούργια πράγματα.
