Ένα γκρουπ ευρωπαϊκών χωρών, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, αναπτύσσει στρατηγική για την προσέλκυση ερευνητών από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ως απάντηση στις περικοπές που πραγματοποιεί η αμερικανική κυβέρνηση στην εκπαίδευση και την έρευνα.
Δώδεκα κυβερνήσεις δήλωσαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται μια «έκρηξη ελκυστικότητας» προκειμένου να προσελκύσει ταλέντα από το εξωτερικό, «τα οποία μπορεί να υποφέρουν από παρεμβάσεις στην έρευνα και αδικαιολόγητες, βίαιες περικοπές χρηματοδότησης», σύμφωνα με επιστολή προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή που είδε το POLITICO.
Η επιστολή, η οποία δεν φέρει ημερομηνία, απευθύνεται στην Επίτροπο Καινοτομίας της ΕΕ, Εκατερίνα Ζαχαρίεβα, και έχει υπογραφεί από τη Γαλλία, την Τσεχία, την Αυστρία, τη Σλοβακία, την Εσθονία, τη Λετονία, την Ισπανία, τη Σλοβενία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.
«Είναι επείγον να οργανωθούμε προκειμένου να υποδεχτούμε ταλέντα που θα ήθελαν ή θα έπρεπε να εγκαταλείψουν τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε στο POLITICO ο Γάλλος Υπουργός Έρευνας, Φιλίπ Μπαπτίστ.
Αν και η επιστολή δεν αναφέρει ρητά τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπάρχουν σαφείς αναφορές. «Το τρέχον διεθνές περιβάλλον μας υπενθυμίζει ότι η ελευθερία της επιστήμης μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο οπουδήποτε και οποτεδήποτε», αναφέρει το κείμενο.
Από την ανάληψη της προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ τον Ιανουάριο, ο τομέας της έρευνας και της εκπαίδευσης στις ΗΠΑ έχει δεχθεί μαζικές περικοπές. Το Υπουργείο Παιδείας έχει ξεκινήσει τη μείωση περίπου του μισού του προσωπικού του, ενώ αρκετά πανεπιστήμια, συμπεριλαμβανομένου του Johns Hopkins, έχουν προχωρήσει σε απολύσεις λόγω της απώλειας κρατικής χρηματοδότησης.
Η επιστολή περιλαμβάνει αρκετές προτάσεις για την προσέλκυση ερευνητών, μεταξύ των οποίων η διάθεση ειδικής χρηματοδότησης, η δημιουργία ενός προσαρμοσμένου πλαισίου μετανάστευσης και η ενίσχυση των συνεργασιών με «άλλα κορυφαία επιστημονικά έθνη».
Οι χώρες ζητούν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να οργανώσει συνάντηση των υπουργών έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης τις επόμενες εβδομάδες, προκειμένου να καταρτιστεί ένα σχέδιο, όπως αναφέρουν στην επιστολή τους.
Τις τελευταίες εβδομάδες, αρκετά πανεπιστήμια στην Ευρώπη έχουν ξεκινήσει πρωτοβουλίες για την προσέλκυση ερευνητών από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα από τα πανεπιστήμια των Βρυξελλών, το VUB, ανακοίνωσε τη Δευτέρα τη διάθεση δώδεκα θέσεων για διεθνείς ερευνητές, «με ιδιαίτερη έμφαση σε Αμερικανούς ακαδημαϊκούς».
Το γαλλικό Πανεπιστήμιο Aix-Marseille έχει επίσης λανσάρει ένα «πρόγραμμα ασφαλούς χώρου για την επιστήμη», αναφερόμενο «σε ένα περιβάλλον όπου ορισμένοι επιστήμονες στις Ηνωμένες Πολιτείες ενδέχεται να αισθάνονται ότι απειλούνται ή παρεμποδίζονται στην έρευνά τους».