Η πραγματικότητα του 5G στην Ευρώπη απέχει σημαντικά από την εικόνα που προβάλλουν οι οθόνες των κινητών τηλεφώνων, όπως επισημαίνει το Politico. Παρότι πολλοί χρήστες βλέπουν το εικονίδιο του 5G όταν ξεκλειδώνουν το τηλέφωνό τους, στην πράξη, οι περισσότεροι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ένα δίκτυο που βασίζεται σε ενισχυμένη τεχνολογία 4G, αντί για το πλήρες 5G.
Η Ευρώπη υστερεί σημαντικά έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας στην ανάπτυξη της αυτόνομης αρχιτεκτονικής 5G (5G standalone – SA). Έρευνες δείχνουν ότι μόλις το 2% των Ευρωπαίων συνδέεται σε δίκτυα αυτού του τύπου, γεγονός που δημιουργεί ανησυχίες για την ανταγωνιστικότητα και τις επενδυτικές προοπτικές της περιοχής.
Η έλλειψη ολοκληρωμένων δικτύων 5G κινδυνεύει να επιβραδύνει την καινοτομία, διατηρώντας τη βιομηχανία της Ευρώπης σε μειονεκτική θέση, την ώρα που άλλες οικονομίες κινούνται ταχύτερα. Στελέχη του κλάδου προειδοποιούν ότι αυτή η καθυστέρηση υπονομεύει τη δυνατότητα της Ευρώπης να προσελκύσει επενδύσεις και να διατηρήσει τον ρυθμό της στον παγκόσμιο τεχνολογικό ανταγωνισμό.
Παρότι οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι και οι κατασκευαστές εξοπλισμού υποσχέθηκαν ότι το 5G θα καταστήσει εφικτές εφαρμογές όπως οι ρομποτικές χειρουργικές επεμβάσεις και τα αυτόνομα οχήματα, αυτά τα σενάρια δεν μπορούν να υλοποιηθούν πλήρως χωρίς τη μετάβαση σε αυτόνομες υποδομές.
Σύμφωνα με το Politico, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις χάνουν την ευκαιρία να αξιοποιήσουν τις υψηλές ταχύτητες και τις νέες δυνατότητες του 5G, που θα μπορούσαν να καταστήσουν τη βιομηχανία πιο έξυπνη και αυτοματοποιημένη. Οι βιομηχανικές μονάδες που βασίζονται σε δικτυωμένα ρομποτικά συστήματα εξακολουθούν να βρίσκονται σε αρχικό στάδιο, κυρίως επειδή οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι δεν έχουν αναβαθμίσει πλήρως τις υποδομές τους. Ως αποτέλεσμα, η κάλυψη του 5G standalone στην Ευρώπη παραμένει μόλις στο 40% του πληθυσμού, τη στιγμή που στη Βόρεια Αμερική φτάνει το 91% και στην Ασία-Ειρηνικό το 45%.
Οι περισσότερες διαθέσιμες συνδέσεις 5G στην Ευρώπη βασίζονται σε μη αυτόνομα δίκτυα (5G non-standalone – NSA), τα οποία εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τις υποδομές του 4G, περιορίζοντας έτσι τις πραγματικές δυνατότητες του νέου προτύπου. Αυτό Ο τύπος δικτύου μπορεί να συγκριθεί με την τοποθέτηση ενός κινητήρα τούρμπο σε ένα παλιό αυτοκίνητο – βελτιώνει τις επιδόσεις αλλά δεν αλλάζει τη θεμελιώδη υποδομή. Αντίθετα, η μετάβαση στο πλήρες 5G απαιτεί μια συνολική αναβάθμιση του δικτύου, η οποία προϋποθέτει χρόνο και σημαντικές επενδύσεις.
Ένα από τα βασικά εμπόδια στη μετάβαση στο 5G SA είναι το επενδυτικό περιβάλλον στην Ευρώπη. Όπως αναφέρει το Politico, οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η ρυθμιστική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο κατακερματισμός της αγοράς και οι αυστηροί περιορισμοί στις συγχωνεύσεις περιορίζουν την κερδοφορία και αποθαρρύνουν τις επενδύσεις σε νέα δίκτυα. Σύμφωνα με στελέχη του κλάδου, η έλλειψη σαφών αποδόσεων κεφαλαίου καθιστά δύσκολη τη χρηματοδότηση των αναβαθμίσεων.
Αντίθετα, χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία έχουν κάνει την ανάπτυξη του 5G SA στρατηγική προτεραιότητα. Η Κίνα διαθέτει ήδη διπλάσιο αριθμό ρομπότ σε εργοστάσια σε σύγκριση με την Ευρώπη, ενώ πολλές επιχειρήσεις της χρησιμοποιούν το 5G SA για εφαρμογές που απαιτούν εξαιρετικά χαμηλή καθυστέρηση μεταφοράς δεδομένων (latency). Στην Ινδία, η Reliance Jio παρέκαμψε πλήρως τη φάση του 5G NSA και ανέπτυξε αυτόνομες υποδομές από την πρώτη στιγμή, αποκτώντας έτσι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
Ωστόσο, δεν έχουν χαθεί όλες οι ευκαιρίες για την Ευρώπη. Παρότι η υιοθέτηση του 5G SA καθυστερεί, η γηραιά ήπειρος εξακολουθεί να διαθέτει ισχυρό πλεονέκτημα στις υποδομές οπτικών ινών, οι οποίες αποτελούν βασικό στοιχείο για τη συνδεσιμότητα επόμενης γενιάς. Οι ευρωπαϊκές επενδύσεις σε δίκτυα οπτικών ινών είναι από τις υψηλότερες στον κόσμο, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει σταθερή βάση για περαιτέρω ανάπτυξη.
Η αργή μετάβαση στο 5G SA δεν οφείλεται αποκλειστικά σε έλλειψη επενδύσεων αλλά και στη συγκρατημένη στάση της αγοράς. Σύμφωνα με ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς που επικαλείται το Politico, οι επενδυτές δεν είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε μεγάλα έργα χωρίς σαφή ένδειξη ζήτησης από τη βιομηχανία. Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, που ήδη αντιμετωπίζουν οικονομικές προκλήσεις, προτιμούν να εστιάζουν σε έργα που προσφέρουν άμεσες αποδόσεις, καθιστώντας τη μετάβαση στο 5G SA πιο αργή και σταδιακή.
Παρότι πέρυσι καταγράφηκαν εννέα νέες εμπορικές λειτουργίες δικτύων 5G SA στην Ευρώπη, η γενική υιοθέτηση της τεχνολογίας παραμένει υποτονική. Οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με το υψηλό κόστος μετάβασης, την ανωριμότητα της τεχνολογίας και την αβεβαιότητα σχετικά με τις επενδυτικές αποδόσεις. Από την πλευρά τους, οι εταιρείες κατασκευής εξοπλισμού 5G ζητούν μεγαλύτερη ταχύτητα στην υλοποίηση, προειδοποιώντας ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει ακόμα πιο πίσω, όχι μόνο στους υφιστάμενους κλάδους αλλά και σε αναδυόμενους τομείς που βρίσκονται ακόμα υπό διαμόρφωση.
Η Ευρώπη βρίσκεται πλέον σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Άλλες περιοχές του κόσμου έχουν ήδη αναπτύξει τις υποδομές που επιτρέπουν την πλήρη αξιοποίηση του 5G. Σε αγορές εκτός Ευρώπης, οι επενδύσεις έχουν αποδώσει καρπούς και νέες εφαρμογές του 5G SA αρχίζουν να υλοποιούνται. Το ερώτημα, όπως θέτει το Politico, είναι αν η Ευρώπη θα επιταχύνει τη στρατηγική της ή αν θα συνεχίσει να κινείται με ρυθμούς που τη θέτουν σε μειονεκτική θέση στον παγκόσμιο τεχνολογικό ανταγωνισμό.