Μια ομάδα περισσότερων από 40 κορυφαίων στελεχών και ερευνητών, συμπεριλαμβανομένων του CEO της Meta, Μαρκ Ζάκερμπεργκ, του επικεφαλής της Ericsson, Börje Ekholm, και του CEO της Spotify, Ντάνιελ Εκ, υπέγραψε ανοικτή επιστολή προς τους ευρωπαϊκούς ρυθμιστικούς φορείς, εκφράζοντας έντονες ανησυχίες σχετικά με τους κανονισμούς για την τεχνητή νοημοσύνη και την προστασία δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η επιστολή, την οποία συντόνισε η Meta, προειδοποιεί ότι η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει τα πλήρη οφέλη της AI, λόγω της αποσπασματικής και ασυνεπούς ρυθμιστικής προσέγγισης, κάτι που μπορεί να βάλει την περιοχή σε μειονεκτική θέση σε σχέση με άλλες μεγάλες οικονομίες, όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία.
Οι υπογράφοντες, που εκπροσωπούν επιχειρήσεις όπως η Prada, η SAP, η Ericsson, η Thyssenkrupp, καθώς και ερευνητικά ιδρύματα, αναφέρουν ότι οι κανονισμοί της ΕΕ για την προστασία δεδομένων έχουν δημιουργήσει αβεβαιότητα σχετικά με τα είδη δεδομένων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκπαίδευση των μοντέλων AI. Αυτή η αβεβαιότητα, όπως επισημαίνουν, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη των επόμενης γενιάς ανοικτών μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης και να εμποδίσει την Ευρώπη να συμμετάσχει ισότιμα στην τεχνολογική πρόοδο. «Η Ευρώπη έχει γίνει λιγότερο ανταγωνιστική και λιγότερο καινοτόμα σε σύγκριση με άλλες περιοχές και κινδυνεύει να μείνει ακόμα πιο πίσω στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, λόγω ασυνεπών ρυθμιστικών αποφάσεων», αναφέρουν χαρακτηριστικά στην επιστολή.
Τα ανοικτά μοντέλα AI, όπως το LLaMA της Meta, έχουν τη δυνατότητα να επιταχύνουν την παραγωγικότητα, να ενισχύσουν την επιστημονική έρευνα και να προσθέσουν εκατοντάδες δισεκατομμύρια ευρώ στην ευρωπαϊκή οικονομία. Οι ερευνητές και τα δημόσια ιδρύματα χρησιμοποιούν ήδη τέτοια μοντέλα για την επιτάχυνση της ιατρικής έρευνας και τη διατήρηση γλωσσών, ενώ επιχειρήσεις, τόσο μεγάλες όσο και μικρές, έχουν πρόσβαση σε εργαλεία που δεν θα μπορούσαν να αναπτύξουν ή να αποκτήσουν μόνες τους. Όμως, η καθυστέρηση ή η απουσία αυτών των μοντέλων από την ευρωπαϊκή αγορά, θα στερήσει από τους Ευρωπαίους πολίτες τα τεχνολογικά πλεονεκτήματα που απολαμβάνουν άλλες περιοχές του κόσμου.
Σύμφωνα με την επιστολή, η επόμενη γενιά ανοικτών μοντέλων AI, και τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που θα βασιστούν σε αυτά, «δεν θα κατανοούν ούτε θα αντικατοπτρίζουν την ευρωπαϊκή γνώση, πολιτισμό ή γλώσσες», αν συνεχιστεί αυτή η ασυνεπής ρυθμιστική προσέγγιση. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καθυστέρηση στην κυκλοφορία του Meta AI Assistant στην Ευρώπη, λόγω ανησυχιών για την προστασία δεδομένων. Το συγκεκριμένο μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης αναμένεται να γίνει ο πιο διαδεδομένος βοηθός AI παγκοσμίως μέχρι το τέλος του έτους, ωστόσο οι Ευρωπαίοι χρήστες ίσως να μην έχουν την ίδια πρόσβαση λόγω των κανονισμών που ισχύουν στην ΕΕ.
Η επιστολή προειδοποιεί επίσης ότι η Ευρώπη μπορεί να χάσει κρίσιμες τεχνολογικές εξελίξεις αν δεν προσαρμόσει τους κανόνες της για την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε να είναι πιο σαφείς και εναρμονισμένοι σε ολόκληρη την Ένωση. Οι υπογράφοντες υποστηρίζουν ότι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί θα πρέπει να επιτρέπουν τη χρήση ευρωπαϊκών δεδομένων για την εκπαίδευση των μοντέλων AI, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι η Ευρώπη παραμένει ανταγωνιστική στην παγκόσμια σκηνή της τεχνολογίας. «Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια επιλογή που θα επηρεάσει την περιοχή για δεκαετίες», αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή, καλώντας τους ευρωπαίους ρυθμιστές να επανεξετάσουν την προσέγγισή τους.
Οι νέοι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την τεχνητή νοημοσύνη, που τέθηκαν πρόσφατα σε ισχύ, απαιτούν από τις εταιρείες να τηρούν αυστηρά πρότυπα διαφάνειας, να δημοσιεύουν λεπτομερείς αναφορές για τα δεδομένα που χρησιμοποιούνται στην εκπαίδευση των μοντέλων AI και να διεξάγουν εκτενείς δοκιμές ασφαλείας πριν την κυκλοφορία νέων προϊόντων στην αγορά. Αν και οι κανονισμοί αυτοί έχουν στόχο να προστατεύσουν τους καταναλωτές και να περιορίσουν την κυριαρχία των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, οι υπογράφοντες της επιστολής υποστηρίζουν ότι η έλλειψη σαφήνειας και η αποσπασματική εφαρμογή των κανονισμών εμποδίζουν την καινοτομία στην ΕΕ.
Η Meta και η Apple είναι δύο παραδείγματα εταιρειών που έχουν ήδη δηλώσει ότι ορισμένα από τα νέα χαρακτηριστικά τεχνητής νοημοσύνης που αναπτύσσουν δεν θα είναι άμεσα διαθέσιμα στην Ευρώπη, λόγω των κανονισμών. Η Apple είχε ανακοινώσει τον Ιούνιο ότι πιθανότατα δεν θα κυκλοφορήσει το νέο της σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, το Apple Intelligence, για τους Ευρωπαίους χρήστες iPhone φέτος, εξαιτίας αβεβαιοτήτων που προκαλούνται από τη νομοθεσία. Αντίστοιχα, η Meta είχε ανακοινώσει ότι δεν θα λανσάρει άμεσα το νέο μοντέλο AI στην ΕΕ, επικαλούμενη το «απρόβλεπτο ρυθμιστικό περιβάλλον». Η Meta είχε επίσης καθυστερήσει την εκπαίδευση των AI μοντέλων της με τη χρήση δεδομένων από δημόσιες αναρτήσεις στο Facebook και το Instagram στην Ευρώπη, εξαιτίας ανησυχιών που εξέφρασε η Ιρλανδική Αρχή Προστασίας Δεδομένων.
Η επιστολή επισημαίνει την ανάγκη για εναρμόνιση των κανονισμών σε ολόκληρη την ΕΕ, αναφέροντας ότι η Ευρώπη πρέπει να υιοθετήσει ένα συνεπές και ξεκάθαρο ρυθμιστικό πλαίσιο, όπως το GDPR, ώστε να επιτραπεί η ανάπτυξη τεχνολογιών AI σε όλη την Ευρώπη με την ίδια ταχύτητα και κλίμακα όπως σε άλλες περιοχές του κόσμου. «Οι ρυθμιστές της ΕΕ μπορούν να επιλέξουν να επαναβεβαιώσουν την αρχή της εναρμόνισης, όπως προβλέπεται σε ρυθμιστικά πλαίσια όπως το GDPR, ώστε η καινοτομία στην τεχνητή νοημοσύνη να αναπτυχθεί εδώ με την ίδια ταχύτητα και κλίμακα όπως αλλού. Ή μπορούν να συνεχίσουν να απορρίπτουν την πρόοδο, προδίδοντας τις φιλοδοξίες της ενιαίας αγοράς», αναφέρει η επιστολή.
Καταλήγοντας, οι υπογράφοντες τονίζουν ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει να χάσει τα εκτεταμένα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η τεχνητή νοημοσύνη στην οικονομική ανάπτυξη και στην επιστημονική έρευνα. Για να διασφαλιστεί αυτό, απαιτούνται «σαφείς, συνεπείς, γρήγορες και ενιαίες αποφάσεις» για τους κανονισμούς, οι οποίες θα επιτρέψουν τη χρήση ευρωπαϊκών δεδομένων στην εκπαίδευση των μοντέλων AI. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσει η ΕΕ να αξιοποιήσει πλήρως τις τεχνολογικές εξελίξεις και να διασφαλίσει τη θέση της στην παγκόσμια τεχνολογική σκηνή.