Πίσω στα 90s, και καθώς η Apple βρισκόταν σε ένα χρονικό σημείο στην ιστορία της κατά το οποίο προσπαθούσε να κάνει ένα δυναμικό «come back», έκανε την εμφάνισή της η διαφημιστική εκστρατεία «think different». Η ιστορία, μέχρι να φτάσουμε στην προβολή του σχετικού διαφημιστικού σποτ, έχει το δικό της ενδιαφέρον. Τόσο για τις επιχειρήσεις του σήμερα, όσο και για τους επαγγελματίες. Γι’ αυτό και εμείς θα εστιάσουμε στα διαχρονικά μηνύματά του.
Η διαφήμιση του ενός λεπτού περιλάμβανε ασπρόμαυρα πλάνα 17 εμβληματικών προσωπικοτήτων του 20ού αιώνα. Αυτοί ήταν οι ακόλουθοι: Albert Einstein, Bob Dylan, Martin Luther King, Richard Branson, John Lennon (με την Yoko Ono), Buckminster Fuller, Thomas Edison, Muhammad Ali, Ted Turner, Maria Callas, Mahatma Gandhi, Amelia Earhart, Alfred Hitchcock, Martha Graham, Jim Henson (με τον Kermit τον βάτραχο), Frank Lloyd Wright και Pablo Picasso.
Πίσω από αυτά τα πλάνα ακουγόταν η φωνή του ηθοποιού Richard Dreyfuss. Το κείμενο που διάβαζε (που σε μία διαφορετική δοκιμαστική εκδοχή είχε διαβάσει και ο Steve Jobs), ήταν το ακόλουθο: «Here’s to the crazy ones. The misfits. The rebels. The troublemakers. The round pegs in the square holes. The ones who see things differently. They’re not fond of rules. And they have no respect for the status quo. You can quote them, disagree with them, glorify or vilify them. About the only thing you can’t do is ignore them. Because they change things. They push the human race forward. While some see them as the crazy ones, we see genius. Because the people who are crazy enough to think they can change the world, are the ones who do.»
Το θέμα μας εδώ δεν είναι ούτε η Apple, ούτε ο Steve Jobs, ούτε κάποια προωθητική ενέργεια, ούτε καμία άλλη εταιρεία. Είναι η έμπνευση που προσφέρει το παραπάνω κείμενο σε μία εποχή που φαίνεται πως την έχει ανάγκη. Άλλωστε η διαφήμιση, πέρα από τα όποια εμπορικά μηνύματα ήθελε να περάσει, επαίνεσε και έφερε στο προσκήνιο προσωπικότητες που τόλμησαν να αμφισβητήσουν το status quo, το κατεστημένο, να βγουν από τη ζώνη άνεσής τους, να ρισκάρουν και να δουν τα πράγματα διαφορετικά, συχνά υπερβαίνοντας τα όρια του δυνατού.
Ναι, θα πει κάποιος πως όλα αυτά είναι δύσκολο να γίνουν στην εποχή μας, στην καθημερινότητα. Και προφανώς, δεν έχουν όλες οι εταιρείες το μέγεθος της Apple ώστε να επενδύσουν, να δεχθούν το ρίσκο, να σκεφτούν «έξω από το κουτί», να πρωτοτυπήσουν, να καινοτομήσουν. Για την ακρίβεια, μπορεί η γνωστή εταιρεία από το Cupertino, την χρονιά που κυκλοφόρησε η συγκεκριμένη διαφήμιση, να μην βρισκόταν στην καλύτερη κατάστασή της, πιθανολογούμε όμως πως ήταν σε πολύ καλύτερη από πολλές εταιρείες που ξεχωρίζουν σήμερα. Αλλά δεν χρειάζεται να είσαι κολοσσός για να σκεφτείς διαφορετικά.
Γιατί τα λέμε όλα αυτά; Στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, το «think different» αποκτά άλλο νόημα. Από τη μία οι άνθρωποι που κατάφεραν να σκεφτούν «έξω από το κουτί», που δεν φοβήθηκαν, και που πραγματικά καινοτόμησαν, ήταν εκείνοι που μας έφεραν τεχνολογικά επιτεύγματα όπως η ίδια η τεχνητή νοημοσύνη. Όλες αυτές οι GenAI εφαρμογές που έχουμε σήμερα στη διάθεσή μας, δεν μας ήρθαν με κάποιο διαστημόπλοιο, ούτε από την κρύπτη κάποιου… κακού. Χιλιάδες άνθρωποι έβγαλαν τα μάτια τους και έστυψαν το μυαλό τους για να πάμε ένα βήμα παρακάτω και να φτάσουμε στο σημείο να μπορούμε να κάνουμε μία (σχεδόν) φυσιολογική συζήτηση με το ChatGPT.
Από την άλλη, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη γίνεται ολοένα και πιο έξυπνη, ίσως κάποιος αναρωτηθεί «και με το “think different” που μας λες, τι γίνεται;» Πώς θα σκεφτούμε κάτι διαφορετικό, όταν μπορούμε απλώς να μπούμε στην όποια υπηρεσία και να πάρουμε μία απάντηση; Πώς θα σκεφτούμε κάτι διαφορετικό όταν το κουτί γίνεται το ίδιο το AI, και δεν μπορούμε να σκεφτούμε έξω από αυτό; Με τόσα προστατευτικά κιγκλιδώματα και ελέγχους που μπαίνουν (και σωστά) στο τι λέει και κάνει το AI, πόσο καινοτόμες λύσεις θα βρούμε, και πόσο… τρελοί θα γίνουμε; Η απάντηση είναι απλή: η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα πρέπει να είναι η κατάληξη της σκέψης, αλλά ο δρόμος.
Σκεφτείτε διαφορετικά: τι θα έκαναν όλες αυτές οι προσωπικότητες που προαναφέραμε, αν είχαν στα χέρια τους ένα GenAI εργαλείο όπως αυτά που βρίσκονται ένα κλικ μακριά, αυτή τη στιγμή; Τι θα έκανε, εκείνα τα χρόνια, ο Lennon, ο Edison, η Earhart, ο Hitchcock, ο Picasso αν μπορούσαν να αποκτήσουν μία συνδρομή στο ChatGPT και να ξεκινήσουν μία συζήτηση μαζί του για κάθε ιδέα, σκέψη ή ανησυχία που είχαν, και για κάθε θέμα που τους απασχολούσε; Θα απέρριπταν τη χρήση των συγκεκριμένων εργαλείων ή θα προσπαθούσαν να τα εκμεταλλευτούν για να πάνε τη σκέψη τους ένα βήμα παρακάτω;
Μην ξεχνάτε πως οι άνθρωποι που είναι αρκετά τρελοί για να πιστέψουν ότι μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο, είναι και εκείνοι που το καταφέρνουν. Η τεχνολογία ανοίγει λεωφόρους, δεν κλείνει δρόμους. Μας βοηθάει να τετραγωνίσουμε τον κύκλο, όχι να αρκεστούμε σε αυτό που έχουμε.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στη στήλη Point of View του περιοδικού Infocom