Διάβασα πριν από λίγο καιρό μία έρευνα η οποία κατέτασσε την Αθήνα ως τη χειρότερη πόλη για τους ψηφιακούς νομάδες. Αν αναρωτιέστε «τι ακριβώς είναι οι ψηφιακοί νομάδες», κάνω μία μικρή παύση εδώ, για να σας αναφέρω πως είναι άνθρωποι που χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να εργαστούν από απόσταση και να ζήσουν με ένα νομαδικό τρόπο ζωής.
Με άλλα λόγια, αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν μία σταθερή βάση ή τοποθεσία, αλλά μετακινούνται συνεχώς από τόπο σε τόπο. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει καφετέριες, co-working χώρους, κτλ. Η τεχνολογία παίζει καθοριστικό ρόλο στη ζωή τους, καθώς χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για την εργασία τους, και για να επικοινωνήσουν με πελάτες ή συναδέλφους. Όπως κάνουμε όλοι, αλλά αυτοί βασίζονται αποκλειστικά σε αυτό.
Επιστρέφοντας στην έρευνα λοιπόν, που πραγματοποιήθηκε από την Brother UK, η πρωτεύουσα μας, κατατάσσεται ως η χειρότερη ευρωπαϊκή πόλη για τους digital nomads. Και για να έχει «παρέα», δεν μένει μόνη. Η χώρα μας, κατέκτησε άλλες δύο θέσεις ανάμεσα στις χειρότερες πόλεις για απομακρυσμένη εργασία, αφού η Θεσσαλονίκη βρέθηκε στη δεύτερη, και η Πάτρα στην τέταρτη θέση. Στην πέμπτη θέση βρέθηκε η Λεμεσός, στην Κύπρο.
Για την ακρίβεια, η Αθήνα κατατάσσεται ως η χειρότερη ευρωπαϊκή πόλη για τους digital nomads, με βαθμολογία 50,34 στα 100, ενώ συγκαταλέγεται μεταξύ των 15 ευρωπαϊκών πόλεων με τη χαμηλότερη βαθμολογία στον δείκτη ασφάλειας, συγκεντρώνοντας μόλις 53 βαθμούς. Αν ψάξουμε τι άλλο μπορεί να ενοχλεί τους ψηφιακούς νομάδες, η Αθήνα έχει κακή βαθμολογία στην ποιότητα ζωής, χαμηλή βαθμολογία στην υγειονομική περίθαλψη, και μη ενθαρρυντική βαθμολογία στον δείκτη ευτυχίας.
Θα μου πείτε τώρα «και τι έγινε, μία έρευνα είναι, μπορεί τα αποτελέσματα της να μην αντικατοπτρίζουν την αλήθεια». Ναι, φυσικά. Μπορεί αυτός που την έκανε να έχει αρνητική στάση απέναντι στη χώρα μας, ή το δείγμα που λήφθηκε υπ’ όψη να μην ήταν επαρκές. Όμως για σκεφτείτε το. Η μελέτη ανέλυσε παράγοντες όπως η ταχύτητα του WiFi, το κόστος ενός διαμερίσματος, το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, το επίπεδο της ασφάλειας, και το γενικό κόστος ζωής.
Δεν θέλουμε να μεμψιμοιρούμε, αλλά να είστε βέβαιοι πως δεν περιμένουμε μία έρευνα για να μας πει τι συμβαίνει σε αυτά τα θέματα. Για το WiFi -που χρησιμοποιούν οι digital nomads από τα σημεία στα οποία εργάζονται, πρόσφατη μελέτη της Eurostat έδειξε πως το 96,1% των ελληνικών επιχειρήσεων διαθέτει fixed broadband σύνδεση με το διαδίκτυο, αλλά, μόλις το 2,9% «τρέχει» με gigabit. Οπότε, σε μέρη με αρκετό κόσμο, το WiFi δεν θα είναι ούτε αρκετό, ούτε σταθερό.
Για το κόστος ενός διαμερίσματος δεν χρειάζεται να το αναλύσουμε πολύ – όλοι γνωρίζουμε την κατάσταση. Το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος είναι και αυτό αρκετά υψηλό. Το επίπεδο της ασφάλειας, σίγουρα όχι αυτό που περιμένει η πλειοψηφία. Για το γενικό κόστος ζωής, δεν χωράει αμφιβολία πως τα πράγματα είναι δύσκολα (η λέξη «ακρίβεια» είναι trend). Δεν αναλύουμε εδώ ούτε τους λόγους, ούτε το τι έχει γίνει τα τελευταία χρόνια, ούτε τίποτα σχετικό (και πολιτικοποιημένο). Το κόστος ζωής είναι αναμφίβολα υψηλό.
Και αν αναρωτιέστε γιατί είναι σημαντικό να ενισχυθεί η στρατηγική γύρω από τους digital nomads, να σας πούμε πως η προσέλκυση τους, μπορεί να αποφέρει πολλά οφέλη. Πρώτον, οι ψηφιακοί νομάδες συχνά συμβάλλουν στην τοπική οικονομία. Νοικιάζουν καταλύματα, τρώνε σε τοπικά εστιατόρια, χρησιμοποιούν τοπικές υπηρεσίες, και πληρώνουν φόρους. Αυτό μπορεί να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη, ειδικά σε περιοχές που συνήθως δεν προσελκύουν τουρίστες ή επιχειρήσεις.
Την ίδια στιγμή, δεν σχετίζονται άμεσα με τις καθιερωμένες τουριστικές περιόδους, επομένως μπορούν να παραμείνουν σε μία πόλη και off season, παρέχοντας μία επιπρόσθετη ροή εσόδων για τις επιχειρήσεις. Αν αποκτήσουν μία θετική εμπειρία, είναι πιθανό να τη μοιραστούν στα social media ή στις ψηφιακές πλατφόρμες που χρησιμοποιούν, προωθώντας αποτελεσματικά την πόλη. Και φυσικά, αν τους αρέσει πολύ, μπορεί να αποφασίσουν μόνιμα να εγκατασταθούν σε αυτήν.
Σε κάθε περίπτωση όμως, είναι σημαντικό για τις αρχές να διαχειρίζονται υπεύθυνα αυτή την ανάπτυξη, για να αποφύγουν ζητήματα όπως η αύξηση του κόστους διαβίωσης ή ο υπερβολικός τουρισμός, που θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τους κατοίκους της περιοχής. Το τερπνόν μετά του ωφελίμου. Εν κατακλείδι, όλα τα παραπάνω δείχνουν προς μία κατεύθυνση: χρειάζεται βελτίωση της ποιότητας ζωής, για νομάδες και μη!
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Infocom, τεύχος 223