Η Ευρώπη κατέληξε την Παρασκευή σε μια προσωρινή συμφωνία σχετικά με τους ευρωπαϊκούς κανόνες – ορόσημο για τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης από κυβερνήσεις για βιομετρική επιτήρηση, αλλά και του τρόπου ρύθμισης συστημάτων όπως το ChatGPT.
Με τη συγκεκριμένη πολιτική συμφωνία, η ΕΕ προχωρά προς το να γίνει η πρώτη μεγάλη παγκόσμια δύναμη που θα έχει θεσπίσει νόμους για την τεχνητή νοημοσύνη. Η συμφωνία μεταξύ των χωρών της ΕΕ και των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήρθε μετά από σχεδόν 15 ώρες διαπραγματεύσεων, που ακολούθησαν μια σχεδόν 24ωρη συζήτηση την αμέσως προηγούμενη ημέρα.
Οι δύο πλευρές πρόκειται να καταλήξουν στις λεπτομέρειες τις επόμενες ημέρες, κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τη μορφή της τελικής νομοθεσίας. «Η Ευρώπη τοποθετείται ως πρωτοπόρος, κατανοώντας τη σημασία του ρόλου της ως θεμελιωτή παγκόσμιων προτύπων. Αυτή είναι, ναι, πιστεύω, μια ιστορική ημέρα», δήλωσε ο Ευρωπαίος Επίτροπος, Thierry Breton, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου
Η συμφωνία απαιτεί από μοντέλα όπως το ChatGPT και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης γενικής χρήσης (GPAI) να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις διαφάνειας προτού διατεθούν στην αγορά. Σε αυτό περιλαμβάνεται η σύνταξη τεχνικής τεκμηρίωσης, η συμμόρφωση με τη νομοθεσία της ΕΕ για τα πνευματικά δικαιώματα και η διάθεση λεπτομερών περιλήψεων σχετικά με το περιεχόμενο που χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση τους.
Τα θεμελιώδη μοντέλα υψηλού αντίκτυπου με συστημικό κίνδυνο θα πρέπει να πραγματοποιούν αξιολογήσεις, να μετριάζουν τους συστημικούς κινδύνους, να διεξάγουν δοκιμές αντιπαράθεσης, να αναφέρουν στην Κομισιόν τυχόν σοβαρά συμβάντα, να διασφαλίζουν την κυβερνοασφάλεια και να αναφέρουν την ενεργειακή τους απόδοση. Τα GPAI με συστημικό κίνδυνο ενδέχεται να πρέπει να βασίζονται σε κώδικες για να συμμορφώνονται με τον νέο κανονισμό.
Οι κυβερνήσεις μπορούν να χρησιμοποιούν βιομετρική επιτήρηση σε πραγματικό χρόνο, σε δημόσιους χώρους, μόνο σε περιπτώσεις ύπαρξης θυμάτων ορισμένων εγκλημάτων, πρόληψη γνήσιων, παρόντων ή προβλέψιμων απειλών -όπως τρομοκρατικές επιθέσεις- και αναζητήσεις ατόμων που είναι ύποπτα για σοβαρά εγκλήματα.
Η συμφωνία απαγορεύει τη γνωστική συμπεριφορική χειραγώγηση, τη μη στοχευμένη καταγραφή εικόνων προσώπων από το διαδίκτυο ή βίντεο κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης, την κοινωνική βαθμολόγηση και τη χρήση βιομετρικών συστημάτων κατηγοριοποίησης, για να εντοπιστούν πολιτικές, θρησκευτικές, φιλοσοφικές πεποιθήσεις, σεξουαλικός προσανατολισμός και φυλή.
Οι καταναλωτές θα έχουν το δικαίωμα να υποβάλλουν καταγγελίες και να λαμβάνουν ουσιαστικές εξηγήσεις, ενώ τα πρόστιμα για παραβάσεις θα κυμαίνονται από 7,5 εκατομμύρια ευρώ -ή 1,5% του τζίρου- έως 35 εκατομμύρια ευρώ -ή 7% του παγκόσμιου τζίρου της εκάστοτε επιχείρησης.
Η νομοθεσία αναμένεται να τεθεί σε ισχύ στις αρχές του επόμενου έτους, μόλις την επικυρώσουν επισήμως και οι δύο πλευρές, ενώ θα πρέπει να εφαρμοστεί δύο χρόνια μετά. Θα μπορούσε να αποτελέσει το προσχέδιο για άλλες κυβερνήσεις, αλλά και μια εναλλακτική λύση στην προσέγγιση των Ηνωμένων Πολιτειών και στους προσωρινούς κανόνες της Κίνας.
