Ένα σύνολο σημαντικών, ουσιαστικών και καινοτόμων προτάσεων για την αντιμετώπιση της έλλειψης εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού στις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), κρίσιμης παραμέτρου για την υλοποίηση του Εθνικού στόχου του Ψηφιακού Μετασχηματισμού της χώρας, παρουσιάσθηκε σε σχετική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 31 Οκτωβρίου, στο Αμφιθέατρο του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) και τον Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ).
Η πρόσφατη μελέτη του ΣΕΠΕ, σε συνεργασία με την Deloitte, για την αποτίμηση επάρκειας ειδικών ΤΠΕ στην Ελλάδα επιβεβαίωσε, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων του κλάδου στη χώρα έχουν ήδη πολλές κενές θέσεις ειδικών ΤΠΕ και, στο άμεσο μέλλον, αναμένεται σημαντική αύξηση των αναγκών τους στις ειδικότητες αυτές. Συγκεκριμένα, εκτιμήθηκε ότι το κενό ζήτησης-προσφοράς για την περίοδο 2023-2030 είναι 7.000-7.500 ειδικοί κατ’ έτος. Ταυτόχρονα, η Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) διαπιστώνει ότι ο ρυθμός αποφοίτησης από τα Πανεπιστημιακά Τμήματα Μηχανικών Υπολογιστών και Πληροφορικής της χώρας παραμένει χαμηλός (γύρω στο 50%) τα τελευταία χρόνια, παρά τη σημαντική αύξηση της απασχόλησης στον κλάδο των ΤΠΕ.
Για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος, το οποίο, εκτός από τον κλάδο Ψηφιακής Τεχνολογίας, απασχολεί και όλους τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, οι οποίοι αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην εξεύρεση προσωπικού ΤΠΕ, η ΕΘΑΑΕ, οι Προέδροι των 37 Σχολών ΤΠΕ των Ελληνικών Πανεπιστημίων και ο ΣΕΠΕ συνεργάστηκαν, σχηματίζοντας ομάδες εργασίας, για να διερευνήσουν την πορεία των φοιτητών στα προγράμματα προπτυχιακών Σπουδών Πληροφορικής, Μηχανικών Υπολογιστών, Τηλεπικοινωνιών & Ψηφιακών Μέσων. Παράλληλα, κατόπιν πρότασης και του Γενικού Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κυρίου Δημοσθένη Αναγνωστόπουλου, αποφασίστηκε στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συνεργασίας να διερευνηθεί το θέμα της αναβάθμισης των δεικτών DESI, οι οποίοι αφορούν στις ΤΠΕ, και να προταθούν δράσεις προς επίτευξη των ψηφιακών στόχων, καθώς και η δημιουργία ενός πλέγματος δράσεων, ώστε περισσότερες γυναίκες να σπουδάσουν, αλλά και να απασχοληθούν, στον κλάδο των ΤΠΕ.
Στην εκδήλωση έδωσαν το παρών και χαιρέτησαν ο Γενικός Γραμματέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης, κύριος Γεώργιος Βούτσινος, ο Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κύριος Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, η Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΠΕ, κυρία Γιώτα Παπαρίδου, και η Πρύτανις του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, κυρία Μάρα Νικολαΐδη.
Όλες και όλοι, επισήμαναν την ανάγκη λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Όπως τονίστηκε από όλες τις πλευρές, το σημαντικό αυτό θέμα προσλαμβάνει τεράστιες διαστάσεις, με επιπτώσεις στη λειτουργία των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, στην ταχύτητα του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας, στη στήριξη της αποτελεσματικής λειτουργίας του Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, στην εξυπηρέτηση των πολιτών, αλλά και της ίδιας της προοπτικής ανάπτυξης της εθνικής Οικονομίας, μέσω της δραστηριοποίησης του κλάδου ψηφιακής τεχνολογίας. Αναγνωρίζοντας μεταξύ άλλων και τα σημαντικά ευρήματα της μελέτης, αλλά και την αναγκαιότητα επίσπευσης του ψηφιακού συντονισμού της κοινωνίας στην 4η βιομηχανική επανάσταση, σημειώθηκε πως οι συνέργειες στη δράση μεταξύ των Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων και των Επιχειρήσεων ΤΠΕ αποτελεί πλέον επιτακτική προϋπόθεση.
Την εκδήλωση άνοιξε και έκλεισε ο Πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ, κύριος Περικλής Α. Μήτκας, ενώ η παρουσίαση των προτάσεων έγινε από: την κυρία Ελένη Τσιπά, Oracle Academy Programme Manager GCMM cluster, της Oracle Ελλάς, τον κύριο Μιχαήλ Φιλιππάκη, Καθηγητή, Αναπληρωτή Πρόεδρο στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά και από την κυρία Μάρα Νικολαΐδη, Πρύτανη του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου. Παράλληλα, η κυρία Άννα Ματσούκα, εκ μέρους του ΣΕΠΕ, παρουσίασε τις απαραίτητες δράσεις για τη βελτίωση των Δεικτών της Ψηφιακής Δεκαετίας, ενώ η κυρία Μάρα Νικολαΐδη ανέπτυξε το θέμα της συμμετοχής των γυναικών στους τομείς της Πληροφορικής, δίνοντας κάποια πρώτα στοιχεία για τα αυτά θέματα, που θα διερευνηθούν στο πλαίσιο της συγκεκριμένης συνεργασίας, μαζί με άλλα που θα προταθούν.
Στην εναρκτήρια ομιλία του ο Πρόεδρος της ΕΘΑΑΕ, κύριος Περικλής Α. Μήτκας, αναφέρθηκε στο ότι ο εθνικός στόχος του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας προϋποθέτει ένα υψηλό επίπεδο ψηφιακής εκπαίδευσης. Πρόσθεσε πως «για να ικανοποιηθούν οι μεσοπρόθεσμες ανάγκες της εγχώριας αγοράς σε ειδικούς ΤΠΕ, τα Πανεπιστήμια οφείλουν να βελτιώσουν τους ρυθμούς αποφοίτησης, να υιοθετήσουν καλές πρακτικές που ήδη αναδείχθηκαν στα πλαίσια αυτής της συνεργασίας, και να στραφούν προς σύγχρονες επιστημονικές περιοχές». Ολοκληρώνοντας την τοποθέτηση του κατέληξε πως «Η Πολιτεία πρέπει να εξετάσει τις δυνατότητες ενίσχυσης των σπουδών Πληροφορικής, ενώ οι επιχειρήσεις του κλάδου αναμένεται να στηρίξουν κοινές δράσεις ενημέρωσης και επιμόρφωσης. Η ΕΘΑΑΕ, πάντα δίπλα στα Ιδρύματα της χώρας, θεωρεί ότι παρόμοιες πρωτοβουλίες μπορούν να διερευνηθούν και σε άλλα πεδία σπουδών, ανοίγοντας τον δρόμο για νέες συνεργασίες των Πανεπιστημίων με τον ιδιωτικό τομέα».
Ο Γενικός Γραμματέας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Δια Βίου Μάθησης, κύριος Γεώργιος Βούτσινος, υπογράμμισε πως «είναι εξαιρετικά σημαντικό, ταυτόχρονα δε και ιδιαίτερα ελπιδοφόρο ότι η σημερινή ημερίδα πραγματοποιείται σε συνεργασία της ΕΘΑΑΕ και του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), των καθ’ ύλην δηλαδή αρμόδιων επιχειρήσεων». Παράλληλα, σημείωσε πως «με αυτόν τον τρόπο ικανοποιούμαστε ιδιαίτερα όλοι όσοι πιστεύουμε ότι δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος σε ό,τι αφορά το αποτέλεσμα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης χωρίς την ουσιαστική συμμετοχή των κύριων συντελεστών της εθνικής οικονομίας που είναι, χωρίς αμφιβολία, οι κατά κλάδον επιχειρήσεις και αυτό είναι κάτι που σηματοδοτείται εμφατικά στη σημερινή ημερίδα».
Ο κύριος Δημοσθένης Αναγνωστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, τόνισε ότι «σε διεθνές επίπεδο προκύπτει ότι οι πτυχιούχοι και επαγγελματίες πληροφορικής δεν καλύπτουν επαρκώς την αυξανόμενη ζήτηση της αγοράς εργασίας σε τεχνολογίες αιχμής και θέματα κυβερνοασφάλειας». Πρόσθεσε ταυτόχρονα πως «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε το πρόγραμμα πολιτικής “Πορεία προς την Ψηφιακή Δεκαετία”, όπου μεταξύ άλλων υποχρεώνει τα κράτη-μέλη να αυξήσουν του επαγγελματίες ΤΠΕ σε 20.000.000 μέχρι το 2030. Με τη διάθεση πόρων μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και 113 εκ € μέσω του Εθνικού Επιχειρησιακού Προγράμματος για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων στην Ελλάδα, είμαστε αισιόδοξοι ότι ο εκσυγχρονισμός της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης θα αποδώσει σύντομα καρπούς», σημειώνοντας ωστόσο ότι «η οικονομική ενίσχυση όμως δεν αρκεί αν δεν συνδυαστεί με δράσεις αναβάθμισης του προγράμματος σπουδών που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες τεχνολογικές απαιτήσεις, μεγαλύτερο ποσοστό φοιτητών σε ΤΠΕ και την ενίσχυση της συμμετοχής των γυναικών στις δράσεις ΤΠΕ».
Από την πλευρά της η κυρία Γιώτα Παπαρίδου, Πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΠΕ, υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας της Ακαδημαϊκής κοινότητας με την αγορά, η οποία ξεκίνησε, για πρώτη φορά, τώρα, με αφορμή το συγκεκριμένο θέμα και αναφέρθηκε στη συνεισφορά της ΕΘΑΑΕ, στο σημαντικό έργο των Προέδρων των 37 Σχολών ΤΠΕ των Ελληνικών Πανεπιστημίων, υπογράμμισε την τεράστια συμβολή όσων ενεπλάκησαν στην έρευνα, αλλά και την σπουδαία συνεργασία που έχει αναπτυχθεί στην προσπάθεια αντιμετώπισης του Εθνικού αυτού προβλήματος, για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας, αλλά και την ευημερία της ελληνικής κοινωνίας.
Η Πρύτανις του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, κυρία Μάρα Νικολαΐδη, επεσήμανε ότι «εκ μέρους των Πανεπιστημίων της χώρας και ιδιαίτερα των Τμημάτων Πληροφορικής και Μηχανικών Υπολογιστών, χαιρετίζουμε την εποικοδομητική συνεργασία που είχαμε με τον ΣΕΠΕ, υπό την καθοδήγηση της ΕΘΑΑΕ». Τόνισε παράλληλα πως «η ανάγκη καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού από την αγορά Πληροφορικής, καταδεικνύει τον καταλυτικό ρόλο που έχουν τα δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια στην ανάπτυξη της χώρας», καταλήγοντας ότι «Η συνεργασία μας έχει κομβικό ρόλο στην αποτελεσματική ενσωμάτωση των αποφοίτων μας στην αγορά εργασίας και βοηθά στην ενίσχυση του επιπέδου και της ανταγωνιστικότητας των σπουδών στον τομέα της Πληροφορικής».
Οι προτάσεις ομαδοποιούνται σε τέσσερις γενικές κατηγορίες, ανάλογα με τον φορέα που έχει την ευθύνη της υλοποίησης: τον ΣΕΠΕ και τις επιχειρήσεις – μέλη του, τα Τμήματα ΤΠΕ και τα Πανεπιστήμια και τέλος την Πολιτεία. Πολλές από τις προτάσεις προς υλοποίηση από τα Τμήματα ΤΠΕ εφαρμόζονται ήδη από κάποια τμήματα και προτείνεται η καθολική υιοθέτησή τους ως καλές πρακτικές, ενώ κάποιες από τις προτάσεις έχουν ήδη αρχίσει να υλοποιούνται, αποσκοπώντας στη βελτίωση του αριθμού των αποφοιτήσαντων, τη διασύνδεση με την αγορά εργασίας, την ενίσχυση και βελτίωση της πρακτικής άσκησης, τη συμμετοχή των επιχειρήσεων σε εκδηλώσεις και ημερίδες, την αναβάθμιση των υποδομών και την αναδιοργάνωση των προγραμμάτων σπουδών και την ενίσχυση του δυναμικού των πανεπιστημίων. Παράλληλα, εντοπίστηκαν μηχανισμοί και χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση των προτάσεων.
