Ο Γιάννης Λουμάκης, Διευθύνων Σύμβουλος της Uni Systems, μιλάει στο Infocom για την πορεία της εταιρείας, που χαρακτηρίζεται ως «σταθερά ανοδική», τονίζοντας πως το στρατηγικό σχέδιο είναι να εξελιχθεί σε κορυφαίο πάροχο ψηφιακού μετασχηματισμού και να διευρύνει την παρουσία της στο εξωτερικό. Σημειώνει, παράλληλα, πως η αγορά πληροφορικής στην Ελλάδα αποτελεί έναν κλάδο σε τροχιά ανάπτυξης, καθώς η χώρα μας προχωρά, με γρήγορους ρυθμούς, τον ψηφιακό της μετασχηματισμό.
Ποια είναι η πορεία της Uni Systems τα τελευταία χρόνια και μέσα στο 2023; Δώστε μας μια εικόνα για τους ρυθμούς με τους οποίους αναπτύσσεται και τα οικονομικά μεγέθη που παρουσιάζει.
Η πορεία μας την τελευταία 5ετία είναι σταθερά ανοδική, καθώς ο όμιλος μας παρουσίασε μέση ανάπτυξη 17%. Πέρυσι κλείσαμε στα 176 εκατ. ευρώ τζίρο, ενώ για το 2023 αναμένεται να ξεπεράσουμε τα 190 εκατ. ευρώ. Οι οικονομικές συνθήκες και οι ανάγκες της αγοράς για ψηφιακές και ευέλικτες λύσεις, όπως διαμορφώνονται τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα, μας επιτρέπουν να είμαστε αισιόδοξοι ως προς τους στόχους που περιλαμβάνονται στο στρατηγικό μας πλάνο, να αγγίξουμε τα 300 εκατ. ευρώ μέχρι το 2026. Αξίζει να σημειώσουμε ότι αυτή τη στιγμή έχουμε ένα ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων που ξεπερνάει τα 550 εκατ. ευρώ.
Ποιο είναι το στρατηγικό σχέδιο της εταιρείας, προς ενίσχυση των αναπτυξιακών της στόχων; Ποιες οι επενδύσεις που σχεδιάζετε; Προβλέπονται, σε αυτές, εξαγορές άλλων εταιρειών – και προς ποια κατεύθυνση;
Το στρατηγικό μας σχέδιο μέχρι το 2026 είναι να γίνουμε ο κορυφαίος πάροχος ψηφιακού μετασχηματισμού στους τομείς δραστηριοποίησής μας, ενώ παράλληλα να διευρύνουμε περαιτέρω την παρουσία μας στο εξωτερικό. Επικεντρωνόμαστε στις περιοχές Cloud, Cybersecurity, Data Analytics, Managed Services και Customer Experience, κατά βάση λόγω της τεχνογνωσίας μας σε αυτά τα πεδία και της δυναμικής μας στην αγορά. Προς αυτή την κατεύθυνση, επενδύουμε σε ανθρώπινο δυναμικό, σε νέες λύσεις, στρατηγικές συνεργασίες και σε επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. Παράλληλα, είμαστε πάντα σε αναζήτηση νέων επιχειρηματικών ευκαιριών που θα συμβάλλουν στην περαιτέρω διεύρυνση των δραστηριοτήτων μας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Η πιο πρόσφατη ενέργειά μας προς αυτή την κατεύθυνση είναι η δημιουργία Technology Hub με έδρα την Πάτρα, σε συνεργασία με την εταιρεία Knowledge που δραστηριοποιείται στην περιοχή. Στόχος του είναι η ενίσχυση της τοπικής αγοράς, με τη δημιουργία 100 νέων θέσεων εργασίας για τον επόμενο χρόνο. Η πρωτοβουλία αυτή ενισχύει, παράλληλα, την αποκέντρωση, αφού οι εργαζόμενοι θα μπορούν να δουλεύουν για τα μεγάλα έργα μας από την πόλη τους, χωρίς να χρειαστεί να μετακομίσουν. Το επόμενο βήμα θα είναι η δημιουργία ενός αντίστοιχου hub στο εξωτερικό. Ήδη μελετάμε υποψήφιες χώρες όπου θα μπορούσαμε να δραστηριοποιηθούμε.
Όσον αφορά σε πιθανές μελλοντικές εξαγορές, είναι ένα ενδεχόμενο για το οποίο είμαστε θετικοί, εφόσον εξυπηρετούνται οι στρατηγικοί και αναπτυξιακοί μας στόχοι. Πριν από 1,5 χρόνο, εξαγοράσαμε την Intelli Solutions, που εξειδικεύεται στο digital onboarding. Η επένδυση αυτή έχει ήδη ξεκινήσει να αποδίδει καρπούς, καθώς το 2022 οι πωλήσεις τους ξεπέρασαν τα 5,5 εκατ. ευρώ, υπάρχουν 69 ενεργές συμβάσεις και δραστηριοποίηση σε 6 χώρες.
Καθώς η Uni Systems αποτελεί μια εταιρεία με ιδιαίτερη παρουσία και στο εξωτερικό, μιλήστε μας για αυτή τη στρατηγική, για τις σημαντικότερες αγορές στις οποίες δραστηριοποιείστε, αλλά και για τις ομοιότητες και διαφορές που ενδεχομένως εντοπίζετε σε σύγκριση με την Ελλάδα.
H Uni Systems διαθέτει θυγατρικές σε 5 χώρες και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 20 χώρες στην Ευρώπη, με τις μεγαλύτερες ξένες αγορές για εμάς το Βέλγιο, το Λουξεμβούργο και τη Γαλλία. Αυτή τη στιγμή, οι διεθνείς αγορές αποτελούν το 50% του τζίρου της Uni Systems. Αναλαμβάνουμε έργα σε μεγάλους ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως ο ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control), ο ECHA (European Chemicals Agency), το EU LISA, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κ.α. Ο τραπεζικός κλάδος καλύπτει, επίσης, ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων μας. Σε αυτόν τον τομέα έχουμε συνεργασία με τη Finastra, εταιρεία παγκόσμιας εμβέλειας του fintech κλάδου, ενώ έχουμε κάνει και μια μεγάλη συμφωνία με μια πολυεθνική τράπεζα, για τον εκσυγχρονισμό των πληροφοριακών της συστημάτων.
Στην Ελλάδα, υλοποιούμε έργα για λογαριασμό μεγάλων ιδιωτικών οργανισμών και, όπως σας είναι γνωστό, για τους σημαντικότερους δημόσιους φορείς. Σε ό,τι αφορά στα έργα του Δημοσίου, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) έχει κάνει τη μεγάλη διαφορά. Η εταιρεία έχει αυτή την στιγμή συμβασιοποιήσει μεγάλο αριθμό έργων του RRF και σταδιακά ξεκινά η υλοποίησή τους. Στην κατεύθυνση αυτή έχουν γίνει σημαντικά βήματα βελτίωσης από πλευράς Δημοσίου, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν θέματα γραφειοκρατίας και καθυστερήσεων, από την αξιολόγηση μέχρι την τελική υπογραφή των συμβάσεων.
Ποια η άποψη σας για την πληθώρα έργων που βλέπουμε, σε ιδιωτικό και δημόσιο, με στόχο τον ψηφιακό μετασχηματισμό; Υπάρχουν δυσκολίες στην ολοκλήρωση τους; Δώστε μας μια εικόνα και για τα έργα που έχει αναλάβει η Uni Systems.
Το γεγονός ότι βλέπουμε έναν μεγάλο αριθμό έργων ψηφιακού μετασχηματισμού να υλοποιούνται τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δημόσιο τομέα, δείχνει, καταρχάς, τη γρήγορη εξέλιξη του τομέα της πληροφορικής και τη συνεχή αύξηση της ζήτησης για αντίστοιχες υπηρεσίες. Μια δυσκολία που συναντάμε, όπως όλες οι εταιρείες του κλάδου μας, είναι η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και γι’ αυτό το λόγο κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να προσελκύσουμε ανθρώπους και να τους κρατήσουμε στην ομάδα μας.
Στο Δημόσιο, υλοποιούμε έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ. Τα έργα αφορούν στον τομέα της Δικαιοσύνης, την ψηφιοποίηση του Ελληνικού Κτηματολογίου, το CRMS της κυβέρνησης, έργα στον ΕΟΠΥΥ, το GOV ERP, το Υπουργείο Εργασίας, το ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ, το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, το νέο G-CLOUD και άλλα.
Στον ιδιωτικό τομέα, έχουμε αναλάβει, μεταξύ άλλων, τον εκσυγχρονισμό των καταστημάτων της ΔΕΗ καθώς και την αναβάθμιση της ψηφιακής παρουσίας του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών. Συνεργαζόμαστε, επίσης, με όλες τις μεγάλες ελληνικές τράπεζες για έργα υποδομής αλλά και για ψηφιακές λύσεις που θεωρούμε ότι είναι το μέλλον.
Μένοντας σε αυτόν τον ψηφιακό μετασχηματισμό, πώς βλέπετε να προχωράει στη χώρα μας; Υπάρχουν τομείς που ξεχωρίζουν για την επιτυχία τους;
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα προχωράει με γρήγορους ρυθμούς τον ψηφιακό της μετασχηματισμό. Σε αυτό έπαιξε ρόλο και η πανδημία, που έκανε επιτακτική την ανάγκη για άμεση προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Στον δημόσιο τομέα, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης έχει ξεκινήσει μια μεγάλη προσπάθεια μεταρρύθμισης του κράτους, με τα έργα που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο Ανάπτυξης και ξεκινούν σταδιακά. Επίσης, οι ψηφιακές υπηρεσίες που προσφέρονται μέσα από το gov.gr έχουν προσφέρει σημαντικές βελτιώσεις στην εξυπηρέτηση του πολίτη και στην αύξηση της αποτελεσματικότητας της Δημόσιας Διοίκησης.
Η εμπειρία μας δείχνει ότι κάθε προσπάθεια ψηφιακού μετασχηματισμού πρέπει να γίνεται με γνώση, σχεδιασμό και στο σωστό χρόνο. Η μετάβαση σε σύγχρονες λύσεις πρέπει να ξεκινά από την αλλαγή κουλτούρας μέσα σε έναν οργανισμό. Στις περιπτώσεις που δεν συμβαίνει αυτό, η απόπειρα είναι καταδικασμένη να αποτύχει.
Στο θέμα του ταλέντου, βρίσκει η Uni Systems το ανθρώπινο δυναμικό που αναζητά – ή εντοπίζετε και εσείς την έλλειψη που βλέπουμε να αναφέρεται συχνά; Ποιοι είναι οι ρόλοι που έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση; Επίσης, ποια η επίδραση που υπάρχει από τα hubs κολοσσών του εξωτερικού που ξεκινούν τη λειτουργία τους στην Ελλάδα;
H έλλειψη εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού στον τομέα της τεχνολογίας είναι μία από τις βασικές προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπος ο κλάδος μας και θα συνεχίσει και τα επόμενα χρόνια. Software Engineers, Database Engineers, Project Managers, System Engineers, Data Analysts, καθώς και μηχανικοί με εξειδίκευση στην Κυβερνοασφάλεια είναι μεταξύ των πλέον περιζήτητων ρόλων. Στη Uni Systems, το 2022, προσλάβαμε περισσότερους από 200 εργαζόμενους και οι ανάγκες μας στο μέλλον θα αυξηθούν.
Πρόκειται για μια αγορά με μεγάλη κινητικότητα, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να είμαστε ανταγωνιστικοί σε αυτά που προσφέρουμε, καθώς και να υιοθετήσουμε μοντέλα ευέλικτης εργασίας. Βλέπουμε ότι μεγάλες εταιρείες του εξωτερικού δημιουργούν υποδομές στην Ελλάδα, προσελκύοντας ένα σημαντικό κομμάτι ανθρώπινου δυναμικού. Όπως προαναφέραμε, μέσα στα ενδεχόμενα που μελετάμε είναι και η δημιουργία τεχνολογικού hub εκτός Ελλάδας, με σκοπό την κάλυψη των αναγκών μας σε εξειδικευμένα στελέχη.
Γενικότερα, σε τι κατάσταση βρίσκεται σήμερα η ελληνική αγορά πληροφορικής; Ποια η ανάπτυξη που θα μπορούσε να παρουσιάσει μέσα στα επόμενα χρόνια και πώς μπορεί να ενισχυθεί αυτή; Προσφέρονται ευκαιρίες και περιθώρια για ανάπτυξη καινοτόμων ιδεών και για περισσότερο ανταγωνισμό, ακόμη και από startups;
Η αγορά πληροφορικής στην Ελλάδα είναι σαφώς ένας κλάδος σε τροχιά ανάπτυξης. Τρέχει ήδη με ρυθμό +10% και θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία τα επόμενα χρόνια. Οι ερευνητικές κοινότητες και οι startups μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της καινοτομίας. Για αυτό το λόγο, επιδιώκουμε να είμαστε σε επαφή μαζί τους και να ενισχύουμε προσπάθειες που θεωρούμε ότι συμφωνούν με το όραμά μας. Έχουμε αποδείξει έμπρακτα τη στήριξή μας σε τέτοιες προσπάθειες, με τη συμμετοχή μας σε δύο startups, την PROBOTEK που αναπτύσσει λογισμικό για drone, αλλά και την Optechain, που παρέχει λύσεις πάνω στη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων και το digital signage. Επίσης, είμαστε συντονιστές του Pleiades IoT Innovation Cluster που πρόσφατα μετατράπηκε σε ΑΜΚΕ και έχουμε ενεργή συμμετοχή σε πάνω από 40 ερευνητικά έργα σε Ελλάδα και Εξωτερικό.
Θα ήθελα να κλείσουμε με το «καθαρά» τεχνολογικό κομμάτι. Ακούμε και βλέπουμε πολλά για metaverse, τεχνητή νοημοσύνη, Internet of Things και για τεχνολογίες που υπόσχονται να αλλάξουν και να βελτιώσουν, ακόμη περισσότερο, τις ζωές μας. Ποια η δική σας άποψη; Τι θα μας απασχολήσει περισσότερο στο μέλλον, που «ποντάρετε» εσείς; Ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος της τεχνολογίας τα επόμενα χρόνια;
Η διάδοση της τεχνητής νοημοσύνης, με την ευρεία χρήση πλατφορμών όπως το ChatGPT, αποτελεί κοσμοϊστορική αλλαγή, της οποίας ακόμη δεν μπορούμε να συλλάβουμε τις συνέπειες. Αυτό είναι μόνο η αρχή. Βαδίζουμε ήδη σε ανάπτυξη συστημάτων Γενικευμένης Τεχνητής Νοημοσύνης (General Artificial Intelligence – AGI), δηλαδή συστήματα που έχουν την ικανότητα να εκτελούν οποιεσδήποτε γενικότερες εργασίες με την ίδια επιδεξιότητα και κατανόηση όπως ένας ανθρώπινος εγκέφαλος. Η AGI στοχεύει να αναπτύξει μηχανές που έχουν ευρύ φάσμα γνώσης, μπορούν να μάθουν από εμπειρίες, να λύσουν προβλήματα, να εφαρμόσουν λογική σκέψη και να επιδείξουν δημιουργικότητα σε διάφορους τομείς.
Μια άλλη, πολύ σημαντική τάση, είναι η αξιοποίηση των μεγάλων δεδομένων (Big Data). Τα Big Data αφορούν στην τεράστια ποσότητα δεδομένων που συλλέγεται από διάφορες πηγές, όπως αισθητήρες, κοινωνικά δίκτυα, διαδικτυακές πλατφόρμες, ηλεκτρονικές συναλλαγές κλπ. Η ανάλυση δεδομένων εφαρμόζεται σε πολλούς τομείς, όπως η επιχειρηματική διαχείριση, οι οικονομικές προβλέψεις, η υγεία, το μάρκετινγκ, η ασφάλεια, η επιστήμη και πολλοί άλλοι. Οι τεχνικές ανάλυσης περιλαμβάνουν την αναζήτηση προτύπων, τη στατιστική ανάλυση, τη μηχανική μάθηση, την οπτικοποίηση δεδομένων και άλλες προηγμένες μεθόδους.
Τέλος, ο κλάδος της Κυβερνοασφάλειας είναι αυτός που εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία όλων των παραπάνω. Με δεδομένη τη διεύρυνση της ψηφιακής τεχνολογίας, κρίσιμα συστήματα και δεδομένα είναι όλο και περισσότερο εκτεθειμένα σε κακόβουλες επιθέσεις, οπότε η επένδυση σε αυτόν τον κλάδο είναι επιβεβλημένη.
Η άποψή μου είναι ότι η πληροφορική και οι εξελίξεις της σε όλα τα επίπεδα θα μας απασχολήσουν στο μέλλον, το ίδιο και ο τρόπος με τον οποίο θα μπορέσει να ρυθμιστεί και να ανταποκριθεί η αγορά στις λύσεις Τεχνητής Νοημοσύνης από πλευράς τεχνολογίας, αλλά κυρίως από πλευράς κανονιστικού πλαισίου, νομικής αλλά και ηθικής προσέγγισης.
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Infocom, τεύχος Οκτωβρίου 2023
