Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα που προέκυψαν από το Southeast Europe Regulatory Summit, μια εκδήλωση που διοργάνωσε η Ookla σε συνεργασία με την Ibis Solutions στις 4 Νοεμβρίου στο Βελιγράδι, το φάσμα είναι «κλειδί» για το 5G. Παράλληλα, ο στόχος της Κομισιόν για μια «ευρωπαϊκή κοινωνία των Gigabit» αποτελεί κινητήριος δύναμη για την ανάπτυξη δικτύων οπτικών ινών – με τα έως τώρα αποτελέσματα, όσον αφορά στη διάθεση και υιοθέτηση του fiber, να χαρακτηρίζονται ως «ανάμικτα».
Όπως αναφέρει το απολογιστικό δελτίο τύπου της Ookla, η πλειονότητα των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης έχει προχωρήσει στη διάθεση πρόσβασης μέσω 5G δικτύων, συμπεριλαμβανομένης της Κροατίας, της Κύπρου, της Ελλάδας, του Μαυροβουνίου, της Βόρειας Μακεδονίας, της Ρουμανίας και της Σλοβενίας. Ωστόσο, η Σερβία, η Αλβανία και η Βοσνία-Ερζεγοβίνη δεν έχουν ακόμη δημοπρατήσει φάσμα. Στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, το «5G Availability» (το ποσοστό των χρηστών 5G συσκευών που περνούν το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου τους χρησιμοποιώντας δίκτυα 5G) έφτασε σχεδόν στο 50% στην Κύπρο. Ωστόσο, τέσσερις στις επτά χώρες της συγκεκριμένης περιοχής παρουσιάσαν «5G Availability» κάτω από 10% στο τρίτο τρίμηνο του 2022.
Η ζήτηση για gigabit ευρυζωνική πρόσβαση παρουσίασε αύξηση τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με το Speedtest Intelligence, η Ρουμανία είχε τις πιο γρήγορες ταχύτητες 5G στο τρίτο τρίμηνο, με μέση σταθερή ταχύτητα download 131,96 Mbps και upload 94,29 Mbps. Αυτό δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένου ότι η Ρουμανία έχει έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς διείσδυσης Fiber to the Home/Building (FTTP/B), φτάνοντας σχεδόν στο 54% των νοικοκυριών. Η Σλοβενία εμφανίζει επίσης σημαντική πρόοδο στις οπτικές ίνες, χάρη στην παρουσίαση από τη σλοβενική κυβέρνηση ενός σχεδίου ανάπτυξης. Στόχος είναι η παροχή πρόσβασης 100 Mbps σε όλα τα νοικοκυριά, σε αγροτικές ή αστικές περιοχές, που θα μπορεί να αναβαθμιστεί σε ταχύτητα gigabit. Η ανάπτυξη της Σερβίας στις συνδέσεις FTTP/B ανεβάζει επίσης ρυθμό.
Σε ένα άλλο παράδειγμα, ο Pavle Mijuskovic, Αναπληρωτής Εκτελεστικός Διευθυντής του Τμήματος Δικτύων και Υπηρεσιών Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (EKIP) του Μαυροβουνίου, υποστήριξε ότι, αν και τα δίκτυα (FTTH/B) καλύπτουν περίπου το 70% των νοικοκυριών, οι πραγματικές συνδρομές είναι πολύ χαμηλότερες – περίπου στο 45%. Η ανάγκη να καλυφθεί το χάσμα στις αγροτικές περιοχές είναι κάτι στο οποίο εστιάζει τώρα το Μαυροβούνιο. Σημειώνεται, άλλωστε, πως η συντριπτική πλειονότητα των παρόχων της νοτιοανατολικής Ευρώπης σχεδιάζει να αποσύρει τα δίκτυα χαλκού και να μεταφέρει τους χρήστες DSL σε FTTH/P. Ως εκ τούτου, οι επενδύσεις σε ίνες θα παραμείνουν προτεραιότητα για τις τηλεπικοινωνίες, ενώ θα υποστηρίζονται από επιδοτήσεις, ευρωπαϊκή χρηματοδότηση και συνεπένδυση.
Κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας εκδήλωσης, ο Κωνσταντίνος Μασσέλος, Πρόεδρος της ΕΕΤΤ και Αντιπρόεδρος του BEREC, υποστήριξε ότι η εστίαση του BEREC εκτείνεται πέρα από την κατανομή του φάσματος για το 5G. Σε αυτήν συμπεριλαμβάνεται η παρακολούθηση των εξελίξεων για μια σειρά σχετικών ζητημάτων που καλύπτουν ολόκληρο το οικοσύστημα του 5G (τελικός χρήστης, διαλειτουργικότητα, νέα επιχειρηματικά μοντέλα και αλυσίδες αξίας, απόρρητο, ποιότητα υπηρεσίας, περιαγωγή, ανάπτυξη, ασφάλεια, κρατική ενίσχυση), αλλά και στον εντοπισμό ρυθμιστικών προκλήσεων. Ένας άλλος βασικός τομέας εστίασης είναι η βιωσιμότητα και το πώς θα γίνουν τα δίκτυα, όχι μόνο ταχύτερα, αλλά ενεργειακά αποδοτικότερα και πιο φιλικά προς το περιβάλλον.
Ο κ. Μασσέλος μοιράστηκε την άποψή ότι «η ανάπτυξη του broadband to the home είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα», με τις ρυθμιστικές ενέργειες να βρίσκονται ήδη σε ισχύ για την επίτευξη «gigabit συνδεσιμότητας» σε όλες τις ευρωπαϊκές κατοικίες έως το 2030. Ο ίδιος επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένα σημαντικό χάσμα μεταξύ της ανάπτυξης και της υιοθέτησης των οπτικών ινών. Παρά τις βελτιώσεις στην κάλυψη Fiber to the Premise (FTTP), η οποία ανήλθε στο 20% περίπου των νοικοκυριών το 2021 (αύξηση από 7% το 2019), η πραγματική απορρόφηση είναι σε χαμηλό μονοψήφιο ποσοστό, εν μέρει λόγω του υψηλότερου κόστους συνδρομής.
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής της ΕΕΤΤ, η Ελλάδα επιδιώκει να προωθήσει ανοιχτά δίκτυα χονδρικής για να αυξήσει την κάλυψη και να αποτρέψει την υπερκατασκευή δικτύων οπτικών ινών. Σε ό,τι αφορά στην ανάπτυξη και υιοθέτηση του FTTH, υπογράμμισε την ανάγκη διαμόρφωσης πολιτικών που θα ενθαρρύνουν τις επενδύσεις και θα υποστηρίξουν και την πλευρά της ζήτησης, ώστε οι υποδομές οπτικών ινών να είναι προσβάσιμες και οικονομικά βιώσιμες μακροπρόθεσμα. Πέρα από τη διαθεσιμότητα, οι υπηρεσίες FTTH/FTTP πρέπει να προσφέρονται και σε «ανταγωνιστική τιμή».
Ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Ookla, Doug Suttles, συνόψισε την εκδήλωση λέγοντας ότι ένα κρυφό όφελος που μπορεί να προσφέρει η Ookla είναι «να φέρει στην επιφάνεια τις βέλτιστες πρακτικές, καθώς οι σχέσεις με παρόχους σε 150 χώρες βοηθούν πολύ σε αυτό. Η ανταλλαγή γνώσεων από τις ρυθμιστικές αρχές σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας καλύτερης συνδεσιμότητας βάσει της οικονομικής απόδοσης είναι ζωτικής σημασίας για τον κλάδο μας».