Το blockchain έχει περάσει ήδη το πρώιμο στάδιο του νέου “trend” και μετά τον αρχικό ενθουσιασμό του κοινού που ήλπιζε πως θα αποκομίσει εύκολα και γρήγορα κέρδη μέσω των κρυπτονομισμάτων, αποτελεί πλέον μια τεχνολογία που παρέχει απτά πλεονεκτήματα σε διάφορους κλάδους της βιομηχανίας αλλά και σε επίπεδο κρατικών υπηρεσιών και υποδομών. Κύριο χαρακτηριστικό του είναι η αποκεντρωμένη φύση του, η οποία ανατρέπει τα δεδομένα στις αγορές που επηρεάζει το blockchain και θα αποτελέσει ένα κινητήριο μοχλό προς τη σωστή κατεύθυνση, αυτή του ψηφιακού μετασχηματισμού που θα συντελεστεί μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Το Infocom.gr δεν έχασε την ευκαιρία να βρεθεί στο κορυφαίο ευρωπαϊκό συνέδριο για το blockchain που διοργανώνεται από το Institute for the Future (IFF), του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, το Decentralized, το οποίο έλαβε χώρα μεταξύ 30/10-1/11 στο Divani Caravel Hotel της Αθήνας. Ήταν η τρίτη συναπτή χρονιά που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία και η δεύτερη συνεχόμενη στην Αθήνα, συγκεντρώνοντας εκατοντάδες στελέχη από κάθε κλάδο που επηρεάζεται από το blockchain, κρατικούς φορείς, ακαδημαϊκούς, startups και διαθέτοντας μια υπερ-πλήρη agenda με keynotes και panels χωρισμένα σε τρείς κύριες κατηγορίες: Technology, Business και Academic, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκαν και αρκετά ενδιαφέροντα workshops.
Το DECENTRALIZED 2019 προσέλκυσε στην Αθήνα, εκτός από τους 1.000 και πλέον συμμετέχοντες, περισσότερους από 100 ομιλητές από 38 χώρες, συμπεριλαμβανομένου και του αποκαλούμενου ως «πατέρα» του blockchain, Δρ. W. Scott Stornetta, αλλά και των δημοφιλών στον χώρο Δρ. Adam Back (εφευρέτη του hashcash) και David Chaum (πρωτοπόρου στην Κρυπτογραφία), οι οποίοι συναντήθηκαν για τρεις μέρες με στόχο να σκιαγραφήσουν τα επόμενα βήματα στο αποκεντρωμένο μέλλον μας,
Δυναμική εκπροσώπηση στο συνέδριο είχε επίσης το πολιτικό και ρυθμιστικό πλαίσιο (εθνικές κυβερνήσεις, κρατικοί φορείς και υπερεθνικοί οργανισμοί), με τους Silvio Schembri (Υφυπουργός Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών, Ψηφιακής Οικονομίας και Καινοτομίας στο Γραφείο του Πρωθυπουργού της Μάλτας), Εύα Καϊλή (Ευρωβουλευτής, Πρόεδρος της Επιτροπής για το Μέλλον της Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Ευρωκοινοβούλιο STOA), Δήμητρα Καλογήρου (Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου) και Βασιλική Λαζαράκου (Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Ελλάδος).
Παρ΄ότι το Decentralized πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα τόσο το 2018, όσο και φέτος, η ελληνική οικονομία δε δείχνει έτοιμη να υιοθετήσει το blockchain, να αποκομίσει τα οφέλη που μπορεί από αυτό και να εκκινήσει το δικό της ψηφιακό μετασχηματισμό. Ή μήπως δεν είναι έτσι; Τις απόψεις τους πάνω στο πως το blockchain και η AI μπορούν να μετασχηματίσουν την ελληνική οικονομία αλλά και το βαθμό ετοιμότητάς της σε σχέση με τον υπολοιπο κόσμο μοιράστηκαν με το κοινό πέντε στελέχη εταιρειών που δραστηριοποιούνται ή/και εδρεύουν στην Ελλάδα και βρέθηκαν στο ίδιο panel. Τη συζήτηση κατηύθυνε ο κ.Αθανάσιος Λαδόπουλος της LAPO Blockchain και σε αυτή συμμετείχαν οι κ.κ. Νίκος Μωραϊτάκης της Workable, Αλέξης Πανταζής της Hellas Direct, Αστυάναξ Κανακάκης της Norbloc, Κωστής Γκιώκας της Plum Fintech και Σωτήρης Μπαντάς της Centaur Analytics.
Η AΙ και το blockchain θα επηρεάσουν σημαντικά και τη χώρα μας τα επόμενα χρόνια, με θετικό ή αρνητικό τρόπο, ανάλογα με το πόσο έτοιμοι είμαστε να υποδεχθούμε και να υιοθετήσουμε τις τεχνολογίες αυτές, τόσο σε επίπεδο κράτους και επιχειρήσεων, όσο και σαν κοινωνία. Ειδικότερα όσον αφορά την AI, θα αντικαταστήσει την ανθρώπινη εργασία σε πολλούς τομείς και αυτό σίγουρα θα έχει και αρνητικές επιπτώσεις. Όλοι οι συμμετέχοντες στο panel συμφώνησαν επ’αυτού, φυσικά, όμως ο κ.Πανταζής εκδήλωσε την πεποίθησή του πως τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας θα “υποφέρουν” από την επίδραση της AI στην κατανομή του εργατικού δυναμικού, ενώ και τα παραδοσιακά οικονομικά/τραπεζικά ιδρύματα πρέπει να αλλάξουν ταχύτατα αν δε θέλουν να εκλείψουν. Σε σχετικό ερώτημα το συντονιστή για πιθανό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Ελλάδας από την υιοθέτηση του blockchain, ο κ.Μπαντάς απάντησε πως κάτι τέτοιο είναι μάλλον απίθανο καθώς η τεχνολογία θα είναι εξ’ίσου διαθέσιμα σε κάθε άλλη χώρα του πλανήτη, έτσι δεν υπάρχει επιπλέον κίνητρο για ένα φυσικό πρόσωπο ή μια επιχείρηση να δραστηροποιηθεί στην Ελλάδα, αν έχει την επιλογή να το κάνει.
Σε ό,τι αφορά το βαθμό ετοιμότητας της χώρας μας που φιλοδοξεί να ενισχύσει το ΑΕΠ της κατά 190 δις ευρώ μέχρι το 2035, οι απόψεις κινήθηκαν εντός διαφορετικών πλαισίων. Οι κύριοι Πανταζής και Μπαντάς θεωρούν πως η Ελλάδα δεν είναι έτοιμη, παρά την αδήριτη ανάγκη να εκμεταλλευθεί τις νέες τεχνολογίες αυτές, ενώ οι υπόλοιποι συμμετέχοντες εμφανίστηκαν πιο… υπομονετικοί, θεωρώντας πως σχεδόν καμία χώρα του κόσμου δεν είναι πραγματικά έτοιμη για τις αλλαγές που έρχονται και οι οποίες θα συμβούν, αργά ή γρήγορα. Ωστόσο, αποτελεί κοινή παραδοχή το πρόβλημα του γηραιού πληθυσμού της Ελλάδας ο οποίος δεν θα μπορέσει να αφομοιώσει εγκαίρως τις νέες τεχνολογίες και μοιραία θα μας καθυστερήσει για μερικά χρόνια επιπλέον σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες. Ο κ.Μπαντάς, συγκεκριμένα, έδωσε μια κοινωνική και ανθρωπιστική διάσταση στο θέμα, στεκόμενος στην ανάγκη δημιουργίας ενός πλάνου αξιοποίησης του μεγαλύτερης ηλικίας εργατικού δυναμικού, το οποίο θα δεί αρκετά παραδοσιακά επαγγέλματα να “χάνονται” εξ’αιτιας της AI, αλλά θα πρέπει να απασχοληθεί σε κάποιο άλλο κλάδο και να συντηρηθεί, λαμβάνοντας επιπλέον εκπαίδευση ή/και με τη θέσπιση ενός κατώτατου εισοδήματος.
Επ’αυτού συνεχίστηκε η κουβέντα, με τον κ.Μωραϊτάκη να δηλώνει πως τα βιογραφικά σημειώματα όπως τα γνωρίζαμε είναι, πλέον, outdated, όπως και πολλά από τα skills που διαθέτει το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό, ανεξαρτήτως ηλικίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, η παραδοσιακή εκπαίδευση διανύει κρίση και δεν θα είναι, μελλοντικά, το ίδιο χρήσιμη στην προσπάθεια ανεύρεσης εργασίας ενώ σόκαρε η συμβουλή του προς όσους εργάζονται κατά κύριο λόγο μπροστά σε ένα υπολογιστή: “Βρείτε άλλη δουλειά”.
Ο κλάδος της ασφάλισης επίσης απειλείται σε ένα βαθμό από το blockchain και την AI και οφείλει να αλλάξει σύντομα μοντέλο ώστε να εκμεταλλευθεί τις αλλαγές που έρχονται προς όφελός του, σύμφωνα με τον κ.Πανταζή. Σύμφωνα με τον ίδιο, όμως, οι καινοτομίες στον κλάδο της ασφάλισης συνήθως λαμβάνουν χώρα σε μεγάλες αγορές και όχι μικρότερες όπως αυτή της Ελλάδας, οπότε, μοιραία, απλά θα ακολουθήσουμε τις τάσεις.
Η Centaur Analytics εξειδικεύεται στον αγροτικό κλάδο και ο κ.Μπαντάς καλώς ορίζει τις νέες τεχνολογίες που θα επιτρέψουν την περαιτέρω εντατικοποίηση της παραγωγής, ώστε να τρέφονται τα 10 δισεκατομμύρια κατοίκων του πλανήτη μας, το 2050. Ωστόσο, χρειάζεται disruption στον κλάδο για να φτάσουμε το επιθυμητό επίπεδο καθώς από την παραγωγική μονάδα μέχρι και το πιάτο μας, υπάρχουν αρκετές απώλειες προϊόντος, ακόμα και με τη χρήση έξυπνων και προηγμένων μηχανών. Επιπλέον, οφείλουμε να μειώσουμε τις εκπομπές CO2 αλλά και να επαναφέρουμε τη εμπιστοσύνη των καταναλωτών στα αγροτικά προϊόντα. Εμπιστοσύνη που χάθηκε τα τελευταία χρόνια εξ’αιτίας προϊόντων που δεν ανταποκρίνονταν στα όσα υποσχόταν η ετικέτα τους και μπορεί να χτιστεί ξανά μόνο με τη χρήση εξελιγμένων συστήματων, τα οποία θα εγγυώνται τη διαφάνεια της πορείας του προϊόντος, από την παραγωγή μέχρι την κατανάλωση.
Στο πως η AI θα επηρεάσει τον κλάδου του Fintech απάντησε ο κ.Γκιώκας, εστιάζοντας στην ολοένα και μικρότερη οικονομική ισχύ του πληθυσμού, φέρνοντας ως παράδειγμα το Ηνωμένο Βασίλειο όπου ένα μεγάλο ποσοστό των κατοίκων έχουν λίγοτερους από 3 μισθούς στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Πολλοί, μάλιστα, είναι υπερχρεωμένοι και το κύριο πρόβλημα είναι πως τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν κάνουν κάτι για να το αποτρέψουν. Εδώ έρχεται να αναλάβει η AI το ρόλο της δημιουργίας οικονομικών μοντέλων που θα προβλέπουν τις ανάγκες και τις δυνατότητες του εκάστοτε ατόμου, με βάση το εισόδημά του, τα μακροοικονομικά και μικροοικονομικά μεγέθη, την ηλικία του, την οικογενειακή του κατάσταση κ.λπ. Απώτερος σκοπός, να μη φθάσει σε σημείο υπερ-χρεώσης που έπειτα δε θα μπορεί να καλύψει, δίνοντάς του τα απαραίτητα δεδομένα για να κάνει ορθολογικές επιλογές οσον αφορά τη χρηματοδότηση και τις επενδύσεις ή τις αγορές του.
Το πολύ ενδιαφέρον panel έκλεισε με μια μάλλον αισιόδοξη τοποθέτηση του κ.Κανακάρη, όσον αφορά την AI και το τραπεζικό σύστημα. “Η κατάσταση δεν είναι τόσο άσχημη όσο φαίνεται”, σημείωσε και οι τράπεζες έχουν ικανοποιητική αλληλοεπικοινωνία, εφαρμόζοντας την αρχή KYC (Know Your Customer). Ωστόσο, τόνισε τη σημασία ύπαρξης ενός ατομικού ID για κάθε χρήστη που θα είναι κοινό για όλες τα ιδρύματα και τις κρατικές υπηρεσίες και θα διασφαλίζει την άμεση πρόσβαση στα δεδομένα του από κάθε φορέα, αν αυτό απαιτηθεί. Το ενδιαφέρον είναι πως η τεχνολογία αυτή είναι ήδη έτοιμη, σύμφωνα με τον κ.Κανακάρη, αλλά οι άνθρωποι δεν είναι. Οπότε, απλώς πρέπει να κάνουμε υπομονή μέχρι αυτό να συμβεί, κάτι στο οποίο δε βοηθά ο γηραιός πλήθυσμος. Όσον αφορά την Ελλάδα, θεωρεί ιδιαίτερα “γόνιμο” το έδαφος για την εγκατάσταση και λειτουργία ενός τέτοιου συστήματος ενιαίας ατομικής “ταυτότητας”, αλλά απαιτείται και το κατάλληλο timing για την υλοποίησή του.
