Κατά περίπτωση θα ρυθμίζονται μια σειρά από ζητήματα που άπτονται της αδειοδότησης διαστημικών δραστηριοτήτων, έπειτα από απόφαση του υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (ΨΗΠΤΕ) σύμφωνα με το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής υπό τον τίτλο «Αδειοδότηση διαστημικών δραστηριοτήτων – Καταχώριση στο Εθνικό Μητρώο Διαστημικών Αντικειμένων – Ίδρυση Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού και λοιπές διατάξεις».
Σύμφωνα με το εν λόγω νομοσχέδιο, που για άλλη μια φορά κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργείο ΨΗΠΤΕ χωρίς να παρουσιαστεί στους αρμόδιους συντάκτες, ώστε να γίνει κατανοητό για να μεταφερθεί στην κοινή γνώμη, ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μεταξύ άλλων:
– Είναι αρμόδιος να αποφασίζει για την καταγραφή του διαστημικού αντικειμένου για την Ελλάδα. Από τις διατάξεις του παρόντος εξαιρούνται οι διαστημικές δραστηριότητες επί διαστημικών αντικειμένων τα οποία έχουν εγγράφει στο Μητρώο Διαστημικών Αντικειμένων άλλου κράτους και για τα οποία το κράτος αυτό φέρει τη διεθνή ευθύνη για ζημίες σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Στην ως άνω περίπτωση ο φορέας υποχρεούται να ενημερώσει αμελλητί τον Υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης σχετικά με την διαστημική δραστηριότητα του προηγούμενου εδαφίου.
– Με απόφαση του υπουργού ΨΗΠΤΕ μπορεί να καθορίζονται επιπλέον ειδικοί όροι για την αδειοδότηση, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια ανθρώπων και περιουσιών, να προστατευθεί το περιβάλλον, να εξασφαλιστεί η βέλτιστη χρήση της ατμόσφαιρας και του Εξωατμοσφαιρικού Διαστήματος, να διαφυλαχθούν στρατηγικά, γεωπολιτικά και χρηματοοικονομικά συμφέροντα του ελληνικού Κράτους, καθώς και να τηρούνται οι υποχρεώσεις του ελληνικού Κράτους που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να επιβάλει σε κάθε απόφαση για χορήγηση άδειας πρόσθετους ή ειδικότερους όρους, τους οποίους κρίνει χρήσιμους κατά περίπτωση. Ειδικότερα ο υπουργός μπορεί να ζητήσει την παροχή τεχνικής βοήθειας από τρίτους, όπως ελληνικούς, ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και υπηρεσίες, εμπειρογνώμονες, ειδικούς συμβούλους και επιστήμονες, να θέσει όρους ως προς τη θέση των διαστημικών δραστηριοτήτων ή την τοποθεσία της κύριας εγκατάστασης του φορέα ή την παροχή ασφάλισης για τις διαστημικές δραστηριότητες και τα διαστημικά αντικείμενα.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί με απόφασή του να μεταβάλει με αιτιολογημένα κριτήρια τους ειδικούς όρους που εφαρμόζονται σε μια αδειοδοτημένη διαστημική δραστηριότητα, καθώς και τη χρονική διάρκεια εφαρμογής αυτών.
– Η αίτηση για άδεια διαστημικής δραστηριότητας υποβάλλεται από το φορέα και συνυπογράφεται από τυχόν συμμετέχοντες στην υπό αδειοδότηση διαστημική δραστηριότητα καθώς και τυχόν συνιδιοκτήτες του διαστημικού αντικειμένου στον υπουργό ΨΗΠΤΕ συνοδευόμενη από παράβολο 6.000 ευρώ. Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ δύναται να εξαιρέσει από την καταβολή παραβόλου διαστημικές δραστηριότητες που εξυπηρετούν αποκλειστικά ή εν μέρει δημόσιους σκοπούς, ή αποκλειστικά μη εμπορικούς ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να ζητήσει από το φορέα οποιαδήποτε συμπληρωματική πληροφορία κρίνει αναγκαία για την εξέταση της αίτησης. Η μη παροχή αυτών μέσα σε εύλογη προθεσμία την οποία τάσσει ο υπουργός συνιστά επαρκή αιτία για την απόρριψη της αίτησης.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ κατά τον έλεγχο της αίτησης, μπορεί να ζητήσει γνωμοδότηση από εμπειρογνώμονες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου με πολυετή και διεθνή εμπειρία στους τομείς του Διαστήματος, όσον αφορά την αξιοπιστία, τεχνογνωσία και εμπειρία του φορέα, την αξιοπιστία του κατασκευαστή στα σχετικά πεδία και την ικανότητά τους να συμμορφώνονται με τις ισχύουσες βέλτιστες πρακτικές και κανόνες, καθώς και τη φερεγγυότητα του φορέα. Οι εμπειρογνώμονες που ορίζονται από τον υπουργό ΨΗΠΤΕ έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις, τα κτήρια και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν από το φορέα με σκοπό την άσκηση των διαστημικών δραστηριοτήτων, διασφαλίζοντας το απόρρητο και την εμπιστευτικότητα της διαδικασίας. Η άρνηση πρόσβασης συνιστά επαρκή αιτία για την απόρριψη της αίτησης.
– Για κάθε διαστημική δραστηριότητα απαιτείται ο φορέας να υποβάλλει στον υπουργό ΨΗΠΤΕ σε διαδοχικά στάδια αναφορές για τις επιπτώσεις του διαστημικού αντικειμένου στο περιβάλλον. Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ και ο κατά περίπτωση αρμόδιος Υπουργός μπορεί να ορίσουν έναν ή περισσότερους εμπειρογνώμονες για την αξιολόγηση των αναφορών.
Και ο κατάλογος των αποφάσεων που θα λαμβάνει ο υπουργός ΨΗΠΤΕ συνεχίζεται…
– Στο άρθρο άρθρο 7 για τη Χορήγηση άδειας: Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ αποφασίζει για την έγκριση ή απόρριψη της αίτησης μέσα σε προθεσμία 3 μηνών από την υποβολή της. Η άδεια ορίζει την διαστημική δραστηριότητα για την οποία εκδίδεται και μπορεί να περιλαμβάνει ειδικότερους όρους.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να ορίζει εμπειρογνώμονες, φυσικά ή νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου με πολυετή και διεθνή εμπειρία στους τομείς του Διαστήματος ή/και των αεροδιαστημικών συστημάτων, επιφορτισμένους με τον έλεγχο των διαστημικών δραστηριοτήτων που διεξάγονται από το φορέα.
– Η άδεια ανακαλείται ή αναστέλλεται για ορισμένο χρονικό διάστημα με απόφαση του υπουργού ΨΗΠΤΕ.
– Σε περίπτωση ανάκλησης ή αναστολής της άδειας και κατόπιν έγγραφου αιτήματος του φορέα, ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να εγκρίνει μέτρα προσωρινής διαχείρισης των υπό εξέλιξη διαστημικών δραστηριοτήτων, προκειμένου να διευκολύνει το φορέα στην εκπλήρωση των συμβατικών υποχρεώσεών του.
– Όταν η άδεια ανακαλείται ή αναστέλλεται μετά την εκτόξευση του διαστημικού αντικειμένου στο Εξωατμοσφαιρικό Διάστημα, ο υπουργός ΨΗΠΤΕ λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την προσωρινή συνέχιση ή την ασφαλή παύση της διαστημικής δραστηριότητας, προκειμένου να εγγυηθεί την ασφάλεια των διαστημικών δραστηριοτήτων, όσο και να διασφαλίσει την προστασία της περιουσίας και του περιβάλλοντος. Για το σκοπό αυτό, ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να απευθύνει εντολές στο φορέα ή σε τρίτους, να προσφύγει στις υπηρεσίες τρίτων ή να μεταβιβάσει τις διαστημικές δραστηριότητες σε άλλο φορέα, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχεια των δραστηριοτήτων πτήσης και καθοδήγησης και, εφόσον είναι αναγκαίο, να θέσει εκτός τροχιάς, να απενεργοποιήσει ή να καταστρέφει το διαστημικό αντικείμενο.
– Η μεταβίβαση διαστημικών δραστηριοτήτων επιτρέπεται μόνο ύστερα από έγκριση του υπουργού ΨΗΠΤΕ.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί με την έγκριση μεταβίβασης διαστημικών δραστηριοτήτων να επιβάλει πρόσθετους όρους τόσο στο μεταβιβάζοντα όσο και στον αποδέκτη. Όταν ο αποδέκτης φορέας δεν εδρεύει ή δεν δραστηριοποιείται στην Ελλάδα, ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να αρνηθεί την έγκριση μεταβίβασης διαστημικών δραστηριοτήτων, εφόσον δεν έχει υπογράφει συμφωνία με το Κράτος του αποδέκτη φορέα, η οποία να αποζημιώνει το Ελληνικό Κράτος έναντι κάθε προσφυγής εναντίον του στο πλαίσιο της διεθνούς ευθύνης του ή έναντι κάθε αγωγής για πρόκληση ζημιών.
– Για την κάλυψη της ευθύνης για ζημίες, ο φορέας υποχρεούται να συνάψει ασφάλιση που καλύπτει το ποσό των 60.000.000 ευρώ, το οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται ανάλογα με το μέγεθος, την αξία ή άλλες παραμέτρους λειτουργίας του διαστημικού αντικειμένου με απόφαση του υπουργού ΨΗΠΤΕ.
– Αν η διαστημική δραστηριότητα γίνεται προς το δημόσιο συμφέρον, ο υπουργός ΨΗΠΤΕ, με απόφασή του, μπορεί να καθορίσει χαμηλότερο ποσό ή να απαλλάξει το φορέα από την υποχρέωση ασφάλισης, λαμβάνοντας υπόψη τους κινδύνους που συνδέονται με τη διαστημική δραστηριότητα.
– Ο υπουργός ΨΗΠΤΕ μπορεί να επιβάλει τον εκ των προτέρων ορισμό των εμπειρογνωμόνων ως μια από τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση άδειας.
Εκτός από τις παραπάνω αρμοδιότητες και αρκετές άλλες στον υπουργό ΨΗΠΤΕ το νομοσχέδιο του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής στο άρθρο 18 προβλέπει τη σύσταση Ελληνικού Διαστημικού Οργανισμού με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ Α.Ε.» και το διακριτικό τίτλο «ΕΛ.Δ.Ο. Α.Ε.». Στις διεθνείς συναλλαγές, η επωνυμία της Εταιρείας αποδίδεται στα αγγλικά ως «HELLENIC SPACE AGENCY S.A.». Έδρα της Εταιρείας ορίζεται ο Δήμος Αθηναίων, με απόφαση δε του υπουργού ΨΗΠΤΕ μπορεί να οριστεί ως έδρα άλλος Δήμος της χώρας. Η εταιρεία εποπτεύεται από τον υπουργό ΨΗΠΤΕ, λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, διέπεται από τις διατάξεις του παρόντος, του ν. 3429/2005 (Α’ 314), όπως ισχύει, και συμπληρωματικώς από τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 (Α’ 76), για τα θέματα που δεν ρυθμίζονται ρητώς.Το μετοχικό κεφάλαιο της Α.Ε. ορίζεται στο ποσό των 60.000 ευρώ, καταβαλλόμενο εξ ολοκλήρου από το Ελληνικό Δημόσιο.
Επίσης με απόφαση του υπουργού ΨΗΠΤΕ συγκροτείται Συμβούλιο Διαστημικής Πολιτικής, το οποίο παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες για θέματα που εντάσσονται στο πεδίο του Διαστήματος και στη χάραξη της εθνικής διαστημικής πολιτικής. Στο ως άνω Συμβούλιο καθήκοντα Προέδρου αναλαμβάνει ο Γενικός Γραμματέας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και συμμετέχουν ως μέλη ο Γενικός Διευθυντής Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, ο Διευθυντής Δορυφορικών Υπηρεσιών και Διαστημικών Εφαρμογών, καθώς και οι κατά περίπτωση εκπρόσωποι Υπουργείων, οι οποίοι θα υποδεικνύονται από τους οικείους Υπουργούς ανάλογα με το προς συζήτηση θέμα, με τους αντίστοιχους αναπληρωτές τους. Στο Συμβούλιο μπορούν να συμμετέχουν, κατόπιν προσκλήσεως από τον Γενικό Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, εκπρόσωποι από την Ε.Ε.Τ.Τ., την Πανεπιστημιακή Κοινότητα και την ελληνική διαστημική βιομηχανία, κατά περίπτωση δε επιστήμονες και εκπρόσωποι φορέων που σχετίζονται με τον διαστημικό τομέα. Η γραμματειακή υποστήριξη του Συμβουλίου παρέχεται από τη Γενική Γραμματεία Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων και οι συνεδριάσεις θα λαμβάνουν χώρα στο Γραφείο του Γενικού Γραμματέα Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων, ο οποίος καθορίζει τα προς συζήτηση θέματα και τους εκάστοτε συμμετέχοντες σύμφωνα με το επίπεδο εμπιστευτικότητας που απαιτείται.
