«Το ρυθμιστικό πλαίσιο θα πρέπει να ενισχύσει τις επενδύσεις σε τεχνολογίες με μεγάλο χρονικό ορίζοντα (future proof technologies), μειώνοντας σταδιακά την εξάρτηση από το υφιστάμενο, απαρχαιωμένο δίκτυο του χαλκού.» επισημαίνει η Μαρία Σκάγκου, Διευθύντρια Νομικών και Κανονιστικών Θεμάτων και Εταιρικών Σχέσεων της Vodafone Ελλάδας και προσθέτει: «Η παροχή κινήτρων (π.χ. φορολογικών) για επενδύσεις σε δίκτυα FTTH / FTTB αντί της επένδυσης σε χαλκό είναι επίσης ένα μέτρο που έχει υιοθετηθεί σε άλλες χώρες.»
Η κα Σκάγκου μιλώντας στο infocom.gr εξηγεί αναλυτικά στις απόψεις της Vodafone για την τεχνολογία vectoring, καθώς και για το πώς πιστεύει η εν λόγω εταιρεία ότι θα πρέπει να «τρέξουν» οι επενδύσεις στα δίκτυα νέας γενιάς, ενώ αναφέρεται σε μια σειρά από ρυθμιστικά ζητήματα παραθέτοντας τις προσδοκίες που αναπτύσσονται ενόψει του διορισμού νέου προέδρου στην ΕΕΤΤ (Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων).
Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
Ερ: Ποιες οι προσδοκίες σας ενόψει του ορισμού νέου προέδρου στην ΕΕΤΤ;
Ο ρόλος της ΕΕΤΤ είναι πολύ σημαντικός, αφού ενεργεί ως ρυθμιστής και ως αρχή που διασφαλίζει τον ανταγωνισμό στην αγορά των τηλεπικοινωνιών. Δεν ισχυρίζομαι ότι η ΕΕΤΤ έχει στο παρελθόν ασκήσει το θεσμικό της ρόλο πάντοτε με απόλυτη συνέπεια ή αμεροληψία. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει ανεξάρτητη αρχή για τις τηλεπικοινωνίες, και βέβαια, αναμένουμε το συντομότερο τον ορισμό νέας διοίκησης, γιατί, με την έλλειψη διοίκησης την τελευταία περίοδο, έχουν δημιουργηθεί δυσλειτουργίες στην αγορά. Υπάρχουν άλλωστε θέματα αυτή τη στιγμή τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, όπως είναι το χρονίζον ζήτημα της αδειοδότησης των σταθμών βάσης, ή η διαδικασία ανανέωσης φάσματος (στη ζώνη των 26GHz) όλων των παρόχων που λήγει το διάστημα Δεκεμβρίου 2015 – Ιανουαρίου 2016. Και στο ζήτημα του vectoring ο ρόλος της ΕΕΤΤ είναι κρίσιμος καθώς οι σχετικές αποφάσεις θα διαμορφώσουν το τοπίο στην αγορά τα επόμενα χρόνια. Ο ορισμός διοίκησης άμεσα, και βέβαια διοίκησης που να ασκεί με αμεροληψία και αντικειμενικότητα το έργο της, είναι αναγκαίος και για την άσκηση εποπτείας, όπως απαιτείται π.χ. στην περίπτωση των πακέτων λιανικής του ΟΤΕ για τα οποία ισχύει η υποχρέωση προηγούμενης (ex ante) έγκρισης. Θυμίζω και τη γνωστή καταγγελία της Vodafone για καταχρηστική συμπεριφορά της Cosmote στην καρτοκινητή, η οποία χρονολογείται από το 2012 και μετά από δύο ακροάσεις, εξακολουθεί να εκκρεμεί. Μία ακόμα καταγγελία, το Δεκέμβριο του 2014, κατά του ΟΤΕ για διακριτική μεταχείριση, επίσης εκκρεμεί. Άρα, περιμένουμε τον άμεσο ορισμό διοίκησης και επιβεβαιώνουμε άλλη μία φορά τη θέση μας για την αξία της ρύθμισης, τη βαρύτητα που έχει ο ρόλος του ρυθμιστή και την ανάγκη να προστατευθεί το κεκτημένο της ρύθμισης.
Ερ: Πως τοποθετείστε αναφορικά με την τεχνολογία Vectoring;
Το vectoring είναι μια τεχνολογία «ακύρωσης θορύβου» που μπορεί να αυξήσει τις ταχύτητες εύρους ζώνης των γραμμών χαλκού σε κοντινές αποστάσεις (μικρότερες από 600 μέτρα) σε 50-100 MB/s και επεκτείνει την κάλυψη με ταχύτητες μεγαλύτερες από 50Mbps σε γραμμές από 300 έως 800 μέτρα. Το πρόβλημα με την τεχνολογία vectoring, τουλάχιστον όπως προτείνεται από τον ΟΤΕ, είναι ότι επιτρέπει μόνο έναν vectoring εξοπλισμό σε κάθε καμπίνα, διαφορετικά δύο διαφορετικοί εξοπλισμοί δημιουργούν παρεμβολές μεταξύ τους.
Η ΕΕΤΤ διεξήγαγε δημόσια διαβούλευση, η οποία αφορούσε, μεταξύ άλλων και στο ζήτημα του vectoring. Η πρόταση που είχε υποβάλει ο ΟΤΕ (τουλάχιστον όπως είχε γνωστοποιηθεί την άνοιξη, πριν τη δημόσια διαβούλευση) ήταν παρόμοια με αντίστοιχη πρόταση της Deutsche Telekom στη Γερμανία και βασιζόταν σε ένα μοντέλο land-grab, που πρακτικά σημαίνει «όποιος προλαβαίνει, παίρνει». Με δεδομένους τόσο τους περιορισμούς της ίδιας της τεχνολογίας vectoring, που δεν επιτρέπουν παράλληλη ανάπτυξη-επένδυση στις ίδιες περιοχές, όσο και το πλεονέκτημα του ΟΤΕ στην ενεργοποίηση vectoring από τις υφιστάμενες υποδομές του, είναι ορατός ο κίνδυνος επιστροφής του μονοπωλίου. Στην πραγματικότητα απαξιώνονται τα οφέλη που αποκόμισε η Ελληνική Τηλεπικοινωνιακή Αγορά από την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στις υποδομές. Στο επιχείρημα ότι το vectoring είναι το μέσο για την επίτευξη των στόχων της ψηφιακής ατζέντας, τονίζουμε ότι το vectoring δεν είναι το μόνο μέσο. Αντίθετα, μάλιστα, είναι η τεχνολογία με το μικρότερο χρονικό ορίζοντα, συγκρινόμενη ιδίως με την οπτική ίνα έως το σπίτι (fibre to the home -FTTH) ή το κτίριο (fibre to the building -FTTB). Η τεχνολογία vectoring δεν είναι ούτε αυτή με τις μεγαλύτερες δυνατότητες, ούτε η καταλληλότερη για τις ανάγκες της ψηφιακής οικονομίας. Απλώς είναι αυτή που προτιμούν σε όλη την Ευρώπη τα πρώην κρατικά μονοπώλια ως φθηνή εναλλακτική, γιατί τους επιτρέπει να εκμεταλλευτούν μέχρι εξαντλήσεως το υφιστάμενο δίκτυο χαλκού. Στην πραγματικότητα, το ρυθμιστικό πλαίσιο στην Ευρώπη και στην Ελλάδα θα έπρεπε, αντίθετα, να ενισχύει ενεργά άλλες τεχνολογίες και επενδύσεις, κατάλληλες να στηρίξουν την παγκοσμιοποιημένη οικονομία.
Στο βαθμό που μιλάμε πάντως για το vectoring, επισημαίνουμε ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια (όπως π.χ. γίνεται στην Ιταλία, με πρωτοβουλία της εκεί ρυθμιστικής αρχής) για μία τεχνική λύση που να επιτρέπει το multi operator vectoring, δηλαδή την συνύπαρξη περισσοτέρων παρόχων στην ίδια καμπίνα. Επίσης, και στο βαθμό που το multi operator vectoring δεν είναι αμέσως υλοποιήσιμο, θεωρούμε ότι το μοντέλο που θα επιλεγεί για την ανάπτυξη του vectoring θα πρέπει να θέτει κριτήρια που θα επιτρέπουν σε όλους τους παρόχους να επενδύσουν (όπως π.χ. με την κατανομή περιοχών μεταξύ των επενδυτών) και δεν θα οδηγεί σε αποκλεισμό με την ανάληψη των περισσότερων περιοχών, ή όλων των εμπορικά ελκυστικών περιοχών από έναν πάροχο. Η Vodafone έχει υποβάλει τα σχόλιά της και κάποιες εναλλακτικές προτάσεις στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης αλλά, καθώς εκκρεμεί η σχετική απόφαση της ΕΕΤΤ, δεν μπορούμε να μπούμε σε πολλές περισσότερες λεπτομέρειες.
Ερ: Κατά τη γνώμη σας πώς θα πρέπει να “τρέξουν” οι επενδύσεις στα δίκτυα νέας γενιάς;
Το ρυθμιστικό πλαίσιο θα πρέπει να ενισχύσει τις επενδύσεις σε τεχνολογίες με μεγάλο χρονικό ορίζοντα (future proof technologies), μειώνοντας σταδιακά την εξάρτηση από το υφιστάμενο, απαρχαιωμένο δίκτυο του χαλκού. Έτσι υπηρετούνται καλύτερα, σε βάθος χρόνου, οι στόχοι της ψηφιακής οικονομίας και οι ανάγκες των πολιτών σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης. Η ενίσχυση ρύθμισης της πρόσβασης στα υφιστάμενα δίκτυα και τις υποδομές με κόστος που δεν είναι απαγορευτικό είναι ένα τέτοιο παράδειγμα ενθάρρυνσης αυτών των επενδύσεων. Το ψηφιακό μητρώο είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, αρκεί το έργο να προχωρήσει σύντομα και αποτελεσματικά. Η άμεση ενσωμάτωση της Οδηγίας για τη μείωση κόστους εγκατάστασης υψίρρυθμων (high speed) δικτύων είναι ένα άλλο τέτοιο μέτρο. Η παροχή κινήτρων (π.χ. φορολογικών) για επενδύσεις σε δίκτυα FTTH / FTTB αντί της επένδυσης σε χαλκό είναι επίσης ένα μέτρο που έχει υιοθετηθεί σε άλλες χώρες. Η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Γαλλία είναι τρεις χώρες όπου το ρυθμιστικό πλαίσιο προώθησε και ενίσχυσε ειδικά την ανάπτυξη ίνας ως το σπίτι, με θεαματικά αποτελέσματα: στην Πορτογαλία π.χ. η Vodafone είχε συνδέσει ως το Σεπτέμβριο του 2015 δύο εκατομμύρια κτίρια με οπτική ίνα, ενώ πρόσφατα ανακοίνωσε ότι θα επενδύσει επιπλέον 125 εκατ. ευρώ σε τεχνολογίες FTTH. Προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να κινηθούμε. Στο βαθμό δε που εξακολουθεί, τουλάχιστον για κάποιο διάστημα, να είναι αναγκαία η χρήση και εκμετάλλευση του χαλκού, η υιοθέτηση τεχνολογιών όπως το vectoring θα πρέπει να γίνει, όπως ανέφερα και πιο πάνω, με τρόπο που δεν οδηγεί σε αποκλεισμούς και επιστροφή σε μονοπώλιο.
Πέραν των ρυθμίσεων που αφορούν ειδικά στις επενδύσεις σε δίκτυα νέας γενιάς, είναι αναγκαίο η αγορά γενικότερα να λειτουργεί ομαλά, ώστε να υπάρχουν συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού και να καθίσταται δυνατό για όλους τους παρόχους να επενδύσουν. Ο αποτελεσματικός έλεγχος από μια ανεξάρτητη και αμερόληπτη αρχή είναι ένας τέτοιος παράγοντας ομαλότητας. Η διασφάλιση κοστοστρεφών τιμών και ισότιμης (μη διακριτικής) μεταχείρισης στην αγορά χονδρικής μέσω της ρύθμισης είναι ιδιαίτερα σημαντική, αφού δεν στραγγαλίζονται οι λοιποί, πλην του παρέχοντος χονδρική, πάροχοι και έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε επιπλέον επενδύσεις.
Ερ: Ποιά η άποψή σας για το Εθνικό Σχέδιο Ευρυζωνικότητας.
Το Εθνικό Σχέδιο Ευρυζωνικότητας στη μορφή που είναι αυτή τη στιγμή είχε αποτελέσει αντικείμενο διαβούλευσης πριν η Vodafone αποκτήσει την HOL, οπότε και δεν ήταν δυνατό τότε να έχουμε υποβάλει κάποιο επενδυτικό πλάνο, που να περιλαμβάνει και το σταθερό δίκτυο.
Το τελευταίο διάστημα έχουν υπάρξει συναντήσεις και συζητήσεις όλων των παρόχων με το Υπουργείο, γεγονός που εμείς βρίσκουμε ιδιαίτερα θετικό. Έχουμε παρουσιάσει τα σχόλιά μας και πιστεύουμε ειλικρινά ότι είναι σημαντικό να συνεχιστούν οι συζητήσεις και η συνεργασία όλων. Οι στόχοι της ευρυζωνικότητας είναι εθνική προτεραιότητα. Βέβαια, και στην περίπτωση αυτή, μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ευρυζωνικότητας θα πρέπει να ενισχύονται και να προτιμώνται οι επενδύσεις σε νέες τεχνολογίες (και όχι στο χαλκό) και, ιδίως όταν το Δημόσιο συμβάλλει στη χρηματοδότηση, να παρέχονται κίνητρα στους παρόχους για ανάπτυξη ίνας αλλά και στους ίδιους τους καταναλωτές ώστε να διευκολύνονται στη σύνδεση του σπιτιού τους με ίνα. Είναι σημαντικό να αποφευχθεί, μέσω των επιλογών που θα κάνει το Δημόσιο για τις πολιτικές ευρυζωνικότητας, η επιδότηση παρωχημένων τεχνολογιών, ή ακόμα, το να κατευθυνθεί το μεγαλύτερο μέρος των επιδοτήσεων στους παρόχους με δεσπόζουσα θέση (όπως συνέβη σε κάποιες χώρες), αφού αυτό θα οδηγήσει εκ νέου σε συνθήκες μονοπωλίου.
Ερ: Πρόσφατα, ο διευθύνων σύμβουλος της Voadfone Ελλάδος, Γλαύκος Περσιάνης, αναφέρθηκε στη σημασία του τηλεοπτικού προϊόντος ως μέρος πακέτου τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Πως βλέπετε το όλο ζήτημα, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει θέμα ρύθμισης για την υπηρεσία της συνδρομητικής τηλεόρασης.
Το τηλεοπτικό περιεχόμενο γίνεται όλο και πιο σημαντικό. Ιδίως όταν μιλάμε για αποκλειστικό, υψηλής αξίας (premium) τηλεοπτικό προϊόν. Όμως, ο συνδυασμός του περιεχομένου αυτού με τις τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες έχει ιδιαιτερότητες, ειδικά όταν το συνολικό πακέτο προσφέρεται από πάροχο με δεσπόζουσα θέση. Όπως διαπιστώνεται σε πολλές ευρωπαϊκές αγορές, οι πάροχοι με δεσπόζουσα θέση μπορούν, κυρίως μέσω των εσόδων που έχουν από τη χονδρική, να πληρώσουν τεράστια ποσά για να αποκτήσουν αποκλειστικό τηλεοπτικό περιεχόμενο. Το περιεχόμενο αυτό προσφέρουν στη συνέχεια, με δελεαστικούς όρους, δεσμοποιώντας το άμεσα ή έμμεσα με το πακέτο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών (σταθερής τηλεφωνίας, internet και κινητής), με αποτέλεσμα να συγκρατούν ή ακόμα και να αυξάνουν την πελατειακή τους βάση. Στην πραγματικότητα, γίνεται χρήση της δεσπόζουσας θέσης σε μία αγορά ώστε να αυξηθεί το μερίδιο σε μία άλλη, συγγενική αγορά (τηλεόραση) και στη συνέχεια το πλεονέκτημα από τη νέα αγορά να επιστρέψει και να κλείσει εντελώς την αγορά από την οποία ξεκίνησε ο δεσπόζων πάροχος. Με τη μεθόδευση αυτή, το τηλεοπτικό προϊόν γίνεται ένα ακόμα μέσο για να επιστρέψουμε σε συνθήκες μονοπωλίου. Αυτή τη στιγμή έχει ξεκινήσει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες η σχετική συζήτηση και αυτό είναι σημαντικό καθώς το θέμα της παροχής τηλεοπτικού περιεχομένου μαζί με πακέτα τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών πρέπει πράγματι να εξετασθεί τόσο υπό το πρίσμα της ρύθμισης της αγοράς τηλεπικοινωνιών όσο και υπό το πρίσμα του δικαίου του ανταγωνισμού.