Συμπληρώνοντας την πρώτη πενταετία ζωής του, ο Σύνδεσμος Εταιριών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος, πέρασε πια στην φάση της ωριμότητας. Εκπροσωπώντας πλέον 73 επιχειρήσεις που αντιπροσωπεύουν περίπου το 90% του συνολικού κύκλου εργασιών της εγχώριας αγοράς του κλάδου και απασχολούν περισσότερους από 4.000 εργαζομένους, μεταξύ των οποίων 1.000 επιστήμονες υψηλής ακαδημαϊκής εκπαίδευσης, βλέπει το ρόλο του, μέσα από τις εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, να αναβαθμίζεται σε συλλογικό φορέα στήριξης και ανάπτυξης των μελών του. Συναντήσαμε τον νέο Πρόεδρο του Δ.Σ. Χάρη Καρώνη και τους Αντιπροέδρους Βαγγέλης Αντωνιάδη και Γιώργο Καραντώνη προσπαθώντας να μάθουμε αν υπάρχει ελπίδα για την επιχειρηματικότητα στις νέες τεχνολογίες στην Ελλάδα.
I-C: Φαίνεται ότι για ακόμη μία φορά η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα δέχεται πλήγμα. Υπάρχει κατά τη γνώμη σας διέξοδος για τις εταιρίες τεχνολογίας στην Ελλάδα;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Οι καταιγιστικές αρνητικές εξελίξεις του καλοκαιριού, ήταν αναμφισβήτητα ένα τεράστιο πλήγμα στην ελληνική επιχειρηματικότητα, κυρίως μάλιστα στη βάση της, που δεν είναι άλλη από την εμπιστοσύνη. Βασικά έχει υποστεί μεγάλη υποβάθμιση το brand name της χώρας, με αποτέλεσμα να είναι πρακτικά αδύνατο οι Ελληνικές εταιρείες να ξεκινήσουν νέες συνεργασίες με οίκους του εξωτερικού, ενώ καθημερινά δίνουν μάχη για να συνεχίσουν τις υφιστάμενες συνεργασίες τους. Η πιο δύσκολη περίοδος ήταν σχεδόν όλος ο Ιούλιος, όπου με τα capital controls οι εταιρείες που διατηρούσαν υπηρεσίες cloud σε υποδομές του εξωτερικού, βρέθηκαν σε αδιέξοδο αφού δεν μπορούσαν να πραγματοποιήσουν πληρωμές απαραίτητες για τη λειτουργία αυτών των υπηρεσιών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το πρόβλημα που αντιμετώπισαν πολλές εταιρείες-μέλη μας οι οποίες αναπτύσσουν εφαρμογές, όταν έφτασαν στο σημείο να μην μπορούν οι ίδιοι να τεστάρουν τις αλλαγές που έκαναν στις εφαρμογές τους, αφού όλες οι μέθοδοι πληρωμής στο εξωτερικό, ακόμα και για μικροποσά, ήταν μπλοκαρισμένες.
Σε μία παγκοσμιοποιημένη οικονομία με τεχνολογικό προσανατολισμό, η αποκοπή της χώρας από τις διεθνείς συναλλαγές ήταν πραγματικά καταστροφική και αναρωτιόμαστε αν ποτέ θα καταφέρουμε να αναστρέψουμε τη ζημιά που έγινε, τόσο σε επιχειρηματικό, όσο και σε επιχειρησιακό επίπεδο.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειώσουμε την πολύ θετική αντιμετώπιση που λάβαμε από αρκετούς cloud providers όπου όταν τους εκφράσαμε τους προβληματισμούς μας σχετικά με την αδυναμία πληρωμής των υπηρεσιών τους στις οποίες είμαστε συνδρομητές, η απάντηση που λάβαμε ήταν ότι μέχρι νεωτέρας όλες οι απαιτήσεις προς Έλληνες πελάτες χρήστες των cloud υπηρεσιών τους, έχουν ανασταλεί μέχρι να διευθετηθεί το θέμα των πληρωμών.
I-C: Δηλαδή θεωρείται ότι η Ελλάδα έχει απολέσει μεγάλο μέρος του momentum που είχε αρχίσει να αποκτά το 2ο εξάμηνο του 2014;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Δυστυχώς σαν επιχειρηματίες που δραστηριοποιούμαστε στη χώρα, θεωρούμε ότι το πλήγμα αξιοπιστίας που υπέστη η χώρα ήταν ισοπεδωτικό. Πέρα από την εμπιστοσύνη ξένων εταιριών και οργανισμών που αυτή τη στιγμή είναι κοντά στο μηδέν, παρόμοια είναι και η αντιμετώπιση των ίδιων των Ελλήνων πολιτών προς τη χώρα τους.
Βλέπουμε ότι η πρώτη σκέψη των νέων μας είναι να φύγουν από τη χώρα για να αναζητήσουν έξω καλύτερη τύχη, είτε για τον εαυτό τους, είτε για τις ιδέες και τις μελλοντικές επιχειρήσεις τους. Την ίδια στιγμή η μαζική μεταφορά έδρας των υφιστάμενων επιχειρήσεων σε χώρες με ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς, απομυζά επιχειρηματικό δυναμικό από το ελάχιστο που πλέον μας έχει απομείνει.
I-C: Δηλαδή δεν υπάρχει ελπίδα για την επιχειρηματικότητα τεχνολογίας στη χώρα;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Ας μην είμαστε αφοριστικοί. Αν και είμαστε επηρεασμένοι από την τρέχουσα αρνητική συγκυρία και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε την καθημερινότητα μας να αλλάζει δραματικά, η ελπίδα όχι μόνο δεν έχει χαθεί, αλλά αναγεννιέται. Και μιλάμε για το υψηλό επίπεδο τεχνολογικής επιμόρφωσης που έχουν οι νέοι μας. Από την πλευρά μας λοιπόν θεωρούμε καθήκον μας να τους παρέχουμε μέσα από τις δικές εταιρείες, τη δυνατότητα να αναδείξουν τα ταλέντα τους και να συνενώσουμε τις δυνάμεις μας για να αποκαταστήσουμε το όνομα της χώρας, με τη λογική του startup nation.
Θα πρέπει να παραδειγματιστούμε από τον τρόπο που αγκαλιάζει τη νεανική επιχειρηματικότητα το Ισραήλ. Έχουμε άλλωστε πολλά κοινά χαρακτηριστικά, με κυριότερο το γεγονός ότι και οι δύο λαοί αντιμετωπίζουν εμπόλεμη κατάσταση. Οι μεν Ισραηλινοί βρίσκονται σε πολεμική ετοιμότητα απέναντι σε πολυάριθμους εχθρούς, εμείς από τη δική μας πλευρά είμαστε σε οικονομικό κλοιό μέσα στον οποίο πρέπει να χτίσουμε τις άμυνες και το μέλλον μας.
Εκτός των παραπάνω ένα ακόμα ελπιδοφόρο μήνυμα για την ελληνική επιχειρηματικότητα είναι η αλλαγή φιλοσοφίας. Πλέον οι Ελληνικές εταιρίες και οι Έλληνες επιχειρηματίες από την αρχή της προσπάθειας τους έχουν το βλέμμα τους στη διεθνή αγορά. Αυτή η στάση σίγουρα ενισχύει την ελπίδα για όλη τη χώρα. Μην ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι κατά βάση εισαγωγική χώρα αλλά ένας από τους τομείς που μπορεί να αλλάξει τα πράγματα είναι η τεχνολογία. Έχοντας τους πολύ καλά καταρτισμένους ανθρώπους και μια φιλοσοφία και στρατηγική διεθνούς εξωστρέφειας σίγουρα μπορεί να μας βάλει στο διεθνές τοπίο της επιχειρηματικότητας τεχνολογίας.
I-C: Το 2011 είχε γίνει ένα debate με τον τίτλο «μένω ή φεύγω» όπου ξεδιπλώθηκαν τα επιχειρήματα για επαγγελματική εξέλιξη εντός ή εκτός Ελλάδας. Ποια θέση θα παίρνατε σήμερα;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Δυστυχώς, τέσσερα χρόνια, μετά το ερώτημα παραμένει επίκαιρο, ενώ η απάντηση «φεύγω» φαίνεται ακόμα πιο προφανής. Είναι αλήθεια ότι πρακτικοί λόγοι, όπως το φορολογικό καθεστώς και οι ευκαιρίες χρηματοδότησης, ενισχύουν την επιλογή της έδρας μιας εταιρίας στο εξωτερικό. Το μόνο καλό είναι ότι, στην κατηγορία των εταιριών ψηφιακής τεχνολογίας υπάρχει η δυνατότητα η έδρα να βρίσκεται στο εξωτερικό και η φυσική παρουσία στη χώρα. Αυτό θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα οι έλληνες developers να βρίσκουν στέγη και παραγωγική δυνατότητα εντός της χώρας και οι εταιρίες μας να γίνονται incubators καινοτομίας.
Άλλωστε, για να είμαστε ειλικρινείς, δεν σημαίνει ότι στη Silicon Valley, το Λονδίνο ή τη Νέα Υόρκη τα πράγματα είναι όμορφα, χαμογελαστά και φιλόξενα. Ο ανταγωνισμός είναι τεράστιος και πολύ εύκολα μπορεί να συνθλίψει τα όνειρα και τις προσδοκίες, όσων πιστεύουν ότι ένα απλό αεροπορικό εισιτήριο είναι αρκετό για να τους μεταφέρει στη Γη της -επιχειρηματικής- Επαγγελίας.
I-C: Μπορεί ένα συλλογικό όργανο να συμβάλλει στις προσπάθειες των επιχειρήσεων τεχνολογίας;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Σα συλλογικό όργανο, συμμετέχουμε σε διεθνή fora, με αποκορύφωμα το MWC της Βαρκελώνης, προσπαθώντας να δημιουργήσουμε ένα brand name για την τεχνολογική επιχειρηματικότητα.
Εδώ να σημειώσουμε ότι μόνο με συλλογικές δράσεις μπορούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν οικονομίες κλίμακας καθώς και να μοιραστούν γνώση και εμπειρίες. Ένα συλλογικό όργανο όπως ο ΣΕΚΕΕ παρέχει τους μηχανισμούς για να υλοποιηθούν τα παραπάνω και παρέχει πρόσβαση σε επιχειρήσεις που αλλιώς δε θα είχαν τη δυνατότητα. Παρά τις αντίξοες συνθήκες και το ασταθές περιβάλλον ο ΣΕΚΕΕ έχει οργανώσει μια ομάδα η οποία δουλεύει με σκοπό την ενίσχυση της εξωστρέφειας και τη διεθνή παρουσία των επιχειρήσεων μέλη του. Πολύ σύντομα θα έχουμε να παρουσιάσουμε συγκεκριμένο σχέδιο δράσεων.
Επίσης, μέσω πολλών καναλιών επικοινωνίας -ακόμα και των κοινωνικών δικτύων- έχουμε δημιουργήσει μία ομπρέλα για τα μέλη μας, παρέχοντας πληροφορίες, απαντώντας σε συγκεκριμένες ερωτήσεις και καταρτίζοντας προτάσεις για να δώσουμε πραγματικές λύσεις. Δημιουργήσαμε επίσης ένα helpline, μέσω του οποίου παρείχαμε πληροφόρηση για τις μεταβολές του καθεστώτος στις τραπεζικές συναλλαγές και τις ενέργειες που θα μπορούσαν να γίνουν, ώστε οι εταιρείες να μπορούν να βρίσκουν τρόπους να διεκπεραιώνουν τις υποχρεώσεις τους.
Θεωρούμε ότι φανήκαμε χρήσιμοι, όχι μόνο στα μέλη μας, αλλά γενικότερα στην επιχειρηματική κοινότητα, η οποία αντιμετώπισε τεράστια προβλήματα, λόγω της τραπεζικής αργίας του περασμένου Ιουλίου, αλλά και των capital controls που λειτούργησαν ασφυκτικά στην ήδη συμπιεσμένη οικονομία των επιχειρήσεων.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το εύρος δραστηριοτήτων των μελών μας, μας έδωσε την δυνατότητα να λαμβάνουμε και να μοιραζόμαστε πληροφόρηση για την αντιμετώπιση πολλών και διαφορετικών καταστάσεων. Από τον τομέα παροχής υπηρεσιών, του εμπορίου, της διακίνησης αγαθών, της αγοράς εξοπλισμού, αλλά και της αντιμετώπισης από μία μεγάλη γκάμα επιχειρήσεων του εξωτερικού.
Με αφορμή το feedback που λαμβάνουμε από επιχειρήσεις και οργανισμούς του εξωτερικού, δεν θα κουραστούμε να επαναλαμβάνουμε σε κάθε ευκαιρία, ότι το πλήγμα στον τραπεζικό τομέα, ήταν -και παραμένει- η τεράστια υποβάθμιση της αξιοπιστίας της χώρας. Και αν είναι κάτι που οι επιχειρήσεις τεχνολογίας εξάγουν, είναι η εμπιστοσύνη στο ότι θα φέρουν εις πέρας το έργο που αναλαμβάνουν για τους πελάτες τους.
Έτσι, προσπαθούμε να δημιουργήσουμε -μέσω της συλλογικότητας- μία ομπρέλα αξιοπιστίας απέναντι στους πελάτες των επιχειρήσεων που εκπροσωπούμε, ώστε να πάρουν το μήνυμα ότι γίνεται μια συντονισμένη προσπάθεια και στοχευμένες δράσεις που λειτουργούν υποστηρικτικά στο έργο τους.
I-C: Τελικά δηλαδή θα μπορούσε να πει κανείς ότι κερδίσατε κάτι από όλα αυτά;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Η απάντηση είναι, Σίγουρα ναι! Ουσιαστικά το κέρδος από όλη αυτή τη δυσάρεστη ιστορία, είναι ότι συσφίξαμε τις σχέσεις μας, μοιραστήκαμε τα προβλήματα μας και καταλήξαμε
-όπου ήταν δυνατόν- σε best practices για τις εκάστοτε δυσκολίες που συναντήσαμε την περίοδο αυτή. Διευρύναμε τους ορίζοντές μας, ο καθένας έξω από το δικό του μικρόκοσμο και δημιουργήσαμε ένα ισχυρό δίκτυο συνεργασίας, συμβάλλοντας ο καθένας με το δικό του expertise και τον τομέα δραστηριότητας. Και μάλιστα όλα αυτά δεν έγιναν μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, αλλά και πρακτικό. Μέλη μας, για παράδειγμα, προσφέρθηκαν αφιλοκερδώς, τις πρώτες ημέρες των capital controls, να αναλάβουν για λογαριασμό άλλων μελών την πληρωμή επειγουσών υποχρεώσεων προς εταιρείες του εξωτερικού, ή να βοηθήσουν σε προβλήματα που ανέκυψαν από τις συνεχείς αναθεωρήσεις των διατάξεων για τις τραπεζικές συναλλαγές.
Με την ευκαιρία αυτή, να πούμε ότι επιλέξαμε να μειώσουμε στο μισό τη συνδρομή για τα μέλη μας, ώστε να δώσουμε την ευκαιρία σε ακόμα περισσότερες επιχειρήσεις να ενταχθούν στο Σύνδεσμό μας. Επίσης, έχουμε επιλέξει να δημιουργήσουμε μία ακόμα χαμηλότερη κλίμακα συνδρομών που αφορά τις εταιρείες startups ώστε να τους δώσουμε την ευκαιρία να ενταχθούν στο Σύνδεσμο, αποκομίζοντας εμπειρία, αλλά και προσφέροντας το δικό τους λιθαράκι σε μια συνεχώς εξελισσόμενη αγορά.
Τέλος, είμαστε στη διαδικασία ένταξης στα μέλη μας, ακαδημαϊκών και ερευνητικών φορέων, καθότι θεωρούμε ότι η δομή μας πλέον θα πρέπει να ενσωματώνει τις δυνατότητες έρευνας και ανάπτυξης. Ήδη εντάσσονται στα μέλη μας, το Εργαστήριο Δικτύων του ΕΜΠ, ο Δημόκριτος, το Ινστιτούτο Πληροφορικής, το ELTRUN και το Τμήμα Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Ο.Π.Α.
I-C: Αν μπορούσατε να ρίξετε μία ματιά στο μέλλον, πως θα οραματιζόσαστε την επόμενη μέρα του ΣΕΚΕΕ;
Σ.Ε.Κ.Ε.Ε.: Είναι αλήθεια ότι ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος όταν ιδρύθηκε πριν από πέντε χρόνια, αποτελούσε την απόλυτη καινοτομία ως εκφραστής του mobile. Σήμερα όμως, η έννοια του mobile έχει ενσωματωθεί σε σχεδόν όλο το φάσμα της ψηφιακής οικονομία και της καινοτομίας και έτσι θεωρούμε ότι πρέπει και εμείς να μετεξελιχθούμε απαντώντας στις ανάγκες ενός ευρύτερου οικοσυστήματος.
Στους στόχους μας είναι να περάσουμε στο στάδιο να μπορούμε να εκπονούμε δικές μας μελέτες και να παράγουμε πρακτικές προτάσεις υλοποιήσεων, τις οποίες να φέρουμε υπόψη της Πολιτείας και του επιχειρηματικού κόσμου. Νομίζουμε ότι έχει αναλωθεί πολύς χρόνος σε ατελείωτες θεωρητικές συζητήσεις και έχουμε αφήσει πολύ πίσω την πραγματικότητα η οποία -ιδιαίτερα στο χώρο της τεχνολογίας- έχει την τάση να απομακρύνεται με ταχύτητα.
Αν πάντως θέλαμε να συνοψίσουμε τους πυλώνες δράσης του ΣΕΚΕΕ αυτοί είναι Εξωστρέφεια, Ανάπτυξη οικοσυστήματος, Προσέλκυση επενδύσεων και Διεθνείς σχέσεις.
Ένα φιλόδοξο σχέδιο -και ίσως πιο μακρινό- που έχουμε σαν ΣΕΚΕΕ, είναι να μετεξελιχθούμε σε εκφραστές της Ψηφιακής Οικονομίας και της Καινοτομίας στην Ελλάδα. Είναι ένα σχέδιο που ακόμα βρίσκεται στην σφαίρα του οράματος, αλλά θεωρούμε ότι η πορεία προς αυτή την κατεύθυνση είναι μονόδρομος. Αυτό βέβαια σημαίνει αλλαγή των δομών και των υποδομών μας και φυσικά ένα πιο σταθερό περιβάλλον που θα μας κάνει να αισθανόμαστε μεγαλύτερη ασφάλεια τουλάχιστον για την καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων μας.
Ευελπιστούμε πως σύντομα θα καταφέρουμε να βρούμε μία ομαλότητα, ώστε -πρώτα απ’ όλα- να καταφέρουμε να ανακτήσουμε τη χαμένη αξιοπιστία προς το εξωτερικό, γιατί ανεξάρτητα με οτιδήποτε άλλο οι επιχειρήσεις μας μπορεί να είναι ψηφιακές και καινοτόμες, αλλά το κυριότερο από όλα, είναι εξωστρεφείς!
