Σε άλλες χώρες, μακρινές, όπου οι εκπρόσωποι της αγοράς έχουν Φωνή (με «φ» κεφαλαίο, βεβαίως, γιατί εκεί η άποψή τους πιάνει τόπο και ακούγεται από τους κυβερνώντες, ενώ στα καθ’ ημάς μάλλον απέχουμε αρκετά από κάτι ανάλογο…) συχνά-πυκνά κάνουν την εμφάνισή τους στα media ανοικτές επιστολές «προς πάντα ενδιαφερόμενο», σαν κι αυτή που μας προέκυψε στις αρχές του μήνα, με θέμα την Ψηφιακή Οικονομία. Την υπογράφουν κάμποσοι γνωστοί (και, εντός ΗΠΑ υποθέτω πολύ γνωστότεροι) τεχνολόγοι, οικονομολόγοι, ερευνητές, επενδυτές και άνθρωποι των media οι οποίοι -μετά λόγου γνώσεως, προφανώς, αλλά και με αρκετή δόση κοινωνικού προβληματισμού- προτείνουν μια νέα προσέγγιση στη διαρκώς αναπτυσσόμενη ψηφιακή πραγματικότητα, που μας επιβάλλουν θέλοντας και μη οι νέες (;) τεχνολογίες.
Αυτοί οι καλοί άνθρωποι, λοιπόν, βλέπουν (ίσως σε κάπως μεγαλύτερο βαθμό, όντας στην καρδιά των γεγονότων, από εμάς τους υπολοίπους, που όσο να ‘ναι, μια μικρή καθυστέρηση φάσης την έχουμε) την τεχνολογική αλλαγή να έρχεται με ρυθμό τσουνάμι. Βλέπουν (και ζουν, σιγά-σιγά) τις ψηφιακές καινοτομίες να αλλάζουν γοργά τη ζωή μας, μετασχηματίζοντας τη βιομηχανία, την οικονομία και την ίδια την κοινωνία, όπως είχαν κάνει σε παλιότερες εποχές ο ατμός, ο ηλεκτρισμός και οι μηχανές εσωτερικής καύσης. Το νέο χορό ευημερίας, τον οποίο από καιρό ακολουθούμε, σέρνουν πλέον οι υπολογιστές με όλο το οικοσύστημα που τους περιβάλλει – το hardware, το software και τα δίκτυα βελτιώνουν τη ζωή μας με μύριους τρόπους και δημιουργούν διαρκώς νέα προστιθέμενη αξία, την οποία δύσκολα μπορεί να υπολογίσει κανείς…
Τα παραδείγματα περισσεύουν, τα ξέρουμε και τα βλέπουμε καθημερινά. Εντελώς χαρακτηριστικά, όμως, οι «επιστολογράφοι» αναφέρουν τη βοήθεια που προσφέρει η τεχνητή ευφυΐα στους γιατρούς σ’ ό,τι αφορά στη διάγνωση ασθενειών, την τεράστια πρόοδο που έχει σημειωθεί σ’ ό,τι αφορά στην ασφάλεια κατά την κίνησή μας στους δρόμους χάρη στους πάμπολλους αισθητήρες που ενσωματώνονται πλέον στα αυτοκίνητα, τη μεγαλύτερη από ποτέ άλλοτε διάδοση της γνώσης και της ψυχαγωγίας που έχει φέρει στη ζωή μας η ψηφιοποίηση, ενώ ειδική μνεία κάνουν στην για πρώτη φορά διασύνδεση του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού της Γης μέσω των δικτύων κινητής τηλεφωνίας.
Η ψηφιακή επανάσταση είναι good news, λοιπόν, για όλους μας κι αυτό το επισημαίνουν δεόντως οι «επιστολογράφοι» μας. Από την άλλη πλευρά, δεν μπορούν να αδιαφορήσουν για τις ταυτόχρονες μεγάλες προκλήσεις: την ελάχιστη έως μηδενική αύξηση των εσόδων στα νοικοκυριά την τελευταία 20ετία [προφανώς, οι «επιστολογράφοι» ως Αμερικανοί αναφέρονται στην αμερικανική οικονομία – όμως, οι διαπιστώσεις τους όπως θα δείτε είναι γενικότερες, απλώς πρέπει να προσαρμοστούν στις συνθήκες κάθε χώρας / πχ. σ’ ό,τι αφορά στην Ελλάδα, μακάρι η αύξηση των εσόδων να ήταν απλώς μηδενική…], οι μισθοί πέφτουν (πικρό χαμόγελο, εδώ… – ποιοι μισθοί, παιδιά;) και η άλλοτε κραταιά μεσαία τάξη αποσυντίθεται (κι εκεί, ε; τς, τς, τς…)
Δεν τους αρέσουν τόσο πολύ το outsourcingκαι το offshoring, αναγνωρίζουν όμως πως αυτές είναι οι συνέπειες της παγκοσμιοποίησης, που έφεραν ακριβώς οι Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών. Επίσης, κάνουν λόγο για τις μεγάλες αλλαγές στο εργατικό δυναμικό, τις νέες επαγγελματικές απαιτήσεις, ακόμα και για την ανησυχία μήπως τα ρομπότ «καταπιούν» τις σημερινές θέσεις απασχόλησης – κάτι που απορρίπτουν μετ’ επιτάσεως, δηλώνοντας πως είναι στο χέρι μας να μην αφήσουμε να συμβεί κάτι τέτοιο…
Κι επειδή οι Αμερικανοί είναι πρακτικοί άνθρωποι, οι «επιστολογράφοι» μας δεν περιορίζονται μονάχα σε γενικές διαπιστώσεις και αφορισμούς, αλλά υποβάλλουν και προτάσεις, τις οποίες ορίζουν ως μια τριμέτωπη προσπάθεια! Αρχικά, ζητούν μια σειρά από αλλαγές στις βασικές δημόσιες πολιτικές, όσον αφορά στην παιδεία, τις υποδομές, την επιχειρηματικότητα, το εμπόριο, τη μεταναστευτική πολιτική, αλλά και την έρευνα, υποστηρίζοντας ότι η υλοποίησή τους θα βελτιώσει σύντομα την αμερικανική οικονομία (και δεν χρειάζεται να σημειώσουμε εδώ, πως ακριβώς επειδή ζούμε σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, αυτό θα επηρεάσει άμεσα και έμμεσα πολλές άλλες χώρες) αλλά και την ποιότητα του εργατικού δυναμικού της.
Όμως, προσθέτουν πως αυτό από μόνο του δεν φτάνει – χρειάζονται κι άλλες, μακροπρόθεσμες αλλαγές στο φορολογικό σύστημα και σ΄ εκείνο των μεταβιβάσεων, στις δημόσιες επενδύσεις, αλλά και στον τρόπο με τον οποίο μπορεί και πρέπει να λειτουργεί η δημοκρατία σ’ έναν δικτυωμένο κόσμο.
Ο δεύτερος άξονας της προσπάθειας έχει να κάνει με τον κόσμο των επιχειρήσεων – οι «επιστολογράφοι» ζητούν από τα ηγετικά τους στελέχη να αναπτύξουν νέα μοντέλα, όσον αφορά στην οργάνωσή τους, και προσεγγίσεις οι οποίες όχι μόνο θα ενισχύσουν την παραγωγικότητα και θα δημιουργήσουν πλούτο, αλλά παράλληλα θα δημιουργήσουν ευκαιρίες σε ευρεία κλίμακα, με απώτερο στόχο την ευημερία για όσο γίνεται περισσότερους. Κι αυτό γιατί θεωρούν πως μια εταιρία (προφανώς, εννοούν κυρίως τις μεγάλες, που «μετράνε» σε εθνικό και διεθνές επίπεδο) εμπεριέχει ισχυρά στοιχεία καινοτομίας και μπορεί να επιτύχει πολύ περισσότερα οφέλη εκτός από κέρδη και ικανοποιητικά μερίσματα για τους μετόχους της. Έχει τη δυνατότητα να μετασχηματίσει τις ιδέες σε προϊόντα και υπηρεσίες οι οποίες απαντούν στις κοινωνικές προκλήσεις, προσφέροντας συχνά «εργαλεία» στους πολίτες για να βγάλουν το ψωμάκι τους… Οι «επιστολογράφοι» θεωρούν πως τα αλλεπάλληλα κύματα καινοτομίας σε κάθε κλάδο της τεχνολογίας, αποτελούν την καλύτερη ευκαιρία για να «επανιδρύσουμε» σε νέες βάσεις τις εταιρίες και να αλλάξουμε το όλο πλαίσιο της επιχειρηματικότητας.
Ο τρίτος και τελευταίος άξονας είναι μια παραδοχή εκ μέρους τους: δεν τα ξέρουμε όλα, δεν έχουμε (ακόμα…) όλες τις απαντήσεις! Γι’ αυτό, ζητούν περισσότερη και καλύτερη έρευνα σ’ ό,τι αφορά στις οικονομικές και κοινωνικές παρενέργειες της ψηφιακής επανάστασης, αλλά και εντονότερη προσπάθεια για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη λύσεων οι οποίες –προφανώς- μπορούν να πάνε τη σκέψη μας ακόμα μακρύτερα…
Εν κατακλείδι, υποστηρίζουν με θέρμη ότι η ψηφιακή επανάσταση μας έχει εφοδιάσει με μια πρωτοποριακή «εργαλειοθήκη», με τη βοήθεια της οποίας μπορούμε να ενισχύσουμε την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα, να παράξουμε πλούτο και να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο. Όμως, για να μπορέσουν να μοιραστούν όσο γίνεται περισσότεροι την ευημερία που πολλοί ευαγγελίζονται, θα πρέπει να αναθεωρηθούν πολιτικές, να αλλάξουν οργανισμοί και να ανανεωθεί η έρευνα, προκειμένου να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες και να απαντήσουμε στις προκλήσεις, τις οποίες προκαλούν ακριβώς αυτά τα «εργαλεία»…
Μπόλικη τροφή για σκέψη – τι λέτε;
