Τέτοιες μέρες, πάνω στο γύρισμα του χρόνου, είθισται τα κάθε λογής σχόλια στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο να εστιάζουν κυρίως σε ανασκοπήσεις της χρονιάς που πέρασε – εδώ πήγαμε καλά, εκεί όχι, στο ένα δεν προσέξαμε και την πατήσαμε, όμως στο άλλο -δόξα τω Θεώ- τα καταφέραμε! Κι εγώ το έχω κάνει, τόσες και τόσες φορές… Όμως, φέτος, λέω να αλλάξω βιολί κι από το παρελθόν να πάω στο μέλλον. Μ’ άλλα λόγια, να γράψω για τα μελλούμενα, αντί για τα περασμένα!
Αφορμή γι’ αυτή τη μεταστροφή στάθηκε ένα άρθρο του Ντάνιελ Κάστρο, που διάβασα σε πρόσφατο ηλεκτρονικό «φύλλο» του Information Week, στο οποίο -ούτε λίγο, ούτε πολύ- επιμένει πως το «Internet των Αντικειμένων» είναι πλέον εδώ! Και πώς βγάζει αυτό το συμπέρασμα; Παίρνοντας σαν κριτήριο το ότι πλήθος «έξυπνες» συσκευές (με δυνατότητα, δηλαδή, μεταξύ τους επικοινωνίας μέσω του Διαδικτύου) όχι μόνο διατίθενται κανονικά στην αγορά, αλλά φιγουράρουν κιόλας σε ψηλή θέση στις λίστες δώρων, τώρα τις γιορτές (σ.σ. στην αμερικάνικη αγορά, βέβαια, αφού γι’ αυτήν γράφει ο καλός συνάδελφος, αλλά μην ανησυχείτε… καλομελέτα κι έρχεται και σ’ εμάς!).
Κι αν απορείτε ποιά είναι αυτά τα πρώτα «δείγματα γραφής» της νέας κατάστασης, το Information Week αναφέρει χαρακτηριστικά ότι πρόκειται για ευρύτατη γκάμα, που ξεκινάει από τα κινητά τηλέφωνα και φτάνει ως τα… ψυγεία. Μάλιστα, σημειώνει ότι πολλά από αυτά ήδη τα χρησιμοποιούμε, χωρίς καν να το αντιλαμβανόμαστε, καθώς το Internet μετατρέπεται από δίκτυο επικοινωνίας ανθρώπων σε πλατφόρμα επικοινωνίας και μηχανών, μεταξύ τους (Machine to Machine) χωρίς τη δική μας μεσολάβηση… Κάποια ψυγεία και πλυντήρια ρούχων επικοινωνούν ήδη με τα «έξυπνα» δίκτυα ηλεκτροδότησης αναζητώντας φτηνότερα τιμολόγια, κάποια συστήματα πλοήγησης αυτοκινήτων με τους αισθητήρες που ενσωματώνονται σε νέους δρόμους (είπαμε, κυρίως στις ΗΠΑ αναφέρεται το άρθρο), ενώ κάποιες «φορετές» ιατρικές συσκευές (π.χ. βηματοδότες ή εμφυτευμένοι ειδικοί αισθητήρες) μεταφέρουν ενδείξεις των ζωτικών λειτουργιών του φέροντος στους θεράποντες ιατρούς, ώστε να επέμβουν όταν και όσο χρειαστεί…
Όλα αυτά δεν είναι, βεβαίως, πρωτόγνωρα – υπήρχαν ως μεμονωμένα ή πιλοτικά δείγματα, αλλά ως τώρα ήταν είτε περιορισμένα σε ελάχιστες περιπτώσεις είτε πρακτικά μη προσβάσιμα για το ευρύ κοινό. Όμως, λίγο η σημαντική τεχνολογική πρόοδος που συνοδεύτηκε από ταυτόχρονη μείωση του κόστους των προτεινόμενων λύσεων, λίγο η μεγάλη μείωση στην κατανάλωση ενέργειας των αισθητήρων που δεν απαιτούν πλέον ειδικές λύσεις για την τροφοδοσία τους, λίγο η πανταχού παρούσα δυνατότητα πρόσβασης σε ασύρματα ευρυζωνικά δίκτυα, το Internet των Αντικειμένων πλέον «παίρνει κεφάλι» και εισβάλλει στην καθημερινότητά μας…
Ο Ντάνιελ Κάστρο, μάλιστα, το πάει ακόμα μακρύτερα, υποστηρίζοντας πως, μέσα στα επόμενα χρόνια, το Internet των Αντικειμένων θα προκαλέσει δραστικές αλλαγές σ’ αυτήν -ουσιαστικά, στον κόσμο που μας περιβάλλει- όσο «η δυνατότητα της γνώσης και του ελέγχου» θα ενσωματώνεται στα σπίτια μας, στα γραφεία μας, στα αυτοκίνητα μας και στις πόλεις όπου ζούμε, με σημαντικότατες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες, οι οποίες κανείς δεν ξέρει ως πού μπορούν να φτάσουν…
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, αποτελεί η επίδραση του Internet των Αντικειμένων στον πολλαπλά ζωτικό χώρο της ενέργειας. Πρώτα-πρώτα, η εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών στα σπίτια και τα γραφεία μας (κάτι που έχει ήδη ξεκινήσει και στην Ελλάδα) μεταβάλλει δραστικά τον τρόπο μέτρησης, καθώς η κατανάλωση καταγράφεται σε πραγματικό χρόνο, οι όποιες βλάβες δικτύου εντοπίζονται και επισκευάζονται τάχιστα, ενώ το όλο κύκλωμα παραγωγής ενέργειας εξορθολογίζεται σημαντικά. Κατά δεύτερο, οι «έξυπνες» συσκευές σε συνδυασμό με τη δυναμική τιμολόγηση που ενσωματώνουν τα «έξυπνα» δίκτυα (λέγε με smart grid) επιτρέπουν στους καταναλωτές να ρυθμίσουν ανάλογα τη χρήση τους, ελαφρύνοντας το πορτοφόλι τους, αλλά και την περιβαλλοντική επιβάρυνση του πλανήτη μας. Κατά τρίτο, τέλος, οι νέοι κανόνες του παιχνιδιού επιτρέπουν την αμφίδρομη και ελεγχόμενη διακίνηση ενέργειας, άρα και την αγορά από το δίκτυο της ποσότητας που ενδεχομένως παράγουν οι χρήστες από ανανεώσιμες πηγές (ηλιακή, αιολική, γεωθερμική κ.λπ.)
Υπάρχει, όμως, και ο «ξενοδόχος» ο οποίος επίσης έχει μερίδιο στον «λογαριασμό» κι αυτός δεν είναι άλλος από την κυβέρνηση κάθε χώρας. Που, με δεδομένο ότι ανακατεύεται σε όλα τα θέματα (και συχνά ανακατεύει τα πάντα…) αργά ή γρήγορα θα ανακατευτεί και σ’ εκείνο του Internet των Αντικειμένων. Προς καλού ή κακού; Μ’ άλλα λόγια, θα βοηθήσει ή θα βάλει εμπόδια, εξυπηρετώντας πότε τη μια και πότε την άλλη σκοπιμότητα; Θα πάρει γενναίες αποφάσεις και θα προχωρήσει σ’ εκείνες τις ρυθμίσεις οι οποίες θα απογειώσουν το αποτέλεσμα ή θα καμφθεί στην πρώτη δυσκολία και θα υπονομεύσει την προσπάθεια, αναλογιζόμενη το πολιτικό κόστος;
Βλέπετε, καλές και άγιες οι προσπάθειες του ιδιωτικού τομέα, που σ’ αυτόν κυρίως κλήρωσε να στηρίξει την εξάπλωση του Internet των Αντικειμένων παγκοσμίως, όμως, είναι αναγκαία και η συμβολή της (κάθε) Πολιτείας, καθώς εκείνη πρέπει να αναλάβει τη ρύθμιση τόσο των νέων «έξυπνων» συσκευών, όσο και των σχετικών με αυτές τεχνολογιών, ώστε η διακίνηση των δεδομένων από και προς τις συσκευές (και ενδεχομένως η τυχόν αποθήκευσή τους, στη συνέχεια, με στόχο την αξιοποίηση των big data που συγκεντρώνονται μ’ αυτό τον τρόπο από φορείς και υπηρεσίες) να μην επηρεάζει τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών.
Γιατί, αλλιώς θα αξιοποιήσουν τα δεδομένα που ανταλλάσσουν οχήματα επόμενης γενιάς και αισθητήρες σε έναν «έξυπνο» δρόμο οι οδηγοί τους, αλλιώς η Τροχαία (μαντεύετε πώς…), αλλιώς οι ασφαλιστικές εταιρίες που καλύπτουν τα συγκεκριμένα οχήματα κι αλλιώς οι μελετητές των πολεδομικών σχεδίων της πόλης. Σ’ όλο αυτό το απίθανο χάος, κάποιος πρέπει να βάλει και μάλιστα γρήγορα κανόνες, τάξη, όρια και ασφαλιστικές δικλείδες, που σήμερα δεν υπάρχουν, ώστε το ισοζύγιο του Internet των Αντικειμένων να είναι εξαρχής θετικό κι όχι αρνητικό ή έστω αμφίβολο…
Πολλά τα ζητήματα, είναι αλήθεια, αφού κάθε αρχή και δύσκολη κι εμείς είμαστε ακόμα εκεί… Όμως, αυτός δεν είναι λόγος να μην ευχηθούμε, μέρες που είναι… Καλή χρονιά, φίλτατοι! Και εις άλλα με υγεία!
