«Είσαι κι εσύ ‘Φασεμπούκης’» με είχε ρωτήσει πριν από κάμποσα, είναι αλήθεια, χρόνια ένας γνωστός μου. Το Facebook, όμως, γιατί περί αυτού ήταν το ερώτημα –μάλλον σε ελεύθερη απόδοση, κάτι σαν ηχητικό greeklies έμοιαζε- το ήξερε! Κι ας μην έδειχνε να σκαμπάζει πολλά από τεχνολογία…
Βλέπετε, αυτό συμβαίνει πάντα: επανάσταση επικρατούσα, δημιουργεί δίκαιο… και αναγνωρισιμότητα. Καθιερώνεται κι άντε μετά να την κουνήσεις. Η παλιά ιστορία μού ήρθε στο μυαλό πρόσφατα, διαβάζοντας μια ανάλυση της καλής εταιρίας συμβούλων Strand Consult, σχετικά με το παρόν και το μέλλον του σημαντικότερου εκπροσώπου (αν όχι του συνώνυμου, με τη λογική του «δώσε μου ένα BIC», αντί να πούμε «δώσε μου ένα στιλό») των κοινωνικών δικτύων.
Γιατί, παρά τα προβλήματα του φουσκώματος και του ξεφουσκώματος της μετοχής του (που υπακούουν και σε άλλα, χρηματιστηριακά τερτίπια), το Facebook παραμένει ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της επανάστασης που ξεκίνησε πριν από 10-15 χρόνια και εξακολουθούμε να βιώνουμε μέχρι σήμερα στο χώρο του Internet. Έτσι συμβαίνει, άλλωστε, παντού, σε κάθε κλάδο, είτε είναι πετρέλαια, είτε αυτοκίνητα, είτε τηλεπικοινωνίες, είτε αγώνας δρόμου, όπως επισημαίνουν και οι αναλυτές της Strand: στην αρχή μαζεύονται πολλοί και γίνεται χαμός, σπρωξίματα, αγκωνιές, κλωτσοπατινάδα, μετά ξεκαθαρίζει το τοπίο και, στο τέλος, μένουν δυο-τρεις από τους οποίους ανακηρύσσεται ένας, πέστε τον νικητή, πέστε τον μονοπώλιο.
Ανάλογοι με την τεχνολογία είναι και οι κύκλοι στο εργατικό δυναμικό: η μετάβαση από τον 18ο στον 19ο αι. συνοδεύτηκε από τη «φυγή» προς τις πόλεις και τα εργοστάσια. Η «έκρηξη» του Web, στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, και στη συνέχεια η πρόδος στις τηλεπικοινωνίες ευνόησαν την τηλε-εργασία, την αποσυμφόρηση των πόλεων και την ενίσχυση των κοινωνικών δικτύων. Οι κοινότητες είναι πια εικονικές και τα μονοπώλια κραταιά, αν και πρόσκαιρα: η Google είναι σήμερα ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης στην αναζήτηση και το Facebook στην κοινωνική δικτύωση. Δεν είναι όμως καθόλου σίγουρο ότι θα μείνουν για πάντα έτσι…
Οι τύχες τους εξαρτώνται από τις συνθήκες, αλλά και τις πολιτικές τους (κάτι ξέρει η Nokia γι’ αυτό… μάλλον το έχει δει το έργο!) Η Strand επικαλείται τον εξαιρετικό χαρακτηρισμό του δικτυακού φιλόσοφου Νικ Καρ για τον «ψηφιακό θέρο» (όπως στον πραγματικό θερισμό, τα παλιά χρόνια, πολλοί χωρικοί συν-εργάζονταν με αντάλλαγμα φαγητό και στέγη, έτσι και στα κοινωνικά δίκτυα εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες συν-δημιουργούν περιεχόμενο, με αντάλλαγμα την ελεύθερη χρήση της πλατφόρμας), προκειμένου να περιγράψει την κατάσταση η οποία επικρατεί σήμερα στο Web. Όμως, στην περίπτωσή μας, τα profiles των χρηστών αποδεικνύονται τελικά το σιτάρι-χρυσάφι για τους ιδιοκτήτες και τους διαχειριστές των δικτύων, καθώς τα πουλάνε στους μεσάζοντες-διαφημιστές, αποκομίζοντας σημαντικότατα κέρδη!
Δεν είναι η μόνη πηγή τους, φυσικά… Το Facebook παρέα με τη Google νέμονται την αγορά του έντυπου και ηλεκτρονικού Τύπου, εξασφαλίζοντας ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο από την πίτα της διαφήμισης, που έτσι κι αλλιώς (άτιμη κρίση!) έχει μικρήνει αισθητά. Με χρήσιμες συνέργειες, επίσημες συμμαχίες, αλλά και επιλεκτικές συγχωνεύσεις ή εξαγορές όπου χρειαστεί, το Facebook φροντίζει να ενισχύει τη θέση του. Δεν θεωρείται καθόλου τυχαία, το τρίτο μεγαλύτερο «κράτος» στον κόσμο, με το ένα και πλέον δις των πιστών του…
Όμως, κατά τη Strand κάτι του λείπει κι αυτό δεν είναι άλλο, από τις καλές επιδόσεις στο χώρο των κινητών, παρά το γεγονός ότι περίπου το 50% των μελών του Facebook (που προέρχονται κυρίως από αναπτυσσόμενες χώρες) μπαίνουν σ’ αυτό από τις συσκευές τους. Η διαδραστικότητά τους με τις διαφημίσεις δεν είναι στα καλύτερά της κι αυτό μάλλον δεν αρέσει ιδιαίτερα στους διαφημιζόμενους… Κάτι πρέπει να κάνει, λοιπόν, προς αυτή την κατεύθυνση και η συμβουλή της εταιρίας συμβούλων είναι να αγοράσει έναν browser. Ξέρετε κανέναν να πωλείται; Η Strand έχει πρόταση: τον Opera, για τον οποίο ακούγονται πολύ καλά λόγια από πλευράς πρακτικότητας και χρηστικότητας, διαθέτει το δικό του επιτυχημένο App Store και η θέση του στο χώρο των κινητών από πλευράς διαφημίσεων χαρακτηρίζεται ως πλεονεκτική.
Μ’ άλλα λόγια… «ο τέλειος γάμος»! Λέτε να έχουμε τίποτα παντρολογήματα εδώ κοντά;