Γράφουν ο Ηλίας Αραβαντινός και ο Δημήτρης Μαυράκης
Η έκρηξη των ευρυζωνικών εφαρμογών αύξησε τις απαιτήσεις των καταναλωτών για πρόσβαση σε πολυμεσικό περιεχόμενο, περισσότερη φορητότητα και προσωποποιημένες υπηρεσίες. Οι τηλεπικοινωνιακοί φορείς έχουν συνειδητοποιήσει τις αυξανόμενες ανάγκες για μεγαλύτερη χωρητικότητα στο δίκτυο λόγω των αυξανόμενων αναγκών πρόσβασης στο δίκτυο ή καναλιού επιστροφής (backhaul) αλλά και IP λύσεων. Αυτές οι ανάγκες επιβάλουν νέες επενδύσεις για επέκταση και αναβάθμιση των δικτύων. Απαιτείται αποτελεσματικός εκσυγχρονισμός, προσφορά νέων κερδοφόρων υπηρεσιών καθώς και γρήγορη απόσβεση της επένδυσης (ROI). Ποιος είναι ο όμως ο ρόλος των μικροκυμάτων στο backhaul?
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν, εξηγώντας περιληπτικά τι είναι το ασύρματο κανάλι επιστροφής (wireless backhaul). Πρόκειται για την μεταφορά δεδομένων μεταξύ του σταθμού βάσης (base station) και του κεντρικού δικτύου (core network) μέσω εναλλακτικής ασύρματης σύνδεσης όταν δεν υπάρχει παρουσία οπτικής ίνας ή χαλκού. Η πιο κοινή μέθοδος της ασύρματης σύνδεσης στο δίκτυο περιλαμβάνει τα μικροκυματικά συστήματα ενώ και οι δορυφόροι μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν αλλά σε πολύ μικρότερη έκταση ακόμα.
Γιατί υπάρχει τόσο μεγάλη ανάγκη για μικροκυματικές backhaul συνδέσεις σήμερα;
Προκειμένου ο συνδρομητής κινητής να έχει καλύτερη κάλυψη αλλά και ο πάροχος να είναι σε θέση να προσφέρει την ίδια εμπειρία μέσα από ένα 3G ή 4G δίκτυο με την ίδια απόδοση τόσο εντός και εκτός της πόλης. Δεδομένου ότι το κόστος λειτουργίας και εγκατάστασης των οπτικών ινών είναι αρκετά υψηλό και η ταχύτητα του χαλκού δεν αρκεί, οι μικροκυματικές ζεύξεις, αποτελούν μια πολύ οικονομική λύση στα ασύρματα ευρυζωνικά δίκτυα και ειδικά στο τελευταίο μίλι σύνδεσης στο χρήστη. Έτσι η ασύρματη σύνδεση backhaul αναφέρεται στη χρήση της υψηλής απόδοσης ασύρματης σημειακής πρόσβασης (επίσης γνωστή ως Point-to-Point) συγκρίσιμης με την οπτική ώστε να επεκταθεί η σύνδεση μεταξύ δύο τοποθεσιών, για παράδειγμα δύο σταθμών βάσης (Cell Towers) αντί να χρησιμοποιηθεί μια δαπανηρή ενσύρματη σύνδεση. Σε ζήτηση παρατηρούνται και οι λύσεις πολυσημειακής ασύρματης σύνδεσης (Point-to-Multipoint) για κοντινές αποστάσεις, που συνδέονται άμεσα με την αναμενόμενη ανάπτυξη των μικρών κελιών (small cells), που αναμένεται να υποστηρίξουν τα macrocells με πρόσθετη χωρητικότητα. Οι πολυσημειακές συνδέσεις αναμένεται να επιφέρουν οικονομικότερες λύσεις τόσο σε CAPEX όσο και OPEX λόγω της χρήσης λιγότερου εξοπλισμού ανά cell site. Επίσης οι νέες εμπορικές υλοποιήσεις ασύρματων δικτύων επόμενης γενιάς (Long Term Evolution) αναμένεται να ξεπεράσουν τις 150 το 2012 σύμφωνα με εκτιμήσεις του GSMA Association αλλά και της έρευνας/ανάλυσης του Maravedis.
Ποια είναι τα οφέλη της μικροκυματικής backhaul σύνδεσης;
- Tαχεία ανάπτυξη: Ασύρματη σύνδεση εξαλείφει τα φυσικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι ενσύρματες λύσεις, καθιστώντας πολύ ευκολότερη την ανάπτυξη ασύρματων ευρυζωνικών.
- Ευέλικτη ανάπτυξη, μπορεί να αναπτυχθεί οπουδήποτε, δύσκολα εδάφη, απομακρυσμένες περιοχές, κ.λπ.
- Μειωμένο κόστος, εξαλείφει τις υψηλές δαπάνες που συνδέονται με τις ενσύρματες αναπτύξεις, συμπεριλαμβανομένου του κόστους των υλικών, το κόστος των ορυγμάτων, που ασχολούνται με μεγάλα κτίρια, κλπ.
- Υψηλές επιδόσεις, με τα ασύρματα δίκτυα μπορεί να ενσύρματη ικανότητας, θα έχετε όλα τα πλεονεκτήματα της ασύρματης χωρίς να θυσιάζει καμία απόδοση, ακόμα και της τάξης Gbps σε υψηλές συχνότητες 60-80GHz, ενώ σε μεσαίες συχνότητες υπάρχει δυνατότητα του multichanneling για υποστήριξη παρόμοιας χωρητικότητας.
Στα μειονεκτήματα της backhaul μικροκυματικής λύσης θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε την ανάγκη για καλύτερο σχεδιασμό της κατανομής του φάσματος (frequency planning), το ετήσιο κόστος άδειας φάσματος (που είναι αρκετά υψηλό για την απόκτησή του), την αύξηση των παρεμβολών μεταξύ των cell sites σε πυκνοκατοικημένες περιοχές αλλά και η ανάγκη για ακόμα μικρότερες κεραίες σε σχέση με τις σημερινές στην περίπτωση υποστήριξης των ανερχόμενων μικρών κελιών (small cells). Τα τελευταία πρόκειται να υποστηρίξουν τους συνδρομητές κινητής στο τελευταίο μίλι για την καλύτερη και αποδοτικότερη λήψη των υπηρεσιών κινητής κυρίως σε πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Οι προμηθευτές εξοπλισμών προσανατολίζονται σε συνεχείς αναβαθμίσεις των ράδιο συσκευών, με μικρότερες κεραίες, προσθέτοντας προχωρημένες προδιαγραφές γύρω από ασφάλεια, χωρητικότητα, Ethernet κίνησης, ποιότητας υπηρεσιών, απόδοσης αλλά και αξιοπιστίας και διάρκειας ζωής βάσει standards και ανταγωνισμού. Επίσης είναι ιδιαίτερα σημαντικός ο τύπος εγκατάστασης εσωτερικός(indoor), εξωτερικός (outdoor), ή split-mount (indoor/outdoor), αφού σε πολλές περιπτώσεις ο προμηθευτής πρέπει να διαθέτει και τους τρεις τύπους προκειμένου να ανταποκριθεί στον ανταγωνισμό ανά περιοχή (region) και στις ανάγκες του παρόχου.
Η παγκόσμια συνολική αγορά backhaul συνδέσεων, σημειακής και πολυσημειακής πρόσβασης (Point-to-Point και Point-to-Multipoint) σύμφωνα με εκτιμήσεις του Maravedis θα κυμαίνεται το 2016, μεταξύ $12 και $15 δις, πρόβλεψη με βάση το 2011, ενώ δεν αναμένονται ιδιαίτερα μεγάλες αλλαγές στην αγορά το 2012 σε σύγκριση με το 2011. Πρόκειται για μια ιδιαίτερα δυναμική αγορά, με την Intracom Telecom να προσφέρει ιδιαίτερα ελκυστικές, σύγχρονες και ανταγωνιστικές τεχνολογικές λύσεις τόσο στην σημειακή όσο και την πολυσημειακή πρόσβαση, που συνεχώς αναβαθμίζονται. Στην πολυσημειακή τεχνολογία η Intracom Telecom έχει ισχυρή παρουσία στην Ευρώπη, την Αφρική, τη Ρωσία, την Ασία και την Μέση Ανατολή με αυξανόμενο πελατολόγιο. Η PtP αγορά είναι ακόμα πιο δύσκολη με την παρουσία κολοσσών όπως των Alcatel Lucent, Ericsson, Huawei που κατέχουν και το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς. Παρ’ όλα αυτά η Intracom Telecom έχει την τεχνογνωσία τον αντίστοιχο, συμπαγή καινοτόμο ραδιοεξοπλισμό αλλά και ένα μεγάλο αριθμό υλοποιημένων έργων παγκοσμίως. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι αποτελεί το μοναδικό προμηθευτή που υποστηρίζει ταυτόχρονα και τις δύο κατηγορίες (PtP, PtMP) ενώ μέσω της προηγμένης λύσης της OmniBAS-8W, συνδυάζει σημειακή και πολυσημειακή μετάδοση από ένα κόμβο. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Intracom Telecom, Αλέξανδρος Μάνος, κατά τη διάρκεια του Παγκόσμιου Συνεδρίου Κινητής της Βαρκελώνης (Φεβρουάριος 2012) όλα τα προϊόντα συνθέτουν «ένα από τα πιο ολοκληρωμένα portfolio ασυρμάτων λύσεων στην παγκόσμια αγορά», και έχουν αναπτυχθεί από Έλληνες: η δύναμη κρούσης της εταιρίας στο τμήμα R&D αγγίζει τους 700 μηχανικούς εκ των οποίων 350 αναπτύσσουν τα συγκεκριμένα ασύρματα συστήματα, και ανταγωνίζονται με επιτυχία μεγάλους ξένους οίκους, που διαθέτουν χιλιάδες μηχανικούς και πολύ υψηλότερα κονδύλια για Έρευνα & Ανάπτυξη.
Μετά την μικρή παρουσίαση της μικροκυματικής backhaul αγοράς είναι κατανοητό, ότι πρόκειται για μια τεράστια, δυναμική και εξελισσόμενη αγορά που αναφέρεται στην επέκταση των 3G αλλά και 4G δικτύων με στόχο την καλύτερη και αποτελεσματικότερη ασύρματη ευρυζωνική κάλυψη του συνδρομητή κινητής, όπου και να βρίσκεται ακόμα και στις αδύναμες σημερινές πυκνοκατοικημένες περιοχές.